Schrijver en dichter met
oog voor gekkigheden
ÖZCAN AKYOL
om je heen kijkt
zie je ëat alles
hnlrlBrmsn nl Volop aanbod: Voordelige Last-Minutes!
balclerman.nl
6
K. Schippers
1936-2021
K. Schippers,
pseudoniem van
Gerard Stigter,
is donderdag
12 augustus in
zijn woonplaats
Amsterdam
overleden. Taal
was zijn zuurstof,
zei hij zelf.
Column y @OzcanAkyol
In Amerikaanse dagbladen,
veelal van conservatieve signa
tuur, las ik een intrigerende
term; ze schreven over senior mo
ments om het gedrag van president
Joe Biden te verklaren. Het schijnt
dat hij, tijdens achteloze momen
ten, letterlijk de weg kwijtraakt op
het terrein van het Witte Huis,
bijvoorbeeld door verkeerde paad
jes in te slaan. En hij noemde in
een dankwoord een gouverneur
die 'Gretchen' heet per ongeluk
'Jennifer', niet toevallig de naam
van de minister van Energie in
Amerika.
Ik moest onwillekeurig aan mijn
moeder denken. Vroeger, als wij
ons misdroegen, kon ze met haar
slipper in haar hand fel van leer
trekken. 'Muharem, jij ondankbare
hond, je krijgt vandaag geen eten.'
'Zo heet ik helemaal niet. Dat is
mijn broer.'
'Je weet best wat ik bedoel,
ellendeling.'
En dan moest ik rennen voor
mijn leven, net zolang tot haar
conditie het aflegde tegen die
van mij. Ik vond het nooit leuk als
ze me riep en dan de naam van een
van mijn twee broers
gebruikte, want om die reden
dacht ik dat ik er minder toedeed.
Ondanks al mijn correcties heb ik
die onhebbelijkheid nooit uit haar
gekregen.
Deze week ontving ik op Whats-
App een voiceclip van mijn moe
der. Ik drukte op 'afspelen'. 'Özen-
der, je broertje neemt de telefoon
wéér niet op. Probeer jij het even.
En zeg tegen die klootzak dat hij
me wat zakgeld moet geven. Ik ga
zondag naar Turkije.' Ik liet het aan
Anna horen en vertaalde syn
chroon wat er werd verteld. Zij la
chen, lang en zelfs een beetje ver
tederd.
'Wat?' vroeg ik. 'Dat is toch niet
leuk? Ze scheldt me gewoon uit.'
'Het is allemaal onmacht en
onzekerheid,' antwoordde Anna.
'Neem het niet serieus.'
Maar daar was al het volgende se
nior moment, opnieuw in de vorm
van een voiceclip. 'Weet die zak-
kenwasser überhaupt wel dat ik
dit weekend vlieg, Özender? Zeg
maar tegen hem dat ik mijn klein
kinderen wil zien voor we vertrek
ken.'
'Mama, met mij.'
'Lieve schat, hoe is het met je?
Kan ik even langskomen, voor wat
reisgeld en om de kinderen te
knuffelen. Ik ga jullie zóóó erg
missen.'
'Ik hoorde wel hoe je me net uit
schold.'
'Verdomme. Nou. Dan moest je
maar meteen opnemen. Je bent
altijd zo druk, Muharem.'
Tien minuten later stond ze voor
de deur. Dolgelukkig met haar
kleinkinderen. Hun namen kon ze
wel makkelijk onderscheiden. Bij
hen was ze nooit een senior.
Ik vond het nooit leuk
als ze me riep met de
naam van mijn broer
Vorig jaar kroop hij al door het
oog van de naald, vertelde de 84-
jarige Gerard Stigter (K. Schip
pers) afgelopen mei nog in Het
Parool. ,,Het was maart, net voor
het hele coronagedoe. Ik kwam
terecht op de ic van het OLVG
(ziekenhuis in Amsterdam, red.).
Longontsteking, A-griep, de fa
milie werd bijeengeroepen, ze
dachten dat ik eraan ging. Maar
dat is dus goed afgelopen."
En dat gebeurde terwijl Stigter
naar eigen zeggen nooit ziek was.
In oktober 2020 bleek dat zieken
huisbezoek in het voorjaar een
voorbode te zijn geweest voor
meer onheil. Dit keer bleek het te
gaan om een ongeneeslijke ziekte.
Toch wist Stigter nog lang te doen
alsof het leven gewoon doorging.
