'Snelle sterfte van de fijnspar hadden we niet zo in de gaten'
t
m
'Dit rapport
laat zien welke
keuzes ons
kabinet kan
maken'
-Tg
12
iets mee is gedaan.'' Het is wat
hem betreft de kracht van het
IPCC-onderzoek: omdat er zo veel
mensen bij betrokken zijn, ook bij
de reviews, is wat er uiteindelijk
op tafel ligt iets waar brede con
sensus over bestaat.
m Wanneer is een rapport
een goed rapport?
Daar hoeft Freek Bersch niet lang
over na te denken. Hij is campag
neleider bij Milieudefensie en ziet
veel papierwerk voorbij komen.
,,Een goed onderzoek biedt
nieuwe inzichten, laat zien hoe de
vork in de steel zit, biedt oplossin
gen of geeft aan welke invalshoe
ken er nog ontbreken. Bijvoor
beeld? Nou, een recent onderzoek
van Oxfam/Novib dat laat zien hoe
de rijkste één procent van wereld
twee keer zo veel CO2 uitstoot als
de armste helft van de wereld.
Zo'n inzicht werpt een heel ander
licht op de discussie.''
Oxfam/Novib zelf vindt het be
langrijk dat een onderzoek men
sen wakker schudt of bewust
maakt. ,,Dat mensen zeggen: hé,
dit is een issue, daar moeten we
wat mee'', zegt campagnemanager
Marita Hutjes. ,,Een goed rapport
kan een onderwerp agenderen, zo
dat het een onderdeel wordt van
het denken. Op die manier kun je
dingen veranderen.''
Dubbel werk
Wat volgens haar ook belangrijk is:
dat organisaties kijken naar elkaars
werk. Zodat ze geen dubbel werk
doen, van elkaar kunnen leren en
op conclusies kunnen voortbordu
ren. ,,Wij zijn een ontwikkelings
organisatie, dus wij kijken met
onze eigen blik naar de klimaat
verandering. Wij willen weten
welke impact die heeft op de aller
armsten. Inmiddels weten we echt
wel dat klimaatverandering hon
ger veroorzaakt en dat beloften op
dit gebied niet voldoende worden
waargemaakt. Als wij met een rap
port daar verandering in kunnen
brengen, dan is het voor ons een
goed rapport.''
Freek Bersch heeft nog wel wat
meer voorbeelden van belangrijke
onderzoeken, zoals Sky's The Li
mit, van de organisatie Oil Change
International. ,,Dat is een rapport
uit 2016 waaruit blijkt dat de aarde
al 2 graden opwarmt als we alleen
maar de huidige olie-, gas- en ko-
lenreserves verbruiken. Dus als we
verder niks naar boven halen. Wat
niet gebeurt.'' Of neem het onder
zoek van Ipbes (uit 2019), een aan
de Verenigde Naties gelieerde or
ganisatie die onderzoek doet naar
de biodiversiteit op aarde: ,,Daarin
is in kaart gebracht dat ongeveer
één miljoen soorten met uitster
ven worden bedreigd door kli
maatverandering, ontbossing en
overbevissing. Dat zijn schok
kende onderzoeken.''
Gert-Jan Nabuurs stelt onder
meer de volgende eisen aan een
onderzoek: het moet transparant
zijn en reproduceerbaar. Met dat
laatste bedoelt hij dat er dezelfde
uitkomst uit moet rollen als an
dere wetenschappers het onder
zoek uitvoeren. ,,En let op: het
hoeft ook niet per se over iets heel
groots te gaan. Een rapport over
hoe een boom precies functio
neert of hoe ze omgaat met stress
is natuurlijk maar heel klein. Maar
wel heel mooi en waardevol. Of
een onderzoek naar de sterfte van
de fijnspar: ook beperkt, maar erg
belangrijk. Daar gaat het heel
slecht mee. We hadden dat al
voorspeld in een onderzoek in
2010, maar dachten dat het pas in
2040 zou optreden. Die snelle toe
name van de sterfte hadden we
niet zo in de gaten. Terwijl deze
houtsoort heel waardevol is voor
de Europese economie.''
Ook Greenpeace benadrukt het
belang van de IPCC-rapporten.
,,Ze gelden als referentie voor be
leidsmakers, wetenschappers, stu
denten en andere specialisten'',
zegt een woordvoerster. ,,En ze
hebben grote invloed op het mi
lieubeleid van vele regeringen.''
De milieuorganisatie kijkt ech
ter ook naar andere rapporten, zo
als de Klimaatscenario's van het
Koninklijk Nederlands Meteorolo
gisch Instituut (KNMI) uit De Bilt.
,,Die vertalen de resultaten van het
IPCC-rapport naar Nederland. Ze
beschrijven samen de hoekpunten
waarbinnen de klimaatverande
ring in Nederland zich, volgens de
nieuwste inzichten, waarschijnlijk
zal voltrekken. Uit de meest re
cente blijkt dat we rekening moe
ten houden met hogere tempera
turen, een sneller stijgende zee
spiegel, nattere winters, heftigere
buien en kans op drogere zomers."
Je moet er wat mee kunnen, dus.
In dat kader prijst Greenpeace ook
het rapport van een commissie on
der leiding van Laura van Geest,
oud-directeur van het Centraal
Planbureau en nu bestuursvoor
zitter van de Autoriteit Financiële
Markten. Nu de EU-landen heb
ben besloten om een scherper Eu
ropees milieubeleid te voeren, is
het handig dat er wat handvatten
zijn. ,,Dit rapport laat zien welke
keuzes ons kabinet in dat verband
kan maken en wat er op de poli
tieke agenda zou moeten komen:
het invoeren van rekeningrijden
bijvoorbeeld, het inkrimpen van
de veestapel of het hoger belasten
van aardgas.''
Wat gebeurt er met al
die rapporten?
Dat is natuurlijk de hamvraag. Je
kunt onderzoeken wat je wilt,
m
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 2021 GO
VERVOLG VAN PAGINA 11
De klimaatopwarming wordt
veroorzaakt door de mens.
Punt. Wetenschappers waren
daar nog nooit zo stellig over.
De oorzaken en de gevolgen
zijn overal ter wereld zicht
baar.
1. IJsbeer verlaat zijn territo
rium en sjokt door de Russi
sche stad Norilsk.
2. Een vertwijfelde inwoner
van het Griekse Pefki gebaart
dat zijn brandslang geen
water krijgt.
3. Overstromingen treffen
Valkenburg.
4. Een aap op Borneo ziet zijn
biotoop verdwijnen en wacht
met een verdovingspijl in zijn
lijf op de verhuizing.
5. In Den Haag verschaft de
brandkraan verkoeling.
6. In Malawi is geen druppel
water meer te bekennen.
FOTO'S AFP HOLLANDSE HOOGTE, ANP,
VALERIE KUYPERS
