Boekentip
zomerhit
Psyche van
de schaker
et water is
koel en diep
tf>
O)
6
Hoe ziet de werkdag van een ijscovrouw eruit? Een
kijkje achter de ijskar van Nayla Kotzebue uit Oost
Souburg. De eigenaresse van 'Puur IJs' kent de
ijsvoorkeuren van Zeeuwen: ,,Hoe meer je naar het
zuiden gaat, hoe romiger de ijssmaak."
Je hoeft niet te kunnen schaken om het
boek De Koning, schaakstukken te appre
ciëren. Max Pam en Tim Krabbé hebben
de beste schaakartikelen van J.H. Donner in dit
boek verzameld. Door de chronologische rang
schikking zie je een schrijvende schaker bijna
ongemerkt transformeren naar een schakende
schrijver.
Donner (1927-1988) was een rasquerulant, nu
vergelijkbaar met iemand als Johan Derksen.
Hij had over alles en iedereen een mening en
de scherpe randjes vijlde hij daar niet van af.
Integendeel, die ventte
hij uit. Collega-schaker j
Lodewijk Prins was
bijvoorbeeld jarenlang
een dankbaar mikpunt
van spot. In 1965 ridi
culiseerde Donner
diens nationale titel
onder de kop 'Het blijftj
een schande, hij kan er
niets van'. In 1982 be
schreef Donner hoe hij j
van zijn stoel gleed
toen hij hoorde dat Prins met terugwerkende
kracht tot grootmeester werd benoemd.
Ook zijn ideeën over vrouwen en schaken -
vrouwen kunnen niet schaken: 'In de allereer
ste plaats natuurlijk omdat vrouwen veel dom
mer zijn dan mannen' - zorgde voor contro
verse. Maar ook zijn bespiegelingen over de ge
schiedenis van de sport, over de psyche van de
schaker of over de rol van computers etaleren
een diepgang en originaliteit die door zijn
gouden pennetje entertainment worden.
In 1984 was daar ineens het album Rattle
snakes van Lloyd Cole the Commotions.
Ik denk dat het uitkwam in de herfst of de
winter, maar je hoort aan alles dat het is opge
nomen in de zomer. Elk liedje heeft een ge
weldige melodie, de teksten zijn vaak tragiko
misch, met veel verwijzingen naar literatuur
en film, zoals een
verliefde student ze
op zijn kamertje in
een dagboek no
teert.
In Speedboat is het
zomer, de zanger is
met een stel - Julie
en Jim - op een ri
vierfeestje, het wa
ter is koel en diep. Springen ze erin? Het
prachtige refrein wordt twee keer uitgesteld.
Eerst wordt alleen de melodie gespeeld, de
tweede keer komt er ook een regel tekst bij,
maar aan het slot gaat het los, met een heerlijk
orgeltje en zoete strijkers. En de ironische
conclusie van de zanger dat hij bij een sprong
in de golven altijd degene is die zand in zijn
ogen krijgt.
Tijdens een weekje vakan
tie in Limburg zag Nayla
op een camping een ijskar
van een plaatselijke ijs-
boerderij. De vrolijke
stemming en gezelligheid op het
moment dat de kar langs reed, het
bezorgde haar een grote lach op haar
gezicht. Ze wist het meteen: 'ik wil
ook ijsjes verkopen'. Eenmaal thuis
in Zeeland kocht ze zelf een ijskar,
die ze volledig liet opknappen. Ze
volgde een cursus ijsbereiding en ze
was klaar om te beginnen. We zijn
jaren verder en inmiddels heeft ze
vele festivals, bruiloften en feestjes
bezocht en heeft ze zelfs twee ijskar
ren. Een dag uit het leven van een
ijscovrouw.
10.00 uur. Nayla controleert de tem
peratuur van de ijskar. De avond er
voor is de kar aan de stroom gehan
gen. Het blijkt 15 graden onder 0.
,,Prima voor nu, maar de ideale
scheptemperatuur is min 13 graden.
