Smeekbede musea: extra
noodsteun is noodzakelijk
Plan: tegoedbon
voor huiseigenaren
om huis te isoleren
3
Franciscus
spreekt toch
met Orban
ONTMOETING BOEDAPEST
SM;;
De brancheorganisatie van ruim
vierhonderd musea komt vandaag
met een smeekbede. Het aantal
museumbezoeken is in 2020 door
corona met 60 procent gedaald naar
13,2 miljoen, meldt de Museumver
eniging. Hoofdoorzaken van de
malaise zijn de verplichte sluitin
gen vanwege corona, de beperkin
gen van het maximaal aantal bezoe
kers en de krimp van het toerisme.
Voor dit jaar verwacht de museum
wereld een nog verdere terugval,
naar 9,7 miljoen bezoeken.
Daardoor worden de musea, ze
ker de particuliere, keihard geraakt.
Hun eigen inkomsten halveerden
in 2020 vanwege de crisis. Die strop
werd opgevangen door een combi
natie van noodsteun en bezuinigin
gen. De ontvangen steun bedroeg
149 miljoen euro, maar houdt vanaf
het vierde kwartaal op.
Jan van Kooten, directeur Muse
umvereniging: „Kleinere musea
hebben ingeteerd, en grotere musea
missen de buitenlandse toeristen.
In het vierde kwartaal gaan musea
zo'n 65 miljoen euro mislopen, en
in de eerste helft van 2022 waar
schijnlijk nog eens 65 miljoen. Ex
tra steun is nodig zodat musea de
crisis kunnen doorstaan én om te
kunnen investeren in nieuwe acti
viteiten voor het publiek."
De vereniging doet nu 'een drin
gend appèl' op het kabinet voor
blijvende noodsteun voor deze sec-
tor vanaf het vierde kwartaal en
voor 2022. Om de crisis door te ko
men, zouden tot volgend jaar zo
mer sowieso extra investeringen
nodig zijn. ,,Met extra steun kun
nen musea de periode van vraag
uitval overbruggen en kan de kwa
liteit van het aanbod overeind blij
ven. Een landelijk herstelfonds is
daarvoor onmisbaar.''
Annabelle Birnie, directeur van
Hermitage Amsterdam en de
Nieuwe Kerk (allebei particuliere
initiatieven), ondersteunt het plei
dooi. ,,De eerdere noodsteun heeft
voor de sector gewerkt en dat is
goed. Musea zijn een belangrijk on
derdeel van het economisch weef
sel. Ze dragen bij aan het herstarten
van Nederland. En die herstart is
nog niet klaar.''
Het ministerie van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschap laat weten
dat een eventueel herstelplan op de
formatietafel ligt. ,,Maar voorop
staat dat we niemand laten vallen
en continu blijven monitoren hoe
het ervoor staat'', aldus een verkla-
ring vanuit het departement.
Bij de Hermitage zullen de effec
ten nog tot augustus 2023 merkbaar
zijn, voorspelt Birnie. ,,We moeten
de organisatie klein houden. Zon
der extra noodsteun blijft dat aan
orde van de dag.'' Als een besluit
daarover op zich laat wachten tot er
een nieuw kabinet is, wil de direc
teur vanuit een tijdelijke oplossing.
Ontslagen verwacht
In 2021 worden ontslagen verwacht
bij een derde van de musea, bleek
dit voorjaar uit een enquête de Mu
seumvereniging. In totaal sneden
ze al voor 125 miljoen euro in de
kosten, met name door het aantal
tentoonstellingen te verminderen.
De werkgelegenheid daalde met
6800 naar 35.000 personen.
Het kabinet stopt per 1 oktober
met de steunpakketten. Wanneer
besloten wordt om vanaf 20 sep
tember de 1,5-metermaatregel te la
ten vervallen, kunnen musea met
gebruik van coronatoegangsbewij
zen weer naar volledige capaciteit.
Wie nu aanspraak wil maken op
subsidie voor woningisolatie, kan
dat pas na de verbouwing doen.
