'S a
<l>
\^m
IRENE VAN DEN BERG
14
TOPVROUWEN RANGLIJST
Corona lijkt een rem te zetten op het
benoemen van vrouwen in de top van
beursgenoteerde bedrijven. Dit jaar zijn veel
minder vrouwelijke bestuurders benoemd
dan het jaar ervoor. Dat blijkt uit de nieuwste
Female Board Index.
mmm
ommige mensen zien mij
I als een soort monster'', zei
Cora van Nieuwenhuizen.
Het leek haar te raken. Begin juli
was ik op de koffie bij de toen nog
demissionair minister van Infra
structuur en Waterstaat. Ze re
ageerde op een verhaal dat ik
schreef voor zaterdagbijlage Mezza
over de boosheid die ik voel als ik
het nieuws kijk. Ik noemde haar
naam een paar keer in het artikel,
en ze vond dat ik daarmee erg op de
vrouw speelde. Dat zette me aan
het denken.
Ik vertelde haar dat mijn boos
heid voortkomt uit een gevoel van
machteloosheid. Ik vlieg al jaren
niet meer, omdat ik me zorgen
maak over de opwarming van de
aarde, maar helaas maakt dat voor
het grote geheel weinig uit. Zij had
wél de macht om verandering in
gang te zetten, maar hield vast aan
vliegveld Lelystad. Het was sympa
thiek dat ze me uitnodigde en het
leek een open gesprek, dat slechts
op één moment wat venijnig werd:
toen ik suggereerde dat zij zich wei
nig zorgen zou maken over het kli
maat. Dat was absoluut niet waar,
volgens haar. Zij is ook bezorgd. Al
leen wilde ze niet somberen, maar
actie ondernemen.
Op ha^r verzoek ontwikkelde
Shell bijvoorbeeld groene water
stof, dat als duurzame brandstof
voor vliegtuigen kan dienen. We
moeten alleen nog wat geduld heb
ben voordat dat op grote schaal kan.
Zij kan zich 's avonds recht in de
spiegel aankijken, zei ze. Haar spie
gelbeeld geloofde in haar groene
bedoelingen.
Noem me naïef, maar tóch was ik
deze week verbaasd toen ik las over
haar nieuwe werk als lobbyist voor
de Vereniging Energie-Nederland,
de branchevereniging van energie
bedrijven. Ze gaat de belangen be
hartigen van een club die onder
meer Shell en BP vertegenwoordigt.
Ook het Russische Gazprom is lid,
een fossiel bedrijf waarin de Russi
sche staat een meerderheidsbelang
heeft.
Ze kreeg deze week de volle laag
in de media. Maar wat had ze dan
verwacht? Met dit soort fratsen
vraagt ze er bijna om te worden
weggezet als immoreel. Want na
tuurlijk had ze haar job als demissi
onair minister netjes moeten afma
ken. En uiteraard riekt dit naar be
langenverstrengeling. Het beeld
blijft hangen van een minister die
wordt gekocht door de energiesec
tor om invloed uit te oefenen op de
overheid. Hoe leg je dit aan je spie
gelbeeld uit, vroeg ik me af. Ik
wilde haar niet als monster zien.
Daarna las ik dat ze een manier
had gevonden om haar geweten te
sussen. Ze gaat zich als lobbyist
hard maken voor de energietransi-
Ze vraagt er bijna om
te worden weggezet
als immoreel
tie. Dus. Van Nieuwenhuizen was
jarenlang minister van Infrastruc
tuur en Waterstaat, en tijdelijk zelfs
van Economische Zaken en Kli
maat. Het is totaal ongeloofwaardig
dat ze als lobbyist van Shell en
Gazprom de omschakeling naar
groene energie beter kan stimule
ren dan als minister. Daar trapt
zelfs het spiegelbeeld van Sywert
van Lienden niet in.
Je hoort politici wel vaker zeggen
dat ze zichzelf nog recht in de spie
gel kunnen aankijken. Dat zegt mij
weinig; ik vermoed dat het glas hun
een opgepoetste versie van zichzelf
toont. Met een flexibele moraal kun
je immers alles rechtvaardigen wat
krom is. Het vergt echter veel meer
lef om het monster te aanschouwen
dat anderen in je zien.
Hal Trust
Signify
Air France
KLM
InPost
Volgens Female Board Index, de
jaarlijkse ranglijst van benoemingen
in bestuurskamers en raden van
commissarissen, zijn sinds septem
ber vorig jaar bij beursgenoteerde
ondernemingen 22 nieuwe bestuur
ders benoemd, onder wie vijf vrou
wen. Omgerekend is nu 'slechts' 13,6
procent van de 214 bestuurders van
de 89 beursgenoteerde onderne
mingen een vrouw. Vorig jaar was
dat 12,4 procent. Toen was sprake
van een record in tien jaar. Niet al
leen waren er meer benoemingen
van vrouwen, ook vertrokken er
minder vrouwelijke bestuurders.
Vorig jaar leek de opmars niet te
stuiten. Als die stijgende lijn was
doorgezet, had over vier jaar al 30
procent van de bestuurders van de
beursgenoteerde ondernemingen
een vrouw. Maar met de nieuwste
cijfers is dat doel van 30 procent
vrouwen in de top weer ver weg.
,,Als we de lijn nu doortrekken op
basis van de nieuwste resultaten,
dan bereiken we dat streefgetal op
z'n vroegst pas in 2035'', zegt Mijntje
Lückerath (59) enigszins beduusd.
