Boekentip
zomerhit
dloze
kolderdichters
Meerijder
morst bier
3
6
Aan de Kalversdijk bij Oud-Sabbinge
beschermt Mirabelle de Nancy het
zachtfruit en de bessen van
biodynamisch fruitteeltbedrijf De Ring
tegen de wind. Deze elegante naam
verwijst niet naar een
beschermheilige, maar naar een
pruimensoort.
1
donderdag 19 augustus 2021
Een tuinslang kronkelde in 't gras al slur
pend van z'n eigen plas.' (Koos J. Ver
steeg)
Je moet ervan houden. Nonsensrijm. De één
legt de nadruk op de nonsens, de ander op het
rijm. De aloude Prisma-bundel Nederlandse
nonsens op rijm brengt de meest absurde, ver
rassende, creatieve, ondoorgrondelijke, be
spottelijke en hilarische rijmelarijen van tien
dichters samen. Van Piet
Paaltjens tot Annie M.G.
Schmidt, van De School
meester tot Cees Bud-
dingh. De bundel is zo di
vers als deze lijkt Voor de
meer verhalende gedich
ten moet je bijvoorbeeld
bij De Schoolmeester
zijn. Voor wie zijn ach
tergrond niet kent: De
Schoolmeester is Gerrit
van de Linde Janszoon niSf
(1808-1858). Hij behoorde tot 'het wrakhout
van onze vaderlandse romantiek'. Hij was een
gesjeesde predikant die naar Engeland
vluchtte en pas postuum waardering kreeg
door de inspanning van zijn vriend en maece
nas Jacob van Lennep.
Hou je van tegeltjes van Loesje en de teksten
op Pinterest, lees dan deze gebundelde ode aan
de tijdloze kolderdichters. Voor de meer bur
gerlijk ongehoorzame gedichten moet je na
tuurlijk bij Annie M.G. Schmidt zijn, voor het
belerende bij Braga, voor het speelse taalspel
bij Charivarius en voor de dierenrijm bij Trijn
tje Fop.
NONSENS
Ik noemde ze gisteren al even: Wilco, de
Amerikaanse band rond zanger-gitarist Jeff
Tweedy. Ze begonnen als vaandeldragers
van de alternatieve country en Americana,
werden door experimentele albums als Yankee
Hotel Foxtrot en A ghost is born gezien als het
Amerikaanse ant
woord op Radio-
head, om zich
daarna te ontwik
kelen als een he
dendaagse Steely
Dan, dwarsig stre
vend naar muzikale
perfectie. Live zijn
ze geweldig en elk
album verrast. Ik
kies voor een oud liedje, omdat vakantie vie
ren voor mij vaak is verbonden met autorij
den. In Passenger side zit de hartverscheurend
zingende Tweedy noodgedwongen op de stoel
naast de bestuurder, zijn rijbewijs is kennelijk
afgepakt, vermoedelijk wegens te veel drank.
'Hé, word wakker', waarschuwt hij de BOB,
wiens ogen af en toe dicht vallen. 'Als je zo
stuurt, mors ik mijn bier.'
De pruimpjes die aan de
bomen groeien zien
goudgeel en zijn onge
veer de grootte van een
kers. Ze worden volgens
fruitteler Harald Oltheten vaak ver
ward met de kroosjespruim. Dat is
een verzamelnaam voor alle varian
ten en onderling zit er best wat ver
schil tussen. Harald plukt een mira
bel van een boom. Een zoete smaak
vult de mond. Het vruchtvlees is ste
vig, niet erg sappig en de pit zit er los
in. ,,Ik vind het spannend. De pluk
begint bijna. In week 33 heb ik de
eerste pruimen toegezegd. Dat is iets
later dan anders, maar ze zitten nog
steeds op het randje."
Intensieve teelt
Toch is het al behoorlijk bedrijvig in
de boomgaard. Over de verschillende
fruitplanten die naast de boomgaard
groeien zijn een soort beschermende
tentkassen geplaatst waarvan de zei
len aan de kant zijn geschoven. Meer
dere jongeren zijn ijverig de laatste
bramen aan het plukken. In de rijen
die ze al hebben gehad, zijn leeftijds
genoten de planten aan het snoeien.