Huiseigenaren met een laag inko
men zien daarom vaak af van zo'n
investering. De partijen willen
een systeem met tegoedbonnen
invoeren, waarbij elke gemeente
een bon kan verstrekken. Die bon
kan worden ingeleverd bij
erkende aannemers en bouw
bedrijven.
300 miljoen euro
,,Veel mensen zijn bang dat ze kli
maatmaatregelen niet kunnen be
talen'', zegt GroenLinks-Kamerlid
Laura Bromet. „Terwijl ze het wel
willen. Met dit isolatieplan kan
iedereen een energiezuinig en
comfortabel huis krijgen.'' Het
plan kost minstens 300 miljoen
euro per jaar, bovenop de huidige
subsidiegelden. Afgelopen maand
lekte al uit dat het demissionaire
kabinet op Prinsjesdag miljarden
euro's extra uittrekt voor klimaat
maatregelen.
De partijen willen dat het plan
wordt opgenomen in het regeer
akkoord van een nieuw kabinet. In
het voorstel zeggen zij onder meer
dat de verhuurderheffing voor
woningcorporaties moet worden
verlaagd - of afgeschaft - om ook
woningcorporaties te stimuleren
om op grote schaal huurhuizen te
isoleren. Ook willen de partijen
dat het verlaagde btw-tarief op
isolatiewerkzaamheden gehand
haafd blijft.
„Investeren in isoleren levert de
bewoner drie keer voordeel op:
een lagere energierekening, een
comfortabel huis en een betere
prijs bij verkoop van de woning'',
zegt Olaf van der Gaag, directeur
van de Nederlandse Vereniging
Duurzame Energie.
CDA, GroenLinks en Christen
Unie willen het Nederlandse iso-
latiebeleid op de schop gooien.
Het 'Manifest Nationaal Isolatie
programma' wordt gesteund door
onder meer de Consumenten
bond, Bouwend Nederland en
Natuur Milieu. Volgens de par
tijen worden op dit moment veel
te weinig huizen geïsoleerd.
,,In het Klimaatakkoord staat
dat in 2050 alle huizen duurzaam
moeten zijn, maar met het hui
dige isolatiebeleid lukt dat niet
voor het jaar 2100'', zegt initiatief
nemer en ChristenUnie-Kamer
lid Pieter Grinwis. ,,Het moet veel
sneller, veel slimmer en een stuk
socialer. Ons plan draagt daaraan
bij en is een breuk met het liberale
idee van de calculerende, zelfred-
zame burger die het zelf maar
moet uitzoeken met isoleren.''
maandag 13 september 2021
GO
De museumwereld, financieel
keihard getroffen door corona,
wil blijvende noodsteun. Het
hulppakket vanuit het kabinet
houdt binnenkort op, terwijl de
worstelende musea meer tijd
nodig hebben om de draad weer
op te pakken.
Edwin van der Aa
Den Haag
De Hermitage in Amsterdam heeft financiële steun nodig. foto anp
Paus Franciscus heeft tij
dens zijn bliksembezoek aan
Hongarije toch een ontmoe
ting gehad met premier
Orban. De twee zitten niet
op een lijn, met name over
de positie van vluchtelingen,
maar gingen wel met elkaar
in gesprek. Dit gebeurde
achter gesloten deuren in
een museum in Boedapest.
Het is de eerste buitenlandse
reis van de 84-jarige paus
sinds hij in juli een darmopera
tie onderging. Tijdens een
vierdaagse bezoek aan Cen-
traal-Europa verbleef hij
slechts zeven uur in Honga
rije. Franciscus ging voor in
een mis en sprak tienduizen
den gelovigen toe ter gele
genheid van de slotmis van
het 52ste Internationale Eu
charistische Congres. Dat
congres was door Orban naar
Boedapest gehaald.
Een bonte verzameling van po
litieke partijen en maatschap
pelijke clubs lanceert vandaag
een plan om miljoenen huizen
in Nederland versneld te isole
ren. In het plan krijgen huisei
genaren met een laag inkomen
recht op een tegoedbon waar
mee ze hun woning kunnen
aanpakken.
Peter Winterman
Veel huizen zijn nog niet vol
doende geïsoleerd.
Den Haag