Door 's nachts 'op te laden' kan ik de
kar de hele dag op vriestemperatuur
houden." Ze neemt vervolgens de
mailtjes door met de afspraken voor
de dag. Op het avondprogramma
staat een bruiloft op een prachtig
landgoed in Renesse.
Fruitsmaken
10.30 uur. Ze rijdt naar De IJsboer-
derij in Meliskerke. Haar vaste adres
voor de voorziening van ijs. Hier
wordt het ijs speciaal op bestelling
gemaakt. Liefst 20 ijsbakken worden
ingeladen in de auto. Het belooft een
warme dag te worden. ,,Uit ervaring
weet ik dat er op een zomerse dag
meer vraag is naar fruitsmaken.
Mensen hebben op zo'n dag be
hoefte aan verfrissing." Aardbeien-
smaak, frambozensmaak, het is alle
maal overvloedig aanwezig ,,Nu nog
even snel naar de Sligro voor verse
aardbeien en slagroom en een em
mer spikkels."
11.00 uur. Terug van de Sligro laadt
Nayla het ijs in de ijskar. 'Heb ik al
les?', klinkt het meermaals. Ze con
troleert drie keer haar lijst met beno
digdheden. Het antwoord is uitein
delijk 'ja', ook de hoorntjes en het
pinapparaat zijn ingeladen. ,,Nog
even eten en dan ga ik echt aan de
slag."
Boulevard
12.30 uur. Ze heeft een vaste stand
plaats op de boulevard in Vlissingen.
Een ideale plek voor ijsverkoop. De
boulevard is afgesloten voor verkeer,
maar de beveiliger duwt het hek voor
de ijskar even opzij. Nayla is hier een
bekend gezicht, bij aankomst op de
standplaats komt er gelijk een ouder
echtpaar op haar af. ,,Mogen we al
een ijsje?", klinkt het verwachtings
vol. De ijscovrouw vraagt om tien
minuutjes geduld. Het dak van de ijs
kar is nog niet eens omhoog en ze
moet eerst alle ijsspullen uitpakken
en uitstallen. Als stipt tien minuten
later de smakenlijst op z'n plek hangt
en de pinautomaat gekoppeld is, kan
het scheppen beginnen. Het geduld
van het echtpaar is beloond.
14.00 uur. All you need is LOVE and a
little bit of ICE CREAM, staat er in
grote letters op de ijskar. ,,Wat een
leuke slogan", zegt een moeder,
waarvan de dochter net een iets te
grote hap van een ijsbol heeft geno
men. Nayla raakt vervolgens met een
klant in een gebiologeerd gesprek
over het weer. Als ijscovrouw ben je
ook weervrouw, je moet telkens het
weer goed in de gaten houden. Soms
staat alles klaar, maar krijg je te ma
ken met een plotse weersomslag.
Dan moet je alles afblazen. Een an
dere keer weet je pas 's morgens of je
de gok moet wagen." ,,Heb je het wel
eens afgeblazen, terwijl het achteraf
droog bleef?'', vraagt de klant. Nayla
knikt bevestigend, al is er deze dag
geen reden tot zorgen. Geen wolkje
aan de hemel, alleen zon.
Straciatella
15.00 uur. Een man staat enkele mi
nuten aandachtig de smakenlijst te
Als ijscovrouw
ben je ook
weervrouw
vrijdag 20 augustus 2021
Vakantie: tijd voor boeken en zomerse
muziek! Onze redactieleden geven elke
dag tips voor boeken en muziek. Deze hele
week geeft Rudy Boogert, chef van de
sportredactie, elke dag een inkijkje in zijn
boekenkast. Algemeen verslaggever Ernst
Jan Rozendaal kiest de hele week zomer
hits uit.
GO
'Hoeveel
smaken j e ook
hebt, vanille is
het populairst'
Hans Puik
Vlissingen
75
<u
■u
BSf i
"7-W>!
De boulevard is
een ideale plek voor
de ijskar van Nayla
Kotzebue. Zeker als
het weer zo stralend
is. FOTO'S DIRK-JAN GJELTEMA
- Nayla Kotzebue
