ZEELAND GEBOEKT
ral
Vrolijke reis door het archief van Henk Blom
Op zoek naar de
zeekakkelobbes
14 ZEELAND
Er gebeurt véél in De Solozeiler, een thriller door René Beijersbergen. En we
reizen ook nog eens de wereld over, de schietende zeiler én geheim agent achterna.
De Solozeiler, het omvangrijke
nieuwe boek van Rene Beijers
bergen, heeft een uitgebreide rol
bezetting. Een dubbelrol is er
voor een zekere Raoul O'Con-
nell-Rosales, ook aangeduid als Humberto
Carbalho Marquez. Hij is de Cubaanse solozei
ler uit de titel, maar werkt tevens 'voor een of
andere geheime Amerikaanse veiligheids
dienst'. De schrijver lijkt van hem een nieuwe
James Bond te hebben willen maken. Maar
onbedoeld of niet, Raoul blijkt ondanks zijn
leus 'Geen losse eindjes achterlaten' nogal een
kluns. Zo ziet hij Tim uit Leiden, een onschul
dige avonturier tegen wil en dank, voor een
concurrerende spion aan en probeert hij
hem te vermoorden. Wat dan vervolgens mis
lukt.
René Beijersbergen (1952) groeide op in Den
Haag en woont tegenwoordig in Groede. Een
van de weinige plaatsen die in De Solozeiler
met wordt aangedaan, de lezer wordt van half
rond naar halfrond gevoerd, van Zuid-Ame-
rika naar het Arabisch schiereiland. De auteur
draait zijn hand niet om voor mondiaal proza
als: 'De bus van Managua naar de grens met
Costa Rica vorderde traag over een landelijke
snelweg.' Het schrijfplezier is duidelijk, al
leen neigt hij soms tot overdaad. Veel bloed,
veel verwikkelingen, veel verplaatsingen
en veel clichés.
Poetin en Trump
'Zijn geest was een kookpan van wilde ge
dachten', kan hij schrijven over Tim, alsof we
dat al niet hadden begrepen. Poetin, jawel dé
Poetin, 'staarde voor zich uit met pupillen zo
groot als dubbeltjes'. Er is méér actuele reali
teit in de roman. Zoals altijd schijnt Trump
het te hebben gedaan. Er zijn verwijzingen
naar de corona-epidemie. Het grote doel is om
even de wereldvrede te redden. Rebellen uit
Jemen hebben boze plannen met de kroon
prins van Saoedi-Arabië. De man, de ook uit
de werkelijkheid bekende Mohammed bin
Salman, kortweg MBS, is in de roman voorzit
ter van het kartel van olieproducerende lan
den. Aan het slot van het wervelende verhaal
vat Tim alles overzichtelijk samen, voor de
Mflflfji fj.i
ml
s 1*'I .'.v
Amerikaanse ambassadeur én ook voor de le
zer.
René Beijersbergen heeft een actiefilm op
papier gezet. Misschien niet helemaal wat je
verwacht van iemand die dertig jaar werkte
voor de bedaarde stichting Het Zeeuwse
Landschap. In 2016 publiceerde hij een boek
Reizen langs de waterkant, over de ecologie van
de dwergstern op de Hooge Plaaten, aantrek
kelijk door de ongewone combinatie van exact
en enthousiast. Drie jaar later verraste hij met
een 'reisthriller'. De titel, De Sahara Route,
maakt duidelijk waar de reis heen ging. Alle
maal gebaseerd op eigen ervaringen, hij liep
zelf in het boek rond. Nu is er dus de opvolger
De Solozeiler, met veel meer landen en veel
meer onderwerpen. We lezen bijvoorbeeld
over 'het lucratiefste gewas van de wereld' en
andere aspecten van drugshandel. Ook de bio
loog laat van zich horen: er worden zeeschild
padden gered, onder meer door Ida, een zus
van de stuntelende superspion.
Eerst wordt Ida bijna doodgeschoten, we
reldreiziger Tim ontfermt zich over haar. Als
Tim zijn moordaanslag overleeft, verzorgt zij
hem. Na haar broer te hebben voorgehouden:
'Lul. Weet je wel wat je gedaan hebt. Stomme
zak dat je bent.' De thriller gaat heel erg trillen
in Dubai: 'Een kwartseconde later had Raoul
met een fragmentatiegranaat de Ford in een
vlammende lichtshow veranderd'. Dat is
nog maar het begin. 'Topagent' Raoul over
leeft het uiteindelijk niet. Het kan
eigenlijk niet goed aflopen, maar het loopt
toch redelijk goed af. Met de ontluikende
liefde tussen Ida en Tim, met de zeeschildpad
den en met de internationale stabiliteit.
René Beijersbergen,
schrijver te Groede, die
heel nadrukkelijk bewijst
dat zijn wereld niet begint
bij Breskens en weer stopt
te Sluis.
Als je op je 10de je eerste
krantje maakt met stem-
pelletters en dat voor een
cent aan de buren verkoopt en nu
86 jaar bent en nog steeds met on
begrensd plezier achter het toet
senbord plaatsneemt: dan heb je
een archief om u tegen te zeggen,
dat kan niet anders. Bewaarde
knipsels, boekjes, kattebelletjes
vol met gedichten, liedjes, anek
dotes, notities, meningen.
