Niet alleen de
mensen, ook hun
huizen moesten
op de foto
Kleurrijk Staphorst
Die vrouwen in plooirokken, met kanten mutsjes
en kraplappen en zilveren oorijzers, die wilde
Annie van Gemert per se vastleggen. Maar ja,
hoe kom je bij de mensen binnen? De fotograaf
vermoedde dat ze in het zeer kerkelijke, gesloten
Staphorst niet gek zijn op publiciteit.
Eerst maar die bontgekleurde boerderijen van buiten
fotograferen, dacht Van Gemert ergens in 2017. Terwijl
ze met haar camera voor een huis met een groene deur
stond, sprak de bewoner haar aan. Of ze het huis wilde
zien? Het was alsof ze een openluchtmuseum instapte.
Een roodgeschilderd plafond, een potkachel, plavuizen
vloeren. Bomvolle servieskasten met bonte kopjes en
schotels. Toen dacht ze nog dat dit het enige huis was
waar de tijd stil was blijven staan, maar al snel hoorde
ze dat veel meer huiskamers in Staphorst er zo uitzagen.
Met wanden met opgeschilderde beukenhoutstructuren,
rode kasten met appelbloesempatronen, hier en daar een
felle kleur blauw om onheil af te weren, groen voor nieuw
leven, wit voor reinheid.
Haar werd ook verteld dat de jongere generatie in Stap
horst weinig opheeft met al die authentieke interieurs.
De oude boeren overlijden, de beschilderde tegels worden
uit hun keukens gebikt als de nieuwe bewoner zijn intrek
neemt. Wie met een rijksmonument te maken heeft en
niet met een sloophamer aan de slag kan, zet doodleuk
Annie van Gemert komt nog steeds in de bonte woon
kamers. Ze heeft met de Staphorsters een band opgebouwd.
Niet alleen door de foto's, maar ook door hun aard. 'Tradi
tionele goedheid', zo noemt ze het. Ze zijn er eerlijk en
oprecht, luisteren naar je, er heerst een vanzelfsprekend
vertrouwen tussen de mensen. Nog iets wat aan het ver
dwijnen is in deze maatschappij, stelt ze vast. Maar ja.
Niet alles is met een camera vast te leggen.
een schot voor zo'n tegelwand vol spreuken.
Zal je als fotograaf altijd zien: heb je een duidelijk
afgebakend thema in je hoofd, kom je erachter dat
er nog zoveel meer te vertellen is. En dus maakte
Annie van Gemert haar onderwerp breder: niet
alleen de huizen en de klederdracht, maar ook de
interieurs en het boerenleven moesten op de foto.
Ze pakte het simpel aan. Op het moment van de dag
dat het licht goed was belde ze aan ('nooit afspreken,
dat werkt niet') en gaf dan de foto cadeau die ze
eerder van het huis had gemaakt. Daarna werd ze
vaak op de thee gevraagd. Dan werd er gekletst en
vroeg ze of dit huis ook zo'n mooie woonkamer
heeft. Of ze die dan ook mocht fotograferen. En
altijd als volgende vraag: of de bewoners zelf ook
op de foto willen. Niet iedereen zei ja. Anderen
besloten spontaan hun klederdracht uit de kast
te trekken. Maar de meeste Staphorsters trof ze
al in vol ornaat aan. Die verruilden dan nog even een
smoezelig schort voor een schone, streken de haren glad
of zetten een fris mutsje op. En dan ging het vanzelf. Over
het eindresultaat waren ze altijd te spreken. Verbaasd
dat de hele kamer op de foto paste, en trots op wat-ie
liet zien. Als hun namen maar niet werden genoemd. Op
verdere mediabelangstelling zaten ze niet te wachten.
MEZZA29
De foto's van Annie van Gemert zijn gebundeld in Kleurrijk
Staphorst 39,95) en te bestellen via annievangemert.com,
verkrijgbaar bij boekhandels en tijdens de gelijknamige
tentoonstelling (tot 22 december) ook in Museum Staphorst.
museumstaphorst.nl
