Nazistisch vandalisme in Frankrijk
Schietpartij bij mogelijke
poging tot roof schilderij
12 NIEUWS
ZINLOOS GEWELD JOES KLOPPENBURG
Morgen is het 25 jaar geleden dat Joes
Kloppenburg werd doodgeslagen in
Amsterdam, een van de bekendste gevallen van
zinloos uitgaansgeweld. De huidige hausse aan
geweldplegingen doet vader Jan Kloppenburg pijn.
Vlak voordat Jan Kloppen
burg, bijna 84, arriveert
in de Voetboogstraat,
stoppen twee mannen
van een jaar of vijftig bij
de gedenksteen voor Joes. Een van
hen salueert naar de tegel, daarna
loopt hij verder. Kloppenburg, even
later: „Iedereen boven de 35 weet wie
Joes is, iedereen daaronder nauwe
lijks. Daar zit ik niet mee. Je moet
realistisch zijn. Joes is maar één keer
in zijn leven in het nieuws geweest.''
Hij vindt het erger dat deze plek
vorige week vol stond met tafeltjes
en stoelen, gewoon over de gedenk
steen heen. Het was het terras van
een eettentje aan de overkant. ,,Ik
heb gezegd dat dit niet de bedoeling
was. De eigenaar wist van de tegel,
maar het is coronatijd, hè, zo'n terras
is belangrijk nu. Ach ja, ik til er niet
te zwaar aan. Alleen, ik vind het op
de 17de niet passen.''
Dat is morgen als het precies 25 jaar
geleden is dat Joes, destijds 26 jaar,
met een reeks karateklappen werd
doodgeslagen door een opgefokte,
dronken man. Joes had gezien hoe
die man een student in elkaar sloeg,
en riep de later beroemd geworden
woorden: ,,Kappen nou!'', die Joes
uiteindelijk fataal werden.
Het drama lijkt op de recente fatale
mishandeling op Mallorca. Ook een
groepje jongens, ook doelbewust op
pad om te vechten. Kloppenburg:
,,De latere dader was in een nacht
club in Hoofddorp op zijn nummer
gezet. Dat was voor hem gezichtsver
lies. Joes was de achtste die hij die
nacht sloeg.'' De gewelddadige inci
denten van de laatste tijd komen
hard aan bij Kloppenburg. De jon
gens op vakantie op Schouwen-Dui-
veland en bij het Gardameer, en ook
de Amsterdammer die in april aan
één oog blind werd geslagen na een
opmerking over een foutgeparkeerde
bestelbus. ,,Het is de ene vechtpartij
na de andere, dat ervaar ik ook zo. En
dat doet zeer, want ik weet hoeveel
ellende nabestaanden nog te wach
ten staat.''
Als oorzaak noemt hij onder meer
de individualisering van de maat
schappij, en ook de toename van het
aantal scheidingen. ,,Veel kinderen
hebben geen rolmodel. Ze zijn thuis
vaak de baas. De vader van de dader
van Joes was kort na zijn geboorte uit
beeld. Het was een bazig ventje. Zijn
moeder was labiel, op zijn tiende was
hij al de baas in huis. En hij zat ook
nog op een vechtsport. Ik ben eigen
lijk bozer op zijn ouders. Die hebben
hun plicht verzaakt.''
Joes Kloppenburg was in 1996 de
eerste die landelijk bekend werd na
te zijn gestorven door zinloos ge
weld. Een stille tocht bestond nog
niet. De eerste kwam een jaar later,
voor Meindert Tjoelker in Leeuwar
den. Jan Kloppenburg was erbij. De
laatste stille tocht waarin hij meeliep
was vorig jaar voor Bas van Wijk. Hij
bood destijds nog zijn hulp aan de
vader van Van Wijk aan, 'als erva
ringsdeskundige', maar de vader
belde de avond voor de afspraak af.
,,Ik had best met een aantal tips kun
nen helpen. Bijvoorbeeld: bereid je
erop voor dat er een verzoek van de
dader kan komen voor een gesprek
met de nabestaanden. Wees dan niet
teleurgesteld als dat niet uitpakt zoals
jij denkt.''
Met de dader van Joes, die voor de
rechter geen enkel berouw toonde en
na vijf jaar weer op vrije voeten was,
heeft Kloppenburg nooit contact ge
had. ,,Nooit meer gezien of gehoord.
Hij is later weer met de politie in aan
raking gekomen, hoorde ik van een
agent. Hij mocht verder niks zeggen.
Het verbaast me niet. Zo gaat dat.''
Verdwenen
Kloppenburg wijst naar een blinde
muur boven de gedenktegel. Daar
hing een kunstwerk voor Joes, een
installatie van neonlicht met de let-
Joes is maar
één keer in
zijn leven in
het nieuws
geweest
ters HELP. Afgelopen maand was die
opeens verdwenen. Er bleek een ver
gunning nodig. De gemeente heeft
beloofd de installatie op te sporen.
