Weerextremen door
klimaatverandering
Kostenpost
Twee keer zoveel klimaatrampen
Investeren
5
ANALYSE
brandstichting. De president
van de regio Abruzzen, Marco
Marsilio, is in de plaatselijke pers
overtuigd van kwade opzet. 'Ik
heb nog geen harde bewijzen,
maar het lijkt me onzinnig te
denken dat dit toeval is.' Marsilio
heeft de regering in Rome ge
vraagd zijn regio bij te staan.
Onder controle
Inmiddels is de brand volledig
onder controle, her en der smeu
len nog wat hoopjes bladeren en
soms wakkert de harde wind de
bladeren aan tot vuurtjes. ,,Niks
om je druk om te maken'', zegt
een brandweerman terwijl hij
tuurt naar de zwartgeblakerde
pijnboom in de villawijk, de
enige in de straat die verband is.
,,Die boom is gevaarlijker, die
kan elk moment omvallen.'' De
brandweer zaagt de gehavende
boom in stukken voordat hij
schade kan aanrichten.
Iets verderop op het strand
ruimt het personeel van de
strandtent Coralba op wat over
is van de strandbedjes en de pa
rasols. Het vuur sloeg van het
stadspark over naar het
strand. Zeker de helft van de rij
parasols die het dichtst bij het
water staat is volledig verwoest,
reden waarom alle badgasten
zondagmiddag zo snel mogelijk
van het strand werden gehaald.
Zo'n achthonderd toeristen wer
den geëvacueerd naar een tent,
iets verder naar het noorden op
het strand.
Inmiddels liggen de meeste
vakantiegangers alweer uitge
breid aan het strand. Kinderen
bouwen zandkastelen in de
vloedlijn en hun ouders tennis
sen daar vlak achter. De enorme
bosbrand van de dag ervoor lijkt
ver weg, alleen de stank van ge
rookt pijnbomenhars herinnert
er nog aan.
Terwijl Limburg, Duitsland en België hun wonden
likken na de heftige overstromingen, staan grote delen
van Zuid-Europa in brand. Extreem weer komt door
klimaatverandering steeds vaker voor.
De opwarming van de aarde is niet
alleen gevaarlijk voor de mens, het
is ook peperduur. Denk aan de
vlammenzeeën in de Turkse toe
ristentrekpleister Marmaris waar
van beelden de hele wereld over-
gaan, inclusief filmpjes van vluch
tende bewoners. Maar ook de kol
kende watermassa's in de straten
van Limburg, België en Duitsland
liggen nog vers in het geheugen.
Toch moeten we voorzichtig
zijn met het koppelen van indivi
duele gebeurtenissen aan klimaat,
want dat is en blijft complex, zegt
Patrick Verkooijen, directeur van
het Global Center on Adaptation.
1 Mondiaal ge
zien is het aan
tal klimaatram
pen in de afge
lopen tien jaar
verdubbeld ten op
zichte van een decen
nium eerder, zo staat in
een eind vorig jaar uit
gebracht rapport van
het Bureau van de Ver
enigde Naties voor ram-
penrisicovermindering
(UNSDIR).
Volgens het World
Disaster Report 2020
van het IRFC, het inter
nationale Rode Kruis,
neemt het aantal kli
maat- en weergerela-
teerde rampen sinds de
jaren 60 toe.
Bovendien valt er wel
degelijk wat te zeggen
over de relatie tussen
bepaalde weerrampen
en klimaat, legt Patrick
Verkooijen van het Glo
bal Center on Adaption
uit: ,,Dat doen we via
attributieonderzoek.
Daarbij bekijken we:
wat is nou de bijdrage
van klimaatverande
ring op een specifiek
event?'' Zo'n onderzoek
is bijvoorbeeld gedaan
bij de hittegolf die Ca
nada eind juni dit jaar
teisterde, met tempera
turen van bijna 50 gra
den Celsius.
De uitkomst: de tot
dusver door de mens
veroorzaakte klimaat-
verandering zorgt er
voor dat de kans op zo'n
hittegolf 150 keer groter
is. Ook voor de hittegolf
van 2020 in Siberië,
waar het nu weer
bloedheet is, is zo'n on
derzoek gedaan. Ver-
kooijen: ,,Daaruit
kwam naar voren dat
klimaatverandering het
600 keer waarschijnlij
ker maakt dat een der
gelijke hittegolf voor
komt.''