,,Ik heb wel wat anders aan mijn
hoofd dan dit", zei hij er zelf over.
De dichter K. Schippers was
een waar taalkunstenaar ,,De taal
is m'n zuurstof", zei hij zelf daar
over. Hij genoot ervan om op ver
schillende manieren met taal te
spelen. Zijn poëzie is soms ont
wapenend en simpel. Zoals het
befaamde gedicht De Koe: 'Een koe
is een merkwaardig beest, wat er ook
in haar geest moge zijn, haar laatste
woord is altijd boe'. Daarentegen is
Liefdesgedicht wonderschoon en
spitsvondig geschreven: 'Jij hebt de
dingen niet nodig om te kunnen zien,
A
(Gerard Stigter)
de dingen hebben jou nodig om ge
zien te kunnen worden.'
Voor de schrijver K. Schippers
waren de gekkigheden, gebeurte
nissen en dwarsverbanden in het
leven het materiaal voor zijn boe
ken. Daarbij maakte zijn aparte
kijk op de wereld hem tot een
uniek auteur. De schrijver zette
taal als een passief ding naar zijn
hand, wanneer dat gewenst of
noodzakelijk was.
K. Schippers was een van de op
richters van het literaire tijd
schrift Barbarber. Hij richtte dat
op samen met onder meer de
schrijver Bernlef (van onder meer
Hersenschimmen).
K. Schippers' eerste bundel De
waarheid als De Koe verscheen in
1963. Jaren later, in 1971, schreef
hij zijn eerste roman Een avond in
Amsterdam. Die is gebaseerd op
tien gesprekken met de Amster
dammer Ben ten Holter, die mo
del stond voor de 'held'. In dit
boek belicht hij een korte wande
ling van zoveel kanten, dat het
een expeditie van jaren lijkt.
Nu je het zegt
Verder schreef K. Schippers ook
essays, verhalen, beschouwingen,
kunstkritieken en enkele kinder
boeken. Zijn werk leverde hem
een reeks prijzen op, vooral in de
jaren 80 en 90. In 1996 ontving hij
de P.C. Hooft-prijs voor zijn ge
hele oeuvre. Ook na de millenni
umwisseling leverde hij nog een
hele reeks poëzie, verhalen, ro
mans en beschouwingen af. Zijn
laatste boek verscheen dit jaar, de
roman Nu je het zegt.
Stigter was een groot fan van de
tragikomedie zoals het populaire
duo Laurel Hardy die op het
scherm bracht. In zijn laatste in
terview met HP/De Tijd zegt hij
daarover: ,,Bij Laurel Hardy voel
je dat alles klopt." Zelf prelu
deerde hij dichterlijk op zijn
dood, waarbij hij naar eigen zeg
gen gelijk erover nadacht hoe hij
iets erover zou kunnen maken.
Dat deed hij door in zijn laatste
roman als K. Schippers te schrij
ven dat hij 'op het punt staat te
verdwijnen'.
f f fCff f.f ff Celd-terug-garantie «f Repatriëringsgarantie Zekerheid via SCR
5/8 dagen Beierse
Woud, Bayerisch
Eisenstel n, Passau
5-daags All-inclusive
muziekspektakel
Noord-Nederland
399,-
8/12 dagen
Lutago in Zuid-Tirol
10 dagen
Toscane: Florence,
Pisa en Elba
12 dagen
Rondreis Kroatië
599
12 dagen Toscane,
Bloemenrivièra
en de Cöte d'Azur
11
Bij Bolderman j
aanbetalen niet verplicht!
zaterdag 14 augustus 2021
Senioren
Ik belde mijn moeder op.
Edwin van der Aa
Amsterdam
als je goed
gekleurd is
TEKST K. SCHIPPERS/ILLUSTRATIE NOURDIN KOUCH
Vertrekdata: 13,18 sept/2 okt etc.
Vertrekdatum: 15 november
Vertrekdata: 23 aug
11.20,25 sept/4, 9 okt.
Vertrekdata: 30 aug
6,13,20,27 sept/4,11,18 okt etc.
Vertrekdata: 27 sept 11 oktetc.
Vertrekdata: 30 aug
13,27 sept 11 oktetc.
Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden. Bekijk de voorwaarden op onze website.
ANVR
Brochure en (0318) 58 09 58
boekingen: www.bolderman.nl
Prijs p.p. o.b.v. 2 pers. kamer excL Calamiteitenfondsreserveringskosten SCR-bijdage