Harald leert dat het telen van van on
der meer bramen, frambozen, kruis
bessen en rode bessen behoorlijk in
tensief is. De planten moeten meer
dere keren worden gesnoeid en re
gelmatig worden opgebonden om te
voorkomen dat ze omvallen. Ook de
kas van plastic zeil vraagt veel onder
houd en moet bij windvlagen regel
matig terug over de planten worden
gespannen. Gezien het te intensief is
om de vier hectare die hun bedrijf
beslaat puur aan de teelt van zacht-
fruit en bessen te wijden, besloten
Harald en zijn vrouw Margreeth om
wat diversiteit te behouden. ,,In 1990
kwam iemand op het idee hier hon
derden soorten fruit te planten. Dat
krijg je alleen niet verkocht. Toen wij
in 1992 hier begonnen, hebben we de
leuke rassen eruit geplukt. Van de
dertien rassen pruimen die er waren
geplant hebben we de focus op de
mirabel gelegd." Van dat ras staan er
verspreid langs de randen van het
terrein nu ruim driehonderd bomen.
Inmiddels telen ze de mirabel al der
tig jaar.
Overproductie
Harald legt uit dat de mirabel het
meest aantrekkelijk was voor de ver
koop. ,,De handel in veel andere ras
sen is kapot gemaakt door mensen
die het, tussen aanhalingstekens,
hobbymatig ernaast doen. Daardoor
zijn er jaren met overproductie
waarin de prijs veel te laag ligt en in
jaren van weinig aanbod is het pro
duct niet interessant genoeg voor de
markt." Voor de mirabel ligt dat vol
gens de fruitboer anders. ,,Omdat we
de mirabel maar een korte periode
kunnen aanbieden, verkopen we
deze pruim als een bessensoort. We
hebben daardoor een markt gemaakt.
Van de oogst gaat een groot deel naar
Delhaize in België. Alleen willen zij
een grotere hoeveelheid dan wij kun
nen leveren. Daardoor ben ik nu sa
men met andere telers op zoek naar
een oplossing."
Origineel werd de mirabel volgens
de teler vaak ingemaakt. Tegenwoor
dig worden ze op het bedrijf in
Het is een prachtig
gezicht, al die ladders
en plukemmers
schaaltjes ingepakt voor de verkoop.
De pruim is in Nederland relatief in
de vergetelheid geraakt. Vroeger was
hij hier veel meer te vinden, maar vol
gens Harald zijn er nu niet veel men
sen meer die de pruim echt superlek-
ker vinden. Dan valt het zachte fruit
hier beter in de smaak. Een groepje
jongeren met kistjes vers geplukte
bramen steekt de boomgaard door
richting de loods waar het fruit ver
der wordt verwerkt. Afhankelijk van
de omstandigheden wordt de braam
in ongeveer tien plukrondes binnen
gehaald. De mirabel wordt doorgaans
in twee tot drie rondes binnenge
haald. ,,De pluk van de mirabellen,
waar we nu dus mee gaan beginnen,
is echt een feestje. Nu al helemaal, de
afgelopen jaren hadden we iedere
keer regen en dit keer wordt het mooi
weer op de dagen dat we gaan pluk
ken. Het is gewoon een prachtig ge
zicht al die ladders en plukemmers."
Te veel regen
Tegen de grote hoeveelheid regen die
dit jaar met vlagen uit de lucht is ko
men vallen, is de mirabel niet opge
wassen. Bij Harald valt de schade nog
mee. Hij haalt wat rotte pruimen uit
een boom om een van de problemen
te illustreren. ,,Verder zorgt te veel
regen ervoor dat de vrucht te veel
vocht opzuigt en openbarst. Vaak zit
deze barst op het punt waar ze al wat
verruwd zijn." Hij plukt een
1
*Y1
Vakantie: tijd voor boeken en zomerse
muziek! Onze redactieleden geven elke
dag tips voor boeken en muziek. Deze hele
week geeft Rudy Boogert, chef van de
sportredactie, elke dag een inkijkje in zijn
boekenkast. Algemeen verslaggever Ernst
Jan Rozendaal kiest de hele week zomer
hits uit.
GO
NE» UMtLAX&SE
Of' 11 1.1 1/
WILCO A.M
Plukfeest van
Janneke Koster
Oud-Sabbinge
- Harald Oltheten
Harald Otheten bij
een boom met mira
bellen.
De mirabel is een
kleine pruimensoort.
De pruimenbomen
zijn niet alleen voor de
oogst, maar ze be
schermen ook het an
dere fruit, zoals bra
men.
Na het plukken
moet het geoogste
fruit ook gesorteerd
en verpakt worden.
FOTO'S JOHAN VAN DER HEIJDEN