2 Of de overstro
mingen in Lim
burg het directe
gevolg van kli
maatverandering
zijn, is nog niet zeker: het
KNMI onderzoekt dat nu.
Wat wél duidelijk is: we kun
nen erop rekenen dat we
steeds meer extreme weer-
fenomenen gaan zien. En dat
kost de samenleving op dit
moment al veel geld. De
schade door de storm in on
der andere Leersum van half
juni bedroeg bijvoorbeeld
circa 37 miljoen euro.
,,De economische schade
van extreem weer ten ge
volge van de huidige kli
maatverandering bedraagt in
de EU nu al jaarlijks 12 mil
jard euro'', zegt Patrick Ver-
kooijen van Global Center on
Adaption. ,,De voorspelling is
dat als het zo doorgaat en we
naar 3 graden opwarming
gaan, die kosten oplopen
naar 170 miljard euro per jaar.
Dat is 1,4 procent van het bnp
in Europa.''
Ook in Nederland stijgen
de kosten van weerextremen,
zo blijkt uit gegevens van het
Verbond van Verzekeraars. In
de periode 2016 tot en met
2020 werd voor gemiddeld
390,8 miljoen euro per jaar
geclaimd voor weerschade.
Dik anderhalf keer meer dan
vijf jaar daarvoor. Van 2011
tot en met 2015 was dat be
drag nog 238,2 miljoen.
Het verbond is is eind vorige
maand een samenwerking
aangegaan met de Wagenin-
gen Universiteit (WUR), om
de impact van extreem weer
ten gevolge van klimaatver
andering in kaart te brengen:
De Klimaat Impact Monitor,
die naar verwachting in
maart 2022 wordt gelanceerd.
Dat de kosten nog verder
zullen oplopen, is echter wel
helder volgens Iwanna de
Jonge, woordvoerder van het
verbond: ,,Wat in Limburg
gebeurd is, dat gaan we vaker
meemaken. Dus je kunt na
gaan dat de schadelast door
extreem weer gaat stijgen."
Wat de watersnoodramp in
Limburg heeft gekost kan het
verbond nog niet zeggen, on
der meer omdat nog niet alle
claims binnen zijn.
3 Wat moeten en kunnen we
op korte termijn doen om
de weersextremen terug te
dringen? ,,We moeten in
elk geval blijven doen waar
we goed in zijn: klimaatadaptatie'', zegt
Patrick Verkooijen van het Global Cen
ter on Adaption. Daarmee doelt hij op
maatregelen om de gevolgen van kli
maatverandering op te vangen: delta
werken, groene daken en meer. ,,De
kosten van het voorkomen van rampen
zijn vele malen lager dan de economi
sche schade als we met investeren."
Daarnaast moeten we volgens Ver-
kooijen werken aan het voorkómen van
klimaatverandering: ,,Je moet het béide
doen. Dat is echt een wezenlijk bood
schap. Elke tiende graad minder op
warming doet ertoe. Mensen denken
vaak: 1,5 of 1,8 graden warmer, wat
maakt dat nou uit? Maar uit onderzoek
blijkt dat bij een temperatuurstijging
van 1,5 graden 14 procent van de mens
heid last heeft van hittestress. Bij 2 gra
den is dat 37 procent. En hittestress is
doodsoorzaak nummer 1 als het gaat
om weerextremen.''
Zijn we nog wel op tijd in de strijd te
gen de opwarming van de aarde? ,,We
zijn laat, maar niet té laat. Als we niets
doen gaat de opwarming richting 3, 4
graden. Dan worden bepaalde delen
van de aarde onleefbaar, met alle gevol
gen van dien. In Afrika zie je nu al dat
mensen zich door de gevolgen van kli
maatverandering verplaatsen. Uitein
delijk zal een deel van de ontheemden
zich waarschijnlijk wenden tot Europa.
Je kunt het vluchtelingenvraagstuk niet
los zien van het klimaatvraagstuk.''
dinsdag 3 augustus 2021
GO
1 Vanaf het strand bij
Pescara zijn grote
rookwolken te zien,
terwijl vakantie
gangers hun plekje
op het strand weer
hebben ingenomen
om vakantie te
vieren. foto reuters
Anita van Rootselaar
Van 2016 tot en met 2020
werd voor gemiddeld 390,8
miljoen euro per jaar ge
claimd voor weerschade.
