GEZOND
Floor laat in haar boek zien waar elf zieke
Wie bang is dat
de wereld vergaat,
gaat 'm niet redden
•7
Lees nu ook op je t
20
René Diekstra
Met een kloek fotografieboek laat Floor van Liemt (24), zelf
ervaringsdeskundige, zien hoe elf jongvolwassenen omgaan
met kanker. ,,Als je jong bent en kanker hebt, lijkt het voor de
buitenwereld alsof je ontwikkeling stilstaat. Dat is niet waar.''
oe klein ik ook was,
ik kan die verschrik
kelijke nacht van 31
januari op 1 februari
1953 nog altijd bijna
filmisch oproepen. Buiten
raast onophoudelijk de storm.
Binnen zit ik klaarwakker en
gespannen als een veer op
mijn kinderbed te luisteren
naar wat mijn vader vertelt. In
Zeeland zijn de dijken door
gebroken en sleurt de zee alles
mee dat ze op haar weg tegen
komt: huizen, vee, mensen.
Het gevaar bestaat dat ook hier
in Friesland de dijken het
begeven, zegt hij. Ik zie in
'Ik ga mijn oude
ondergangsgevoel
niet het laatste
woord geven en blijf
optimistisch'
gedachten grote grijze water
golven op ons huis afkomen
en later een enorme water
vlakte waar alleen nog het dak
van ons huis boven uitsteekt.
Later kreeg ik te horen dat ik
me als kind als het stormde
vaak terugtrok en pas weer
aanspreekbaar was als het over
was. Alsof een wereldonder-
gangsgevoel zich een tijdlang
van me meester maakte.
Eenmaal volwassen ver
dween die angstreactie vrijwel
spoorloos. Hoewel, onlangs
dreigde ze weer op te spelen.
Door twee prikkels. Een is het
rapport van het VN Klimaat
panel (IPCC) dat vorige maand
werd gepubliceerd.
te laat is om allerlei rampza
lige klimaatontwikkelingen
op korte termijn (eeuwen) te
rug te draaien. Zoals intensere
hittegolven, vrijwel onbe
dwingbare natuurbranden,
uiterst zware regens, tropische
cyclonen en orkanen, smel
tende ijskappen, stijging van
de zeespiegel en, als gevolg
daarvan, watersnoodrampen.
Konden we de ramp van 1953
nog wijten aan een ongeluk
kige samenloop van omstan
digheden, de klimaatrampen
veroorzaken we zelf.
De tweede prikkel betreft
berichten over een verhoogd
risico op burn-out en depres
sie bij klimaatonderzoekers.
Als dat het gevolg is van hun
conclusie dat ze ondanks al
hun inspanningen en waar
schuwingen het publieke en
politieke tij niet hebben weten
te keren, en het oplossen van
de klimaatcrisis inmiddels een
hopeloze onderneming is ge
worden, staat het er inderdaad
allerberoerdst voor.
Maar met gevoelens van
hopeloosheid redden we deze
planeet niet. Dat doen we mo
gelijk wel door zulke angsten
met de psychologische midde
len die we hebben, zoals
meditatie en omdenken, het
hoofd te bieden en daarmee
actief de crisis te lijf te gaan. Ik
ga in ieder geval mijn oude
wereldondergangsgevoel niet
het laatste woord geven en
verplicht me tot optimisme. Ik
vertrouw erop dat de wereld
ondertussen niet ten onder
gaat.
e zit in het derde jaar van
haar rechtenstudie in
Utrecht als Floor van
Liemt op 11 december
2017 te horen krijgt dat
ze uitgezaaide longkanker heeft en
nog een paar weken te leven heeft.
Door een nieuwe, doelgerichte
therapie komt die voorspelling
niet uit, maar haar toekomstper
spectief blijft onzeker.
Inmiddels woont ze in Amster
dam, studeert ze kunstgeschiede
nis, maakt ze schilderijen en heeft
ze de F|Fort Foundation opgericht,
een stichting die zich inzet voor
het mentale welzijn van jongvol
wassenen met kanker. Haar foto
grafieboek De gemene deler - Jong
volwassenen met kanker verbeelden
het onzegbare is net verschenen.
Daarin portretteert ze samen met
fotograaf Loet Koreman (31) elf
jongvolwassenen met kanker.
,,Ik slik nog steeds een tablet die
de kanker onderdrukt, maar die
werkt niet optimaal. Ik ga dus ach
teruit, maar wel heel langzaam.