Morgen hangt er een tijdelijke con
structie als hier de 25ste sterfdag van
Joes wordt herdacht door Kloppen
burg, zijn vrouw en drie dochters, en
enkele goede kennissen. Ze komen
enkele keren per jaar naar deze plek,
in elk geval op de geboortedag en
sterfdag van Joes. ,,Dan maken we
hier een kring en dan worden gevoe
lens geuit: dat we hier zo staan, is
toch godgeklaagd. Daar hoef je niet
heel veel aan toe te voegen.''
Na de dood van Joes zette Klop
penburg de stichting Kappen Nou!
op en gaf hij honderden lezingen aan
jongeren. Hij wilde zijn trauma om
zetten in iets positiefs. ,,Het was echt
mijn missie.'' Tot zijn vrouw en
dochters riepen 'wij zijn er ook nog'.
,,Ik heb toen een punt gezet achter al
die lezingen.'' Hij vertelt dat 60 pro
cent van de relaties stukgaan na zo'n
trauma. ,,Mannen en vrouwen zijn
heel anders in hun verwerking. Wij
hebben ook een gevecht moeten le
veren om onze relatie heel te houden.
En de drie zussen van Joes hebben
dubbel verdriet. Ze verliezen hun
enige broer en ze zien het verdriet
van hun ouders. Dat realiseer je je
nooit voordat je het meemaakt.''
Simone Veil overleefde als tiener
de concentratiekampen Auschwitz
en Bergen-Belsen. Ze werd later ad
vocaat en minister, legaliseerde in
de jaren 70 abortus in Frankrijk en
was begin jaren 80 de eerste vrou
welijke voorzitter van het Europees
parlement. Ze overleed in 2017. De
Franse overheid liet haar lichaam
bijzetten in het Panthéon in Parijs,
wat is voorbehouden aan de meest
invloedrijke Fransen.
In het stadje Perros-Guirec in
Bretagne werd na haar dood een ge
denksteen voor de politica onthuld.
,,Wat daarmee is gebeurd, is onbe-
grijpelijk en onaanvaardbaar'', zei
burgemeester Erven Léon van Per-
ros-Guirec afgelopen weekend.
Sinds 1 augustus is het monument
twee keer besmeurd met onder
meer uitwerpselen en twee keer
beklad met hakenkruizen. Ook
werd op de steen met verf geschre
ven 'verantwoordelijk voor geno
cide'. Dat zou een verwijzing naar
Veils pro-abortusbeleid zijn.
De daders zijn nog spoorloos.
Ook hun motieven is verder niets
bekend. De afgelopen weken waren
in Frankrijk meer incidenten waar
bij antisemitisme een rol speelde.
Bij demonstraties tegen het vacci
natiebeleid in het land droegen ex
treemrechtse betogers affiches mee
met in codewoorden gestelde anti
semitische leuzen.
De politie is op zoek naar
twee verdachten die zijn weg
gereden op een motor.
Kunstonderzoeker Arthur
Brand heeft van meerdere
kanten te horen gekregen dat
de schietpartij mogelijk ver
band houdt met een poging
tot kunstroof bij het Zaans
Museum. ,,Het schijnt dat de
daders met een Monet naar
buiten zijn gerend'', vertelt de
kunstkenner, die zelf ook
kunstdiefstallen oploste. Het
lukte de daders volgens de
bronnen van Brand niet om
hun buit mee te nemen.
De politie kon gisteren hier
over nog niets bevestigen en
het museum zelf was niet be
reikbaar voor een reactie. Op
de vraag of daadwerkelijk is
geschoten, antwoordt een po
litiewoordvoerder dat het daar
wel 'alle schijn van heeft'. Ver
dere details kon hij niet geven.
Het Zaans Museum kocht in
2015 De Voorzaan en de Wester-
hem van Monet voor 1,16 mil
joen euro.
maandag 16 augustus 2021
GO
'Het is de ene
vechtpartij na
de andere,
dat doet zeer'
Hans van der Beek
Amsterdam
-Jan Kloppenburg
Joes Kloppenburg
riep 'Kappen nou'. Dat
werd hem fataal.
PARIJS Voor de vierde keer in
twee weken tijd hebben onbe
kenden vernielingen aangericht
aan een gedenksteen voor Si-
mone Veil, een van Frankrijks
bekendste politici. Volgens pre
sident Macron is sprake van 'an
tisemitische' agressie.
De afgelopen weken werden in heel
Frankrijk ook vaccinatie- en test
centra beklad met leuzen en woor
den als 'nazi's' en 'collaborateurs'.
De besmeurde gedenksteen.
FOTO TWITTER OLIVIER BIANCHI
ZAANDAM Op de Zaanse
Schans in Zaandam is gister
morgen geschoten. Niemand
raakte gewond.