Ze is onderzoekster en samensteller
van de Female Board Index.
Volgens de index, die dit jaar voor
de dertiende keer verschijnt, zijn nu
van de 214 bestuurders bij 89 beurs
genoteerde ondernemingen er 29
vrouw. Vorig jaar waren dat er 28
van de 225 bestuurders bij toen nog
94 beursbedrijven - inmiddels zijn
verschillende bedrijven uit de lijst
verdwenen als gevolg van overna
mes of doordat ze geen notering
meer hebben aan de AEX.
,,Je ziet dat een aantal grote beurs-
bedrijven vooroploopt en zich echt
hard maakt hiervoor. De groep die
erna volgt, lijkt zich er minder voor
te interesseren", aldus Lückerath.
Volgens het overzicht is nu bij
zestien beursondernemingen zeker
33 procent van de bestuurders en ze
ker 33 procent van de commissaris
sen vrouw. Daar staat tegenover dat
65 beursgenoteerde bedrijven geen
vrouwelijke bestuurder (meer) heb
ben, 73 procent van het totaal. Bij
die 65 bedrijven zijn sinds septem
ber vorig jaar wel veertien manne
lijke bestuurders benoemd. Dat is
onder andere gebeurd bij Heineken,
ASMI, Just Eat en Unibail.
'Niet van deze tijd'
Dat er nog altijd bedrijven zijn die
geen enkele vrouw in de raad van
bestuur en of de raad van commis
sarissen hebben, vindt minister In-
grid van Engelshoven niet 'van deze
tijd'. Ook zegt ze: ,,Het is fijn om te
zien dat er bij een deel van de be
drijven positieve ontwikkelingen te
zien zijn. Zij nemen verantwoorde
lijkheid om topposities meer divers
te maken, maar er is en blijft ruimte
voor verbetering.''
Ondernemersorganisatie VNO-
NCW vindt het zorgwekkend dat de
groei van vrouwen in de raden van
bestuur afvlakt. ,,De ontwikkeling
in met name de raden van bestuur
gaat langzaam. Dat baart wel zor
gen", zegt woordvoerder Edwin van
Scherrenburg van de grootste club
van werkgevers.
Of er een verklaring te geven valt
voor de stagnatie? Hoogleraar
Lückerath sluit niet uit dat corona
van invloed is. Het aantal nieuwe
benoemingen is namelijk sinds vo
rig jaar september sowieso hard ge
daald. Waar er vorig jaar nog 39
nieuwe benoemingen waren, zijn
dat er dit jaar 22. ,,Het lijkt erop dat
veel bedrijven in coronatijd een pas
op de plaats maken. Wellicht vin
den zij het in deze onzekere tijden
belangrijker het schip drijvende te
houden dan om van koers te veran
deren. En een nieuwe benoeming
leidt vaak tot een koerswijziging.''
Dubbel nadeel
Die 'pas op de plaats' pakt bijzonder
nadelig uit voor vrouwen: vorig jaar
werden elf nieuwe vrouwelijke be
stuurders benoemd (op een totaal
van 39), nu zijn dat er slechts vijf
(op een totaal van 22). ,,Vrouwen lij
ken dubbel nadeel te hebben: er zijn
sowieso minder benoemingen en
mogelijk zijn bedrijven terughou
dend om een vrouw te benoemen,
omdat zij die benoeming toch als af
wijking van de norm zien, en dus
als een risico, en daarom toch liever
gaan voor de weg die ze kennen: een
mannelijke bestuurder."
Ook in de financiële crisis van
2008 werden aanzienlijk minder
vrouwelijke bestuurders benoemd,
weet Lückerath. Volgens haar is het
'ronduit onzin' dat het benoemen
van vrouwen extra onzekerheden
meebrengt. Ze wijst op onderzoe
ken die laten zien dat teams waar
van de samenstelling divers is, be
tere beslissingen nemen. Dat zou
volgens haar juist in een crisistijd
zeer welkom moeten zijn.
Ook haalt ze een eerder onder
zoek aan dat het Internationaal Mo
netair Fonds (IMF) liet uitvoeren.
Daaruit bleek dat het fonds de fi
nanciële crisis niet zag aankomen
doordat de organisatie te homogeen
was. ,,Er werken bij het IMF hyper
intelligente mensen die allemaal
aan dezelfde universiteit gestudeerd
hebben, hetzelfde denken en zich
hetzelfde gedragen. Zelf sprak het
IMF van intellectuele bijziendheid'',
vult Lückerath aan.
Lückerath, die zich altijd tegen
een vrouwenquotum heeft uitge
sproken, sluit niet uit dat naast de
coronacrisis ook het voorstel voor
een quotum nog een duit in het
zakje doet bij het afvlakken van het
aantal nieuwe vrouwelijke benoe
mingen. Volgens het 'ingroeiquo-
tum' - dat waarschijnlijk begin vol
gend jaar van kracht wordt - moet
@ivandenberg
Alleen haar
gelooft haar
Reageren? economie@ad.nl
Irene van den Berg is journalist en
columnist, gespecialiseerd
in financiële psychologie.
Zij probeert ons economische
gedrag te verklaren.
O
zaterdag 4 september 2021
GO
Investerings
fonds doet
grote overname
Lampenfabrikant
kondigt nieuwe
productlijn aan
Vliegmaatschap
pij vreest voor
traag herstel
Beleggers niet
gerust op
komende cijfers
pakketopslag-
bedrijf
o
Natasja de Groot
Tilburg