Levensverlengende chemo's wil ik
niet meer, die geven me geen kwa
liteit van leven. Misschien komt er
nog een nieuwe behandeling die
toch weer perspectief biedt - dat
heb ik vaker meegemaakt. Daarom
kan ik nooit goed zeggen hoe het
gaat lopen. Ik voel me nu fit en
daar ben ik blij mee.''
,,Nou, het is niet zo dat een be
paalde leeftijd wél samengaat met
kanker. Maar ik bedoel dat je op
jonge leeftijd heel erg in beweging
bent, terwijl kanker stilzitten
betekent. Als je 80 jaar bent is het
ook verschrikkelijk om ziek te
worden, maar zit je niet meer in de
fase van studeren, carrière maken,
een gezin stichten.''
,,Toen ik ziek werd woonde ik in
een studentenhuis, maar ineens
zat ik weer bij mijn ouders op de
bank. We leven in een tijd waarin
alles in WhatsAppgroepen rond
gaat, dus ik was toentertijd erg
bezig met de vraag wat anderen
ervan vonden. Ik was bang om het
stempel 'patiënt' te krijgen en een
'nieuwtje' te zijn, en niet meer
gezien te worden voor de andere
dingen die ik ben. Inmiddels ben
ik daar niet meer onzeker over.
Nu ben ik bezig met het thema
vruchtbaarheid, want door che
motherapie kun je in sommige
gevallen onvruchtbaar worden.''
,,Ik was periodes 'schoon', maar
niet genezen; ik heb een chronisch
probleem. Ik slikte medicatie,
voelde me goed en zag er gezond
uit, terwijl ik dus eigenlijk heel
ziek was. Maar goed, dat zet je niet
in je Tinderprofiel. Als je jong bent
en kanker hebt, lijkt het voor de
'De spreekkamer loop
je uit met de vraag:
hoe ga ik dit doen met
mijn studie en werk, en
kan ik nog kinderen
krijgen?'
buitenwereld alsof je ontwikke
ling stilstaat. Dat is niet waar. Je
bent net als leeftijdsgenoten op
zoek naar liefde, ofmisschien ge
woon een gezellige onenightstand.
Tijdens afspraakjes vertelde ik
daarom soms in eerste instantie
niets over mijn ziekte, dan was de
luchtigheid ervanaf. Als het seri
euzer werd met iemand, ging ik
het gesprek natuurlijk wel aan.
Ik heb me ondanks de ziekte
nooit laten tegenhouden in het
daten, sterker nog: ik kreeg een
relatie nadat ik al ziek was gewor
den. Andere jongvolwassenen met
kanker daten misschien niet, die
denken: niemand wil mij, want ik
ben ziek. Dat vind ik erg. Je hebt
nog steeds zo veel te bieden, je
bent gewoon mens.''
,,Zeker, onzekerheid werkt ver
lammend. Ook hoorde ik dat er
een taboe heerst op problemen
- veroorzaakt door kanker - in de
slaapkamer. Overigens dacht ik
altijd: als ik kaal word, is daten
moeilijker, want dan is te zien dat
je ziek bent. Maar een geportret
teerde uit het boek vertelde dat ze
juist veel ging daten tijdens haar
chemo, ze vond dat een lekkere
afleiding. Ze droeg verschillende
pruiken, waardoor ze een alter ego
had. Op de vraag hoe ze dat in bed
deed, zei ze: 'Dan zei ik gewoon
dat ze niet aan mijn haar moesten
zitten.' Heel verfrissend.''
„Sommigen zoeken nog een huis,
ervaren financiële stress of komen
niet aan de bak door hun ziekte.
Freelancers krijgen geen arbeids-
DINSDAG 7 SEPTEMBER 2021 GO
René Diekstra maakt zich
zorgen over het klimaat
maar probeert ondanks
slechte berichten optimis
tisch te blijven.
Daarin wordt gesteld dat het
c Reageren?
rene.diekstra@dpgmedia.nl
'Jong en kanker
gaan niet samen'
MILOU DEELEN
Hoe gaat het met je?
In je boek staat: 'Jong zijn en
kanker hebben gaan niet samen.'
Wat bedoel je daarmee?
Waar loop je zelf tegenaan?
Terwijl veel leeftijdsgenoten bezig
zijn met daten en seks.
Hoorde je dat terug van de gepor-
tretteerden in het boek?
Waar liepen de jongvolwassenen
nog meer tegenaan?