9
Ik denk
dat wij als SP te
onherkenbaar
zijn voor de
mensen
Droom
mijn huisarts te kijken naar gedragseffecten. Dan kan
je zelf iets doen om te voorkomen dat je je zo opge
jaagd en aangevallen voelt om niks. Ik was veertig en
moest mijn grenzen gaan stellen! Niet meer werken
was geen optie, want dat was zo belangrijk, zei mijn
huisarts, dan zou ik in een depressie kunnen schie
ten. Dat risico achtte zij te groot.''
,,Er waren meer dingen, maar ik had bijvoorbeeld
twee momenten waarop ik energie lekte. Fractieover-
leg en overstappen met de trein. Daar kreeg ik echt de
zenuwen van. De trein uit, heb ik alles? En dan in de
trein, druk en staanDat was nog voor corona. Dat
was een enorm stressmoment. Ik stap gewoon niet
meer over. Tijd inbouwen. Stress voorkomen. In de
periode van de Europese verkiezingen toen we verlo
ren en de partij aan diggelen lag, heb ik gezegd: jon
gens wat ik kan doen doe ik, maar meer niet. Dat is
een heel goede houding geweest.''
,,Zeker. ik ben echt begrepen en heb ook echt de
ruimte gekregen. Ik had in mijn agenda staan hoeveel
weken het nog duurde voordat de zomervakantie
aanbrak. Op een gegeven moment zei ik: ik moet hier
eerst uitkomen en uitrusten en dan ga ik kijken waar
ik sta. Heb er met Lilian over gesproken. Eigenlijk was
ik van plan een jaar van tevoren op te stappen. Toen
kwam de toeslagenaffaire en ging tussentijds opstap
pen al helemaal niet. Lilian zei 'Rens, luister. Jij hebt
zoveel betekend voor de partij en het land - niemand
zal bij jou zeggen dat het een carrièrestap was als je
eerder weggaat. Iedereen gunt jou dit.' Zij heeft er
ook geen enkele druk op gelegd. Dat was prettig, zo
kon het mijn eigen proces zijn.''
,,Ja, kijk, daar wil ik niet te veel over zeggen. Dat het
voor hem ook op alle fronten een gevecht is geweest
heeft iedereen kunnen zien.''
,,Dat vind ik eigenlijk heel gevaarlijk. Als je daarover
na gaat denken ben je mentaal al bijna weg. Wat ik al
tijd leuk heb gevonden, is kijken naar vacaturesites
van kranten.''
,,Al die bestuursfuncties, daar moet je mij niet voor
vragen, ik ben er niet geduldig genoeg voor. Laatst
zag ik een oproep voor een collegelid voor de Onder
zoeksraad voor Veiligheid. Dan denk ik: zo hé, dat zou
echt iets voor mij zijn.''
,,We zijn gewoon tegen identiteitspolitiek. We wij
zen het af. Neem de discussie over het slavernijverle
den. Het was toch geen enkel probleem excuses te
maken voor het geweld in Indonesië. Het duurde
even, het is wel gebeurd en goed gevallen. Toen wa
ren niet de argumenten: ja maar dat waren wij toch
niet? Omarm dat nou met elkaar. Het is onderdeel
van onze gezamenlijke geschiedenis. Waar we mee te
maken hebben, is dat dit het enige probleem lijkt te
zijn, terwijl mensen snakken naar goed loon en be
taalbare huizen. Daar hebben we mee te maken als
SP. Waar staan wij dan precies? Dat we op andere
vlakken heel hard strijden, lijkt volledig weg te val
len. ,,Klimaat-aanpak is goed voor rijk en arm. Erken
ning van slavernij is goed voor wit en zwart. Dat is
wat het moet zijn. In de toeslagenaffaire zeggen men
sen: dat is puur racisme. Nou nee, het is discriminatie
van vooral de armste mensen; wit en zwart. Het lijkt
alsof we dat helemaal kwijt zijn. Op dit soort onder
werpen is de SP een beetje kopschuw geweest. Daar
van moeten we steviger zeggen: wij vinden dat het zo
zit.''
Leijten heeft een extreem jaar achter de rug, waarin
ze voor de derde keer nummer twee op de SP-lijst
was, de toeslagenaffaire tot een hoogtepunt bracht
met haar wapenbroeder Pieter Omtzigt, maar waarin
ook de SP een nederlaag leed.
,,Ik denk wel dat ik er één had ja! Achteraf bezien
heeft de toeslagenaffaire mij eraf geduwd. Ik heb din-
gen veranderd in mijn leven ook met hulp van mijn
huisarts. Ik heb ook echt hulp gevraagd.''
,,Je slaapt niet meer goed. Op een gegeven moment
dacht ik: het kost me te veel moeite, laat ook maar, ik
doe het zelf wel. Dan kom je in de positie dat je het
vertrouwen verliest in medewerkers of zij in jou. Dat
kleine misverstanden grote dingen worden en dat
kost veel te veel energie. En ik had al de hele tijd aan
gegeven in de fractie dat ik niet goed sliep en te veel
te doen had.''
,,Een van de elementen in een burn-out is dat je niet
meer kunt analyseren wat je eigen rol is in dingen. Je
ziet het niet meer in verhouding en denkt: iedereen
is tegen me. Dat is heel erg misgegaan bij mij. Ik ben
enorm geschrokken naar huis gegaan. Mijn man zei
ook: nu ga je een afspraak maken met de huisarts. Die
was er ook meteen. Hij zei: je kan hulp zoeken in de
GGZ, dat wilde ik eigenlijk niet. Omdat je dan in de
mallemolen komt. Uiteindelijk heb ik besloten met
zaterdag 7 augustus 2021
Hoe kreeg u weer regie over uw leven?
Werd dat begrepen?
Had u door dat uw maatje Omtzigt een soortelijke
worsteling doormaakte?
Denkt u na over een leven buiten de politiek?
Waar slaat u dan op aan?
U hebt serieus overwogen te stoppen met het Ka
merlidmaatschap tijdens het derde kabinet-Rutte.
U zat tegen een burn-out aan.
„Oorlogs
correspon
dent wor
den. Ik ging
eerst politi
cologie stu
deren maar
ik reali
seerde me
dat ik dood
ongelukkig
zou worden
als ik mijn
hele leven
in de inter
nationale
machtspoli
tiek zou zit
ten.''
Hoe begint dat?
Wanneer keert de wal het schip?
ijWiji-y
