Vakantieverhaal in stilte: op retraite in Noordwelle
ZEELAND 11
De pianist Jacco Lamfers brengt zijn
eerste cd uit met eigen werk: Highland
Meditations for Piano. Waarin je een
bergbeek in de Schotse Hooglanden
voorbij kunt horen stromen.
Monnikenwerk
Het was kort nadat
Jacco Lamfers in 2013
met zijn gezin naar
Schotland was ver
huisd. In een bosje,
vlakbij hun woonhuis, kwamen
verschillende bergstroompjes sa
men. Bergriviertjes, zogenaamde
mountain burns. ,,Die plek was
een echte inspiratiebron. Ik was
betoverd door de schoonheid van
het water. Hoe het over een rots
heen spoelde, hoe een deel zich
van de 'main stream' afscheidde.
Het klotsen, al die verschillende
soorten van ruis. Ik heb daar best
wat uren doorgebracht. Het is heel
meditatief. Naarmate je er langer
zit, hoor je ook steeds meer. Er zijn
culturen waar mensen met instru
menten de natuur opzoeken en
dan een dialoog aangaan. Zo heb ik
het ook gedaan."
Er ligt een cd op tafel, pas ver
schenen: Highland Meditationsfor
Piano. Voor wie noten kan lezen is
er ook een boek beschikbaar met
de partituren van de op de cd op
genomen muziek. Jacco Lamfers
(1970) keerde na vijfjaar Schotland
in 2018 met vrouw en twee zoons
terug naar Nederland. Ze kwamen
eerst in Vlissingen terecht, nu wo
nen ze in Middelburg. Hun verblijf
in Schotland is een verhaal apart.
Echtgenote Josephine Rombouts
schreef succesvolle boeken over
hoe ze als huishoudster werkte op
het Schots kasteel van een Engelse
adellijke familie: Cliffrock Castle en
Terug naar Cliffrock Castle. Vorig
jaar verscheen het derde deel, De
weg naar Cliffrock Castle, dat in
feite aan de twee andere delen
vooraf gaat omdat verteld wordt
hoe het gezin in Schotland te
rechtkwam. Op de vlucht voor het
Nederlandse onderwijssysteem
waarin hun twee zoons niet gedij
den, daar komt het kort gezegd op
neer.
Oertekst
Jacco Lamfers werd in het Gro
ningse Grijpskerk geboren. In 1988
ging hij naar het conservatorium
in Den Haag, waar hij na twee jaar
zijn studie compositie combi
neerde met piano. Hij stapte over
naar het conservatorium van Rot
terdam, waar hij les kreeg van de
Canadees Michael Davidson. Lam
fers: ,,Die man kon heel goed over
brengen waar muziek over gaat.
Hij nam de partituur als uitgangs
punt, zeg maar de oertekst. Wat
schreef de componist precies, wat
zeggen de dynamische tekens, hoe
breng je die in verband met emo
tie. Er zijn pianisten die alleen de
noten als uitgangspunt nemen,
zonder op de dynamische tekens
te letten. Dan krijg je heel andere
muziek dan er bedoeld werd. Da
vidson was geïntrigeerd door Mo
zart, een componist die ook hu
mor had: onder een dramatisch
lied in een opera zette hij heel
lichte muziek."
Na zijn afstuderen in 1997 gaf
Lamfers muziektheorie aan de eu-
ritmie-opleiding in Den Haag, een
antroposofische dansopleiding.
Verder begeleidde hij zangers, on
der wie sopraan Julia Bronkhorst.
Concerten, opnames, projecten,
het was allemaal freelance werk.
Schotland heeft
zowel bij mijn vrouw
als bij mij artistiek
veel los gemaakt
Na de verhuizing naar Schotland
begeleidde hij zangers van de mas-
ter-opleiding op het conservato
rium in Glasgow. Over zijn
Schotse periode vertelt hij: ,,Ik
vond daar in een grote, verlaten
schuur een piano. Die paste net in
de auto van de buurman. Toen het
instrument thuis stond, ben ik
echt begonnen met het schrijven
van muziek. Wat dat betreft heeft
Schotland zowel bij mijn vrouw
als bij mij artistiek veel los ge
maakt. Zij ging verhalen schrijven,
ik ging componeren. Omdat er
veel herhaling in zit, wordt er wel
gezegd dat mijn werk raakvlakken
heeft met 'minimal music'. Het
stromen van water in een beek
klinkt oppervlakkig gezien steeds
hetzelfde. Als je goed luistert, hoor
je wel verschillen. Zo is dat ook
met mijn muziek. Het is geen klas
sieke luistermuziek, ook geen ach
tergrondmuziek. Je hoort een imi
tatie van de bergstromen. Ik noem
het meditatieve muziek."
