EUROPA r PER TREIN
Tito's trein
14
De zee! De zee! Een jongen en een meisje staan te dansen
van blijdschap in de coupé. De vakantie kan beginnen: het
zien van het water is na ruim elf uur de apotheose van de treinreis.
Niet dat die reis een straf was. Het traject Belgrado (Servië)-Bar
(Montenegro) behoort tot de spectaculairste van Europa.
Belgrado/Bar
De Joego
slavi
sche
presi
dent
Tito,
die re
geerde van de Tweede
Wereldoorlog tot aan zijn
dood in 1980 en de zes deel
republieken zo'n beetje ei
genhandig bij elkaar hield, be
sloot in 1952 de lijn door het on
herbergzame berglandschap aan te
laten aanleggen om Belgrado per
spoor met de kust te verbinden. 25
jaar later was hij af, 467 kilometer
lang, geëlektrificeerd en al.
Al snel na vertrek uit Belgrado is
duidelijk dat dit traject zeker voor
die tijd een technisch meester
werk is. De trein slingert door bos
sen en langs bergen. De ene brug
volgt bijna op de andere: 435 zijn
er maar liefst op het hele traject,
net als 254 tunnels. Dergelijk ver
nuft vereist een hoop onderhoud,
en dat schoot er tijdens de oorlo
gen in de jaren 90 bij in. Zo zette
bij Tito's huzarenstukje al vijftien
jaar na de opening het verval in.
Duurde de hele rit bij de opening
nog zeven uur, nu ben je elf uur
onderweg, als er geen vertraging is
tenminste. Het spoor kan de maxi
mumsnelheid niet meer aan. Op
veel plekken tuft de trein met 30
kilometer per uur door de bergen.
Geen wonder dat mensen te
genwoordig liever de auto of bus
pakken, of- wie het zich kan ver
oorloven - het vliegtuig: stuk voor
stuk zijn ze sneller. Maar tegen het
uitzicht kan geen van de alterna-
Op een halfuur lopen van
vertrekstation Topcider
staat in een remise de per
fect onderhouden Blauwe
Trein, waarin de voormalige
Joegoslavische president Tito
600.000 kilometer aflegde en
meer dan zestig staatshoof
den ontving. Voor die tijd ex
treem luxe, met hoogpolige
tapijten en mahoniehouten
interieur. Koop een kaartje op
het station en vergaap je aan
Tito's bureau, bed en badka
mer. De rondleider vertelt
graag waar koningin Elisa
beth ooit sliep. De trein is
voor evenementen te huur,
met catering, en kan over het
spoor in Servië en Montene
gro. In de restauratiewagon
kun je dineren met het origi
nele servies. Informatie:
marketing@srbvoz.rs.
tieven op, en ook niet tegen de
prijs: een enkeltje kost een lut
tele 21 euro.
In een van de ouderwetse
coupés met zes zitplaatsen
wordt driftig gekaart. Lig
gend nog wel: het gezin
van Drasko Drobnjak (36)
uit Belgrado heeft de stoe
len uitgeschoven zodat de
kleine ruimte nu één groot
bed is geworden. „Dit is
toch al vakantie?", zegt zijn
vrouw Ivana (39). Dochter
Tatjana (12) en zoon Nikola (9)
knikken en lachen uitgelaten. Ze
zijn onderweg naar de Montene-
grijnse kustplaats Budva, populair
bij Serviërs en Russen. Het is een
zaterdag in juli, en net als voor
duizenden Serviërs de afgelopen
jaren vóór hen, is de urenlange rit
door de bergen het begin van een
weekje luieren aan zee. ,,Dit is ont-
spannener, en echt genieten", zegt
vader Drasko, als antwoord op de
vraag waarom hij niet met bijvoor
beeld auto of bus gaat. Het vlieg
tuig dan? ,,Zeker een goed alterna
tief", zegt Ivana, ,,maar dat kunnen
we ons niet veroorloven. Tickets
met zijn vieren kosten in het
hoogseizoen al gauw 650 euro."
Het maandsalaris ligt in Servië ge
middeld rond de 550 euro.
Roken verboden
In de coupé achter de familie
Drobnjak staat het blauw. Drie
vrouwen zitten te discussiëren
met alle drie een sigaret in hun
hand, ook al is roken in de hele
trein verboden. Maar ook op de
balkons en voor open ramen of
deuren (die vreemd genoeg niet
altijd gesloten zijn terwijl de trein
rijdt) wordt er lustig op los gepaft.
De conducteur laat iedereen be
gaan. De trein stopt voor een over
gang waarvan de spoorbomen het
niet meer doen, toetert en rijdt er
vervolgens stapvoets overheen.
Het eerste deel, door bossen en
lage bergen en met veel stops op
vervallen stations van nog meer
vervallen provinciesteden en dor
pen in Servië, is interessant, maar
niet meer dan dat. Het blijkt later
slechts het voorprogramma van
het spectaculaire deel over de
grens in Montenegro. Maar eerst
tuft de trein na tunnel 99 (ze zijn
stuk voor stuk genummerd) nog
negen kilometer langs een rivier
in Bosnië om daarna weer Servië
in te slingeren. Nu curieus, maar
bij de aanleg volkomen normaal,
aangezien Joegoslavië nog één
groot land was. Er is zelfs een sta-
dinsdag 10 augustus 2021
GO
Met hun hoofd
uit het open
raam is het
alsof ze vliegen
Thijs Kettenis
Ivana, Nikola, Tatjana en Drasko Drobnjak (v.l.n.r.) uit Belgrado zijn
onderweg naar kustplaats Budva. foto thijs kettenis dpgmedia