ZEELAND 3
ÉN NETFLIX BEZORGEN PROVINCIE BUIKPIJN
PFAS. Hoe dichter bij Antwerpen,
hoe erger het is. En om het nog
gecompliceerder te maken: 3M is
een bekende, maar niet de enige
bron van PFAS. Deze stoffen zijn
overal en gaan nooit meer weg.
Netflix
In Middelburg wordt dagelijks
provinciebestuurder Dick van der
Velde steeds ongeruster door alle
berichten in de media. De pro
vincie hoort niets. Noch van
Rijkswaterstaat, noch van de
Vlaamse autoriteiten. Toevallig is
Dark Waters deze zomer op Net
flix te bekijken. Van der Velde
krijgt bij het zien van de film een
knoop in zijn maag.
Officieel gaat de provincie niet
over de Westerschelde, maar zij
waakt wel over de gezondheid
van de Zeeuwen. Wat doet PFAS
met vis? Kun je nog wel zee
groente eten? Van der Velde
vraagt een hele reeks van betrok
ken Nederlandse en Vlaamse in
stanties naar Middelburg te ko
men voor ambtelijk overleg. Men
gaat elkaar op de hoogte houden,
is de afspraak. Voor Reimerswaal,
naaste buur van de Antwerpse
haven, duurt het allemaal te lang.
Eind juli eist de gemeenteraad dat
alle PFAS-lozingen onmiddellijk
worden verboden.
3M-dossier ontploft
Half augustus ontploft het 3M-
dossier. Journalisten spitten de
vergunning van 3M door. Het be
drijf mag per jaar in totaal 5300
kilo aan PFAS in de Schelde lozen.
Ter vergelijking, Chemours in
Dordrecht slechts 7 kilo. Welke
soorten PFAS 3M mag lozen staat
in de vergunning beschreven.
Dan komt naar buiten dat 3M
nog een andere PFAS loost, het zo
geheten FBSA. De Vlaamse minis
ter Zuhal Demir grijpt in. Ze
stuurt haar inspecteurs naar de fa
briek en laat de lozingen met FBSA
stilleggen. Ondanks alle goede
voornemens wordt Zeeland op
nieuw niet geïnformeerd.
De aanwezigheid van FBSA in
de Westerschelde bleek al te zijn
ontdekt. Bij een Canadees onder
zoek bleek een vis, al in 2013 gevan
gen in de Westerschelde, veel van
dat spul in zijn lijf te hebben. Op
nieuw is de provincie verrast.
Juridische tijdbom
In Vlaanderen vliegt de 3M-af-
faire uit de bocht. Het Vlaams
Parlement heeft een onderzoeks
commissie PFAS-PFOS aan het
werk gezet. Juriste Isabelle Lar-
museau legt eind augustus met
haar getuigenis een juridische
tijdbom onder 3M en het bevoegd
gezag, de provincie Antwerpen.
De omgevingsvergunning aan 3M
is volgens haar in strijd met de
wet verleend. Al was het alleen
maar omdat Zeeland om advies
gevraagd had moeten worden.
Het afvalwater van 3M stroomt
immers richting de Wester
schelde. Een week later licht ze
haar uitspraken toe in de PZC. De
vergunning van 3M is niet de
enige waar ze haar vraagtekens bij
zet. Het is het topje van een hele
stapel vergunningen die juridisch
rammelt omdat grensoverschrij
dende effecten niet zijn meege
nomen. Nederland heeft daarmee
een wapen in handen om de hele
Antwerpse haven plat te leggen.
Voor de Zeeuwse politiek is dit
de druppel. Als Vlaanderen niet
voor 1 oktober actie onderneemt
tegen de vervuiling van de Wes
terschelde, moet Zeeland naar de
Belgische rechter stappen om de
omgevingsvergunning van 3M te
laten vernietigen, klinkt het drei
gend.
3M verschijnt op 3 september
zelfvoor de Vlaamse onderzoeks
commissie. Het bedrijf zegt de
De omgevingsvergun
ning aan 3M is volgens
juriste Isabelle
Larmuseau in strijd
met de wet verleend
PFAS-uitstoot de komende tijd
met 99 procent terug te brengen.
Maar op tal van vragen komt geen
antwoord. Hallucinant, noemt
minister Demir het optreden van
3M. Een paar dagen later kiest ze
de frontale aanval. Ze dreigt met
juridische stappen. Demir laat
weten binnenkort met Zeeland te
spreken over de kwestie, die de
Vlaams-Zeeuwse verhoudingen
sterk onder druk heeft gezet.
Het dossier groeit de provincie
boven het hoofd. Een oude be
kende komt begin september in
beeld. Minister Barbara Visser is
pas een paar dagen Van Nieuwen-
huizen opgevolgd als Zeeland
haar om hulp vraagt. Uitgerekend
de bewindsvrouwe die de provin
cie wel figuurlijk maar niet letter
lijk een marinierscomplex heeft
bezorgd. Visser zegt de zorgen
van de Zeeuwen te begrijpen en
zegt haar steun toe.
Het O-woord
De PFOS-affaire rijt in Zeeland
een oude wond open. Het O-
woord valt weer: ontpoldering.
Moeten we de Hedwigepolder
nog wel onder water zetten met
vervuild Scheldewater. Zelfs
GroenLinks, ooit enthousiast
voorstander van het maken van
het nieuw natuurgebied, werpt
de vraag op. Minister Van Nieu-
wenhuizen zei in juni in de
Tweede Kamer te bekijken wat
voor gevolgen de PFAS-vervui-
ling voor de ontpoldering moet
hebben. Dark Waters over de Hed-
wige is een horrorscenario dat
deze Zeeuwse saga een onver
wachte wending kan geven.
zaterdag 11 september 2021
Zorgen groeien met
de dag voor Zeeland
Inwoners van Zwijndrecht protesteren. In het midden met mas
ker de Vlaamse burgeractivist Thomas Goorden, die de zaak
mede aan het rollen bracht. foto belga
Het affiche van de film Dark
Waters.
De Westerschelde met op de
achtergrond het industriegebied
van Antwerpen.
FOTO JOHAN VAN DER HEIJDEN
