Jjgk T
m J
13
S? a»-
iw
'Er zal iets
moeten
veranderen, maar
niemand wil terug
naar de jaren 50'
„omiitikoiqw
2 Griekenland
V\ 'J
-
-*£*~ --
<fie,£p
maar als er niks mee wordt ge
daan, schiet het niet op. Een rap
port zoals dat van het IPCC is met
name gericht op beleidsmakers.
Het is niet policy prescriptive zoals
dat dan heet: het zijn geen drin
gende adviezen. Maar het laat wel
zien welke gevolgen bepaalde
maatregelen zullen hebben.
Politici als Tom van der Lee,
Tweede Kamerlid voor Groen
Links, proberen met dergelijke
onderzoeken in de hand nieuw
beleid te maken. Hij hecht veel
waarde aan het IPCC-rapport.
,,Het raakt aan alles, juist omdat
het zo breed is opgezet. En het is
ook nog eens kritisch gecontro
leerd. Het laat zien dat de geleide
lijke opwarming van de aarde
structureel is.''
Maar het is lang niet het enige
onderzoek dat hij leest. Wat ook
voorbij komt: de Nasa, het KNMI,
het Planbureau voor Leefomge
ving, Kalavasta (een Nederlands
klimaat-adviesbureau), het Tin
bergen Instituut, Yale Climate,
het gezaghebbende blad Nature,
en ga zo maar door. ,,Wat opvalt
is dat de kwaliteit van de model
len en de metingen groeit'', signa
leert Van der Lee. ,,Er is steeds
meer inzicht in hoe de klimaat
verandering werkt. Hoe betrouw
baar dat allemaal is? Nou, er is ge
keken naar onderzoeken van
twintig of dertig jaar geleden en
daarbij is gebleken dat de voor
spellende kracht vrij groot was.
De afwijkingen zijn vrij gering.''
En wat ook interessant is, zegt hij:
„Onderzoek naar wetenschappe
lijke rapporten die het tegendeel
beweren van waar de meeste het
juist over eens zijn, wijst uit dat
die fundamenteel niet kloppen.
Dat die rapporten niet gelijkwaar
dig zijn.''
Standpunt
Ook bij Milieudefensie lezen ze
veel. En vooral om bij te leren,
zegt Freek Bersch. ,,En misschien
wel om van standpunt te verande
ren. Want dat kan natuurlijk ook.
Of je kunt ze gebruiken om iets
op de politieke agenda te zetten,
of in te brengen in het maatschap
pelijk debat. Wat ook belangrijk
is, is dat regeringen en bedrijven
die rapporten net zo goed lezen,
of in elk geval de samenvatting er
van. En ngo's (non-gouverne
mentele organisaties, red.) base
ren hun strategie er op. Dus de
waarde ervan is groot. En nee, er
zijn niet te veel onderzoeken. Iets
onderzoeken is namelijk óók iets
doen. We hebben kennis nodig.''
Weten we eigenlijk niet allang dat
het de verkeerde kant opgaat? Ja,
zegt iedereen. Maar dat is nu een
maal hoe het werkt in de wereld.
We weten al sinds 1824, dankzij
de Franse natuurkundige Joseph
Fourier, dat er zoiets is als een
broeikaseffect. We weten al sinds
1896 dat het verbranden van kolen
dit natuurlijke broeikaseffect ver
sterkt. We hebben de wereldbe
volking zien groeien van 2 miljard
mensen (in 1930), naar 3 miljard
(1960), naar 4 miljard (1975), naar
5 miljard (1987), naar 6 miljard
(1999), naar 7 miljard (2011).
De woorden 'opwarming van
de aarde' horen we voor het eerst
in 1975. Het IPCC meldt voor het
eerst in 1995 dat de mens verant
woordelijk is voor de opwarming
van de aarde, inmiddels zelfs met
een mate van zekerheid van 95
procent. Dat weten we allemaal.
Het blijkt alleen ingewikkeld om
er iets aan te doen.
m En nu? Wat gaan we er
aan doen?
Daar is volgens Tom van der Lee
van GroenLinks geen simpel ant
woord op. ,,Want hoe ga je nu be
palen wat je moet doen? Je moet
klimaatverandering niet alleen als
een wetenschappelijk verschijnsel
benaderen. Het heeft ook een so
ciale kant. Hoe ga je gedrag veran
deren? Moet je zaken als autorij
den of vliegen duurder maken?
Moet je de industrie strengere re
gels opleggen? Of moet je juist
goed gedrag stimuleren? Het is
erg moeilijk om de effecten daar
van te bepalen.''
Wat zeker niet helpt, is het
schetsen van doemscenario's,
meent Gert-Jan Nabuurs van de
Wageningse universiteit. Het is
enorm dramatisch als de BBC het
heeft over 'Code Rood voor de
mensheid', maar de vraag is of dat
het gewenste effect heeft. ,,Het
werkt niet om er een flashy me-
diading van te maken. Hoe het
dan wel moet? Het is ingewikkeld,
hoor. We weten dat maatregelen
nodig zijn in elke sector. Maar hoe
krijg je landen en mensen zo ver
om daadwerkelijk actie te onder
nemen? Er zal iets moeten veran
deren, maar niemand wil terug
naar de jaren 50.''
Toch ziet Nabuurs wel degelijk
dat er de laatste jaren meer druk
op de ketel komt. Hij noemt het
VN-Klimaatakkoord van Parijs
(2016) als belangrijke waterschei
ding. Daarin legden de landen van
de Europese Unie vast dat ze in
2030 de uitstoot van schadelijke
stoffen met 40 procent vermin
derd moeten hebben. Dat is in
middels bijgesteld naar 55 pro
cent. ,,En de vorige rapportage van
het IPPC heeft geleid tot de Green
Deal van Frans Timmermans (die
moet de EU in 2050 klimaatneu
traal maken, red.). Ook de be
woordingen van wetenschappers
zijn een stuk stelliger geworden:
de mens is verantwoordelijk voor
de verandering van het klimaat.
Punt. Dat helpt echt.''
G) ZATERDAG 14 AUGUSTUS 2021
T.-tv- 1? - - T»f-r-