Welkom in de wereld van Henk
Blom. Geboren Nijmegenaar,
maar al sinds 1955 te vinden op
Schouwen-Duiveland. Hartje Re-
nesse, daar woont hij met zijn
vrouw Leni. Deze zomer ver
scheen zijn boekje Schouwse
Schetsen, een vrolijke reis door
zijn persoonlijke archief in 113
verhalen, liedjes, gedichten. De
streektaal gaat hem aan het hart.
Dat weten we, hij is één van de
trouwe schrijvers van de dialect
rubriek in de PZC. Ook in dit
boek schetst hij veel in het
Schouws. Zoals in Konehinnedag:
'Ik zaahe nog ma 's tehen aole
maansen: zurg dat je je durps'uus
in ere ouwt, 't is belangriek vó
aalk durp.'
Henk Blom zat tijdens zijn
werkbare leven in het basisonder
wijs. Hoofdonderwijzer, dat was
hij. En is hij altijd een beetje ge
bleven. Het diagonaal afgedrukte
openingsgedichtje is veelzeg
gend: 'Ik ben een beetje dwars,
dus heb ik zo geschreven, dat u
ook dwars moet zijn, al is het
maar voor even'. Voor het
Schouws Cabaret Kant'ooi, ge
vormd door zes leerkrachten op
het eiland, schreef hij alle liedjes
en sketches. Van al die met veel
liefde samengestelde teksten ko
men we fragmenten tegen in zijn
nieuwe boek. Dankzij te scannen
QR-codes zijn sommige liedjes te
beluisteren.
Hij schreef ook zes musicals
voor de Jacobuskerk in Renesse.
Soms werden die ook elders in
ons land gespeeld. Niet alle liedjes
kwamen dan door de censuur,
laat Blom weten. Zoals de Snollen-
blues uit de musical Jona: 'Wij zijn
de sni-, de sna-, de snollen van
Ninivé, wij gaan gezi-, geza-, ge
zellig met alle mannen mee en
we vragen elke keer: Hoe gaat 't
met de jongeheer?'
Zeeuwse schrijvers
Zoals zalmen terugzwem-
men naar de plaats waar ze
zijn verwekt, zo rijdt
Marco Kunst terug naar de streek
van zijn jeugd. We volgen hem op
zijn route, 'zoekend naar de juiste
afslag op de ring bij Rotterdam, de
lege eilandwegen op'. Ik sla
een stuk over, tot slot is er Wal
cheren: 'de gele, zandverstuivende
duinen als een beschermende
haag rond mijn eiland, bevriende
kerktorens die me begroetten.' Te
rug naar een 'toevallig provincie
stadje aan het einde van de wereld,
plek waar de rails ophielden en je
alleen nog per schip verder kon
reizen'.
Weinigen beheersen het zo goed
als Marco Kunst, de kunst te
schrijven over 'opspattend schuim
van de omslaande golven' of over
'ribkwalletjes aangespoeld in het
natte zand'. De zee wist alles uit,
maar onuit
wisbaar zijn
Kunsts in
drukken
aan Vlissin-
gen, waar hij
in 1966 werd
geboren. Zijn
oeuvre be
staat inmid
dels vooral
uit een beetje
plichtmatige kinderboeken. In
2021 verscheen bijvoorbeeld
Offline waarin we worden meege
nomen naar het jaar 2046. Zijn
sterkste werk - het had iets van
een vulkaan die uitbarstte op een
strand bij eb - ontstond in het be
gin van zijn loopbaan.
Het allermooiste was het aller
eerste boekje, in 1998 verschenen
in de Slibreeks, De Markies van
Scharrebak. Zie de jonge Marco
krabben vangen op de steiger voor
de loodsboten. Of kijk hoe hij, in
gefluisterd door zijn vader, op
zoek gaat naar de zeekakkelobbes.
Dit droevigste van alle dieren laat
zich uitsluitend vangen met
een paardenbloem en een magi
sche spreuk.
Zeewater en zand
Terug naar toen, de tijd dat hij de
'Glanzende Zeehond' werd ge
noemd. Zo graag verkeerde hij 'in
het opwolkende glinsterende
mengsel van zeewater en
zand'. Marco Kunst roept alle Vlis-
singse kleur en geur op in De ge-
nietmachine (1999), een bundel
met onderling samenhangende
verhalen. Of zijn het wel verhalen?
Sfeer en stemming zijn bedwel
mend, maar het lukt de schrijver
niet méér te bieden, de voor een
verhaal noodzakelijke ontwikke
lingen, verbanden tussen emotie
en evenement.
Een oogverblindend mooie aan
loop, en daarna? Daarna niets
meer. Maar wat is het heerlijk toe
ven in zijn betoverde, hoogst per
soonlijke domein, zelfs de zeekak-
kelobbes zal er gelukkig over zijn.
zaterdag 7 augustus 2021
GO
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Even de wereldvrede redden
Mario Molegraaf
1
K* f
fc 1 V: Li
1 hW "V E
1w
r
'2i j-, ""i
René Beijersbergen. foto anne hana
René Beijersbergen:
De Solozeiler- Uitgave
Mira Loves Books, 458
pagina's, 20,95 euro.
Jan van Damme
Henk Blom.
Henk Blom: Schouwse Schetsen
- Eigen uitgave, 132 pagina's,
20 euro.
Mario Molegraaf
Dc genietmacliine
MARCO KI"'
