M
Opgeluchte bewaker Abdul
5
kijken wel eerst of dat wel echt zo
is", zegt crisiscoördinator Claire
Zalm. „Vooral de eerste dagen
kwam er een hausse aan mails
binnen."
Speciaal vanwege deze motie
tuigde Buitenlandse Zaken afgelo
pen weekend team-motie op. ,,We
hebben zaterdag om 23.00 uur een
appje gestuurd of mensen zondag
konden komen werken, en zon
dagochtend zaten hier tussen de
tachtig en honderd mensen", zegt
de hoogste ambtenaar van het mi
nisterie, secretaris-generaal Paul
Huijts, die even komt vragen of
Zalm alles onder controle heeft.
Het motieteam is één van de
drie groepen waaruit het crisis
centrum bestaat. Er is ook nog een
team consulair, dat zich bezig
houdt met de evacuatie van Ne
derlanders (honderden zitten er
vast terwijl ze op familiebezoek
waren) en een team-Kaboel - ook
wel 'de schaduwambassade' - dat
over de evacuatie van tolken en
ambassadepersoneel gaat.
,,Er wordt gekeken hoe zoveel mo
gelijk mensen zo snel mogelijk
kunnen worden geëvacueerd",
zegt Van Rijnsoever. ,,Het moet
haalbaar zijn." Denk aan mensen
die op een evacuatielijst staan die
zich op dezelfde plek bevinden en
samen naar het vliegveld kunnen
reizen. Of dat onder militaire be
geleiding gebeurt, wordt niet ge
zegd. ,,Dat is operationele infor
matie."
Zalm, directeur Veiligheid, Cri
sis en Integriteit op het ministerie,
heeft er net zes dagen inclusief
twee 24-uursdiensten op zitten.
Vannacht kon ze weer slapen zon-
Hun taak: in de dagen
die ons resten zo veel
mogelijk mensen
terughalen
der telefoon die elk moment kan
rinkelen; ze geeft het stokje over
aan een collega. Ze kwam terug
van vakantie om de evacuatieope
ratie in goede banen te leiden.
,,Dat hoefden ze me niet te vragen,
ik ben gewoon teruggekomen."
Ze was niet de enige. De ambte
naren die zij aanstuurt, komen uit
allerlei plaatsen. De net afge
zwaaide ambassadeur in Zim
babwe schoof aan, een diplomaat
die gisteren aan zijn nieuwe func
tie in Brussel zou beginnen werkt
voorlopig nog in Den Haag. Veel
mensen hebben een band met Af
ghanistan: ze hebben ooit op de
ambassade in Kaboel gewerkt of
waren betrokken bij ontwikke
lingsprojecten.
Binnen de drie teams hebben
ambtenaren eigen taken, vertelt
Zalm. Sommigen controleren de
inbox van het speciale e-mail-
adres, anderen checken of iemand
wel echt kok was bij de Neder
landse missie en weer anderen
bellen mensen op de evacuatie-
lijst. Elke middag en avond heb
ben de chefs van de drie teams cri
sisoverleg, daarbij schuiven soms
ook mensen aan van Defensie, de
Immigratie- en Naturalisatie
dienst (IND) en het Centraal or
gaan Opvang Asielzoekers (COA).
In Kaboel heeft ambassadeur
Caecelia Wijgers hulp gekregen
van Michel Rentenaar, ambassa
deur in Irak. Zij gaan in wissel
diensten 12-uursdiensten werken.
,,Caecilia kwam niet eens toe aan
een paar uurtje slaap per nacht",
zegt plaatsvervangend secretaris
generaal Van Rijnsoever. ,,Er moet
volcontinu gedraaid worden."
dinsdag 24 augustus 2021
GO
Afghanen schuife
len een Boeing C-17
van de Amerikaanse
luchtmacht in, die hen
in veiligheid zal bren
gen. Het vliegveld van
Kaboel wordt be
schermd door militai
ren uit de VS en hun
bondgenoten. Soms
hebben de soldaten
onverwachte taken,
zoals het troosten van
een baby of het ver
enigen van familiele
den. foto's ap, reuters
De Afghaanse be
waker Abdul Hayat
Sultani (40) die met
zijn vrouw en zeven
kinderen vluchtte
voor de taliban en
zich verschanste in
een kelder, is met
zijn gezin in Neder
land. Waar hij nu
precies is, weet
Abdul niet precies. In
Nederland in elk
geval. „Toen het
vliegtuig door de
wolken afdaalde en
ik voor het eerst Ne
derland zag, was dat
zo'n mooi moment. Ik
ben eindelijk vrij
man. We zijn veilig."
Abdul was tussen
2004 en 2006 actief
als bewaker voor het
Nederlandse leger.
Vanwege zijn activi
teiten voor de bui
tenlandse 'bezetter',
liep hij na de
machtsovername
van de taliban ge
vaar. Gisternacht
slaagde het gezin er
eindelijk in om het
vliegveld van Kaboel
te bereiken. ,,We kre
gen een e-mail van
de ambassade, met
daarin de plek op het
vliegveld waar we
ons moesten mel
den. De omstandig
heden rond het
vliegveld waren nog
steeds vreselijk. Er
waren wel tien- of
twintigduizend men
sen die probeerden
binnen te komen.
Kinderen huilden en
er was heel veel ge
schreeuw." Om bij
het hek van het
vliegveld te komen,
moest Abdul met
twee kinderen door
stromend water
heen, vertelt hij. ,,Aan
de andere kant van
dat water was een
hek van ijzer. Daar
stond een Britse sol
daat, die wilde me
niet doorlaten. Toen
zag ik een soldaat
met een Neder
landse vlag. Ik ben
Abdul Hayat, riep ik,
ik sta op de lijst! Ik
liet hem mijn papie
ren zien en mocht
naar binnen. Daarna
zijn ook mijn vrouw
en andere kinderen
gekomen."
te
halen
iedereen op tij d weg
Drukte in een van de crisiscentrum-ruimtes. foto ministerie buza
- Carola van Rijnsoever,
topambtenaar
