Jeugd loopt zich warm voor ringsteekcarrière te paard
5
WALCHERSE PRONK MUSEUM ARNEMUIDEN
Indruk maken op je
liefje? Of je omgeving?
Dat doe je met je beste
muts, hoofdnaald of
gouden keelknopen,
laat Museum
Arnemuiden zien.
Walcherse Pronktoont
de mooiste stukken van
vrouwen én mannen;
van blinkend goud,
granaat, bloedkoraal of
zelfs roggenhuid.
Nee, die prachtige
pronkstukken droe
gen zeker niet altijd
makkelijk of aange
naam", lacht Wim
van der Heijden. Hij wijst op gou
den oorijzers met krullen waaraan
dubbele gouden strikken hangen.
,,Het summum van mooi, maar die
strikken bungelden wel vaak voor
je ogen." Van der Heijden is dé
streekdrachtenman van Museum
Arnemuiden, waar nu de nieuwe
tentoonstelling Walcherse Pronk te
zien is. In de oude burgemeesters
kamer geen koperen oorijzer of
simpel mutsspeldje. Status via
blingbling etaleren is niet alleen
voorbehouden aan de huidige ge
neratie, blijkt hier.
Kloskanten muts
,,De visleurster in het midden van
de ruimte kijkt beteuterd naar die
pracht en praal. Ze weet dat zij
nooit een gouden voorhoofds-
naald of parelspeld zal dragen",
zegt Van der Heijden. Van de kost
bare kloskanten, wijd afstaande
muts kan zij ook slechts dromen."
,,Nou", grinnikt hij. ,,Niet alle
vrouwen waren trouwens blij met
die kostbare windvangers. Ik her-
inner me twee Arnemuidse vrien
dinnen die, tientallen jaren gele
den, met een busreis naar Zuid-
Spanje gingen. Dat was nieuw.
Beiden in dracht, met zo'n
afstaande muts. Doodmoe waren
ze bij aankomst, want slapen met
die muts ging niet. En afzetten in
de bus? Nee, dat kon echt niet.''
Van der Heijden steekt enthou
siast van wal: ,,We laten hier een
deel van een particuliere verzame
ling streeksieraden zien. Wal-
cherse en met name Arnemuidse
sieraden. De bloeitijd van de
pronk was zo tussen 1875 en 1925.
Dat is hier ook te zien.'' Hij wijst
op een gouden voorhoofdsnaald
met zwaantjes erop: ,,Die zwaan-
tjes geven de rijkdom van de
draagster, of vaak die van haar
man, aan. Maar je mocht 'm alleen
dragen als je tot de betere stand
behoorde. Getrouwde vrouwen
staken de naald rechts in de muts,
ongetrouwde links.''
,,Ook in streekdracht was er
sprake van mode. Jongere meiden
die hoog in de pikorde stonden,
zorgden vaak voor de veranderin
gen. Maar de krullen van de oor
ijzers hebben altijd vier draaiin
gen'', zegt Van der Heijden.
„Waarom? Ik weet het niet.'' Ook
streeksieradendeskundige Piet
Minderhoud uit Westkapelle heeft
geen verklaring: ,,Je ziet wel dat
het gouddraad van de krullen dik-
ker of breder is, maar meer win
dingen? Niet in Zeeland. Elders
wel. Mijn overgrootvader, goud
smid in Arnemuiden, zei ooit 'Ik
begin niet aan die gekkigheid
hoor.''
Reisetui van roggenhuid
Mannen pronkten natuurlijk net
zo goed, getuige de gouden keel-
knopen om de halsboord van de
boezeroen te sluiten en zilveren
broek-en klepstukken. Maar ook
fraai rookgerei, horloges of een
luxe reisetui van roggenhuid met
bijbehorend zilveren mes en vork
ernaast. Jongelui op vrijersvoeten
lieten zich eveneens niet onbe
tuigd, gezien de zilveren schoen-
Slapen met die muts
ging niet. En afzetten
in de bus? Nee, dat
kon echt niet
gespen, kralen tasjes 'rukendgoed-
flesjes' en gouden ringen.
Op een weiland van Stal de Pagter
in Hoogelande zijn de zusjes Mol
maandag bescheidener. Emeli (7)
en Mylène (6) uit het Brabantse Te-
teringen vinden ringsteken niet zo
eenvoudig. Ze hielden op het
Zeeuws kampioenschap ringlopen
voor de allereerste keer een lans
vast, maar staken zonder aarzeling
een paar keer achter elkaar door het
oog van de ringen. De zusjes 'loge-
ren' met hun ouders in het huis van
hun nichtje in Koudekerke, die el
ders vakantie viert. Het nichtje
wilde twee weken geleden mee
doen. ,,Emeli en Mylène nemen de
honneurs waar, omdat de wedstrijd
twee weken geleden werd uitge
steld", verklaart moeder Mol.
Het ringloopkampioenschap
voor kinderen tot en met 12 jaar
werd 26 juli afgelast, omdat drei
gend noodweer roet in het eten
gooide. Ook maandag 9 augustus
begon niet direct stralend. Een hef
tige regenbui zorgde voor een half
uurtje uitstel. ,,Een Duits gezin,
wiens kinderen, vorige keer graag
mee wilden doen, zag ik het terrein
op rijden en naar de lucht kijken.
Waarschijnlijk zijn ze direct afge
dropen, want ik heb ze niet terug
gezien", meldde Coen Minder-
houd, een van de organisatoren.
Uiteindelijk namen 63 ringlopers
deel aan het ZK. Als het aan de
Zeeuwse Ringrijdersvereniging
(ZRV) ligt, stijgen velen van hen
over een aantal jaren te paard om
vanaf de rug van het edele dier rin
gen aan de lans te rijgen. Of ze dat
ook daadwerkelijk gaan doen, is
voor de kleinsten nog een ver-van-
mijn-bed-show. Hoewel de vader
van Teun Boone (4) trots laat door
schemeren dat het al bijna vaststaat
dat zijn zoon een topringrijder
wordt. ,,Niet mijn verdienste hoor.
Maar zijn moeder is de bekende
ringrijdster Jennie Paauwe." Teun
rent intussen vol bravoure op de
ring af en rijgt in de helft van de ge
vallen het kleinood aan zijn lans.
Meer dan veel anderen in zijn leef
tijdscategorie.
dinsdag 10 augustus 2021
WA
Blingbling gaf ook vroeger status
Annemarie Zevenbergen
Arnemuiden
-Wim van der Heijden
Museum Arnemuiden is open tot
1 november op woensdag- en za
terdagmiddag - in augustus ook
vrijdagmiddag - van 13.00 tot
17.00 uur.
De ring steken als je in galop aan
komt rennen, is 'niet zo moeilijk',
weet Fien Brouwer (6) uit Arne
muiden. Maar hij geeft be
schroomd toe dat het hem de
eerste beurten nog niet lukte
raak te steken.
René Hoonhorst
Grijpskerke
De zusjes Emeli (r) en Mylène hielden voor de eerste keer een
lans vast. fotos dirk-jan gjeltema
Wim van der Heijden bij een van de vitrines van de tentoonstelling Walcherse Pronk in Museum Arnemuiden. foto dirk-jan gjeltema