José Baars
Hoi met mij, ik heb een
vraag, misschien vind je
het een rare. Maar heb je
zin om mee te gaan naar
een retraitedag in Noordwelle als
je volgende week in Zeeland
bent?"
Kloosterwelle, in 2014 begon
nen als pioniersplek van de PKN,
biedt naast wekelijkse activiteiten
een aantal keren per jaar een re
traitedag aan. Dat is iets voor zin
zoekers die zich even willen ont
trekken aan de waan van de dag.
Het programma is gericht op spi
ritueel zelfonderzoek en geeste
lijke oefening. Van 's morgens
acht tot 's avonds acht. De doel
groep? Zinzoekers uit de omge
ving, maar ook 'mensen op va
kantie' schrijven ze op de site. En
dat treft. Een vriendin komt een
paar weken naar Zeeland. We ge
nieten van het weerzien en trek
ken er graag op uit. Dit keer dus
om te proberen hoe zo'n retraite
ons bevalt: 'iemand uit de omge
ving' en een 'vakantieganger'. We
hebben elkaar (te) lang niet ge
zien wanneer ik rijkelijk vroeg bij
Uitspanning Oranjezon voorrijd.
,,Misschien is dit geen goed idee,
zeg ik op weg naar 'de overkant'."
We zijn vriendinnen die waarde
ren dat we ons dingen laten over
komen, dat wat gebeurt soms
spontaan een twist geven en daar
door veel lachen, uren kunnen
praten en van het leven genieten.
In Noordwelle zijn routeaanwij
zingen overbodig; de kerk valt
niet te missen. We zijn met z'n
dertienen en de kerk biedt ruimte
genoeg. De dag start daar om acht
uur met zang, een tekst, stilte en
gebed. Na een royaal ontbijt in de
refter delen we met elkaar wat ons
naar Kloosterwelle brengt. En we
gaan het avontuur van de dag aan
met de vraag 'Wat heb jij nodig
om goed te leven?' Er is alle tijd
om daarbij voor jezelf stil te staan.
Het gaat ons wonderbaarlijk ge
makkelijk af die stilte, met een ge
tijdegebed om twaalf uur, een
maaltijd waarbij we er het zwijgen
toe doen, een stille tijd die ieder in
of om de kerk doorbrengt en een
wandeling. Bij het kunstwerk De
Tien geboden wordt de stilte ver
broken. Maar de dag is nog lang
niet voorbij. We maken kennis
met een meditatie met klankscha
len, delen ervaringen uit de stilte,
zingen, vieren een vesper en ge
nieten van een slotmaaltijd en af
sluitend gesprek. ,,We praten la
ter", besluiten we als vriendinnen,
,,laten we het eerst even verwer
ken."
Innerlijke wereld
Onze afdronk van een dagje
Kloosterwelle is goed. ,,Natuurlijk
is het anders dan windsurfen of
waterskiën, je maakt een tripje
naar je innerlijke wereld. Voor de
vakantie had ik het vreselijk druk,
mijn hoofd was er nog vol van. De
stiltes vond ik fijn om gedachten
te ordenen, stil te staan bij wat nu
echt belangrijk voor me is. Het is
serieus, religieus getint, maar niet
overdreven", vond mijn vriendin.
Een reset
We ontdekken dat we het meest
genoten van de stiltes. ,,In een
groep stil zijn is anders dan wan
neer je thuis alleen stil bent. Alsof
je elkaar in stilte draagt", opper ik.
De vraag wat je nodig hebt in je le
ven laat zich door mij makkelijk
beantwoorden: ,,Af en toe een re
set zoals een retraitedag." Kloos
tertradities brengen me in herin
nering dat rust en regelmaat goed
voor me zijn.
zaterdag 31 juli 2021
Muziek die
klinkt als
een Schotse
bergstroom
Jan van Damme
Middelburg
- Jacco Lamfers, pianist
De cd Highland Meditations for
Piano kost 15 euro via de site
jaccolamfers.nl. Het gelijkna
mige boek met de bladmuziek
kost 20 euro. Donderdag 30
september speelt hij om 15.00
uur eigen werk in de Koorkerk in
Middelburg.
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
Zie voor info over retraitedagen:
kloosterwelle.nl.
Jacco Lamfers: ,,Je hoort een imitatie van de bergstromen. Ik noem het meditatieve muziek.
FOTO DIRK-JAN GJELTEMA
