WIM HOFMAN
Roken
Een ode aan onmisbare beroepen
9
Drie meter hoog
staat Anique
donderdag naast
het Middelburgse
stadhuis op de
Markt. Tegen de
achtergrond van de
drukke weekmarkt
zoekt zij aandacht
voor de harde
werkers in onmisbare
beroepen.
Achterstand
aanvragen
definitieve
NOW-steun
In september 1953 begon ik met roken.
Sigaretten. Ik was net op de middel
bare school en daar was het normaal
dat je rookte. Je moest ook kiezen welk
merk je wilde roken. Er was een ruime
keuze: North State, Chesterfield, Camel,
Marlboro, Lucky Strike, ChiefWhip, Miss
Blanche. Ik noem maar enkele merken.
Door het kiezen van een bepaald merk
behoorde je dan ook meteen bij een be
paalde club rokers. Je stond bij elkaar in
een kringetje op het schoolplein en je
maakte je pakje sigaretten open, zodat an
deren er eentje konden nemen. Miss
Blanche had een klepje. Bij andere mer
ken moest je het pakje open scheuren en
er dan tikjes op geven, zodat de sigaretten
naar boven kwamen. Dan konden ze ge
makkelijker eruit gepakt worden. Je
deelde ook vuur, lucifers of een benzine
aansteker.
Bezwaar was wel dat je in een mum van
tijd heel wat sigaretten kwijt was en dat je
zakgeld daaraan op ging. Daarom kreeg ik
op mijn veertiende verjaardag van mijn
moeder een artistieke pijp. Een Bruyère.
Ik stopte met sigaretten. Op school waren
maar weinig pijprokers. Ik rookte Troost
Baai tabak met een zoete aromatische
smaak uit ronde blikken dozen met een
schroefdeksel. Handige dozen waren dat.
Ze sloten goed en later kon je ze mooi ge
bruiken om er schroeven en spijkers, pen
nen of knopen en zelfs geld in te bewa
ren. Een enkele keer rookte ik ook Sweet
Dublin Irish Whisky waarvan de weeïg
geurende rook ver droeg.
Pijproken was echter een kunst apart. Je
moest je karakter mee hebben, je rust be
waren om precies op tijd een trekje te ne
men, zodat de pijp aan bleef. Het schoon
houden van je pijp was bovendien een
crime. Je had er een apart instrument bij
nodig, dat je open kon klappen, je moest
raspen en kloppen en met pijpenragers
werken om de vieze stinkende teer weg te
krijgen.
Later kocht ik er nog twee kleine pijpen
bij, omdat mijn eerste pijp een nogal
lange steel had, zodat je het ding moeilijk
in je mond kon houden zonder een hand
te gebruiken. Het kon wel, maar dan
moest je die flink tussen je tanden klem
men. Ik ben allang geleden gestopt met
pijproken.
Af en toe zie je nog wel mensen sigaret
ten roken. Ze staan buiten een winkel of
een kantoor. Binnen roken is er niet meer
bij. Een pijp roken zie je helemaal maar
weinig meer.
WmB,
Veel toeristen blijven aarzelend
staan bij het hoge beeld van
verpleegkundige Anique. Op
de foto? 'Nein danke', klinkt het her
haaldelijk. Maar het jonge Limburgse
duo Julian Breuere (19) en Grace Pe
ters (17) wil dat wel. ,,Ze verdienen
wel meer dan een klapje", zegt Grace
resoluut. Ze steunt de actie van de
FNV dan ook van harte.
Het mobiele standbeeld staat sym
bool voor cruciale beroepen zoals
zorgverleners, docenten, vakkenvul
lers, pakketbezorgers, vuilophalers
en schoonmakers. Rob Kolner van de
FNV: ,,Schoonmakers en vuilopha-
lers werken vaak in het donker. Die
willen wij zichtbaar maken. Zij hou
den allemaal het land draaiend. Ani-
SC"*4»
Ze verdienen
wel meer dan
een klapje
que, gebaseerd op een verpleegkun
dige in het Haagse Hagaziekenhuis,
vertegenwoordigt die hele groep. Wij
toeren met haar door het land.''
,,We hebben hier behoorlijk wat
aanloop. Ik voel ook veel sympathie
voor die groep werkers'', zegt Kolner
tevreden. FNV-medewerkers delen
flyers rond op de markt. Iedereen kan
daarop de 'steunpetitie' tekenen of
dat thuis online doen.
Kolner: ,,Er zijn inmiddels ruim
15.000 handtekeningen. Wij pleiten
voor een verlaging van de hoge werk-
druk. En een forse loonsverhoging.
De betaling is vaak laag en er wordt
heel veel gewerkt met flexcontracten.
Dat betekent weinig sociale zeker
heid.''
Harde werkers
De SER heef inmiddels steun uitge
sproken aan de FNV. Het mobiele
beeld werd in mei gepresenteerd. Het
liefst ziet de FNV ergens in den lande
een permanent standbeeld voor die
harde werkers. Vooralsnog neemt
Anique die taak op zich.
GOES Zeeuwse bedrijven die
NOW-steun hebben gekregen
om werknemers tijdens de lock-
downs door te betalen, moeten
ervoor waken dat ze het voor
schot straks moeten terugbeta
len. Ruim de helft moet de defi
nitieve NOW-berekening nog
indienen. Dat moet voor 31 okto
ber gebeuren anders worden
steungelden teruggevorderd.
Uit onderzoek van uitkerings
instantie UWV blijkt dat 1631
van de 3095 werkgevers in Zee
land hun definitieve berekening
nog moeten aanvragen. Volgens
de UWV weet twee op de vijf
werkgevers niet dat ze deze aan
vraag voor de Tijdelijke Nood
maatregel Overbrugging voor
Werkgelegenheid (NOW) moe
ten indienen. Bij de NOW gaat
het vaak om grote bedragen.
Twee tot drie maanden salaris-
steun voor tien werknemers kan
in de tonnen lopen.
UWV-bestuurslid Janet Hel
der maakt zich zorgen. ,,Er is nog
tijd, maar werkgevers die geen
aanvraag doen voor de defini
tieve berekening lopen het risico
dat ze straks in de problemen
komen. Geen definitieve bereke
ning betekent dat de tegemoet
koming op nul wordt vastgesteld
en je dus je complete voorschot
moet terugbetalen. Dat willen
we voorkomen. Dat tot nu toe
minder dan de helft een defini
tieve aanvraag heeft ingediend,
is zorgwekkend."
vrijdag 30 juli 2021
GO
De wereld van Wim Hofman, schrijver/illustrator
Annemarie Zevenbergen
Middelburg
Grace Peters zet Julian Breuer op de foto bij het mobiele FNV-standbeeld Anique op de Markt in
Middelburg. foto dirk-jan gjeltema
-Grace Peters, scholiere
