m ECONOMIE 19 Winst en dividend omhoog 1 l «H M E lm 53 I Cybercriminelen specialiseren zich in inbreken of data versleutelen ware plaatsvond, ook wel ransom- ware genoemd, die de bestanden van een bedrijf versleutelt, zodat ze ontoegankelijk worden. Inmid dels is dat opgelopen tot eens per 11 seconden. Een rapport van de Nederlandse politie meldde dat vorig jaar het aantal cyberaanval- len met 64 procent steeg. En dan gaat het echt niet alleen om aanvallen op kleine, slecht beveiligde bedrijven. Hackers deinzen er niet voor terug vitale infrastructuur aan te vallen. Zo werd in mei het Amerikaanse pijpleidingennetwerk van Colo nial Pipeline platgelegd. Daardoor ontstonden tekorten aan benzine in diverse Amerikaanse staten en moesten autoriteiten zelfs de noodtoestand uitroepen. Onlangs werden slachterijen van JBS, de grootste vleesverwerker ter wereld, slachtoffer van een ran- somwareaanval. Na betaling van 11 miljoen dollar losgeld kon het bedrijf weer verder. Slachtoffer De grote beursgenoteerde Neder landse bedrijven zijn zich bewust van de gevaren, zegt Errol Keyner, adjunct-directeur van de VEB, de belangenclub voor beleggers. ,,Het staat bij elk beursgenoteerd bedrijf in de top tien van risico's. En bij de meest kwetsbare bedrijven, zoals banken en techbedrijven als ASML zeker in de top drie.'' Maar bescherming tegen cyber- aanvallen staat lang niet overal op het netvlies, ziet werkgeversver eniging VNO-NCW. ,,De cyber weerbaarheid verschilt per bedrijf. Bij sommige staat het hoog op de agenda, maar er zijn ook bedrijven die hier nog onvoldoende mee bezig zijn. Grotere bedrijven lijken de zaken redelijk op orde te heb ben. Bij mkb-bedrijven is daaren tegen nog een wereld te winnen'', zegt een woordvoerder van de werkgevers. Veel bedrijven gaan er nog van uit dat zij geen slachtoffer worden. Ze zien niet in waarom zij een interessant doelwit kunnen zijn. Vooral de laatste anderhalf a twee jaar is er een explosie van aanvallen met ransomware, ziet Brenton Steenkamp. Hij is partner en cybersecurityexpert bij accoun tants- en adviesorganisatie EY. ,,Het is echt een serieus probleem. We zien een trend dat geavan ceerde criminelen voor financieel gewin dit soort aanvallen uitvoe ren.'' Een belangrijke reden voor de toename van het aantal aanvallen is corona. Bedrijven moesten een digitale inhaalslag maken om iedereen te kunnen laten thuis werken. Daarbij ging snelheid soms boven veiligheid. Ook blijkt uit onderzoek dat werknemers thuis zich minder goed aan alle veiligheidsregels houden. ,,De digitalisering is behoorlijk versneld, maar de cyberweerbaar heid heeft daarmee geen gelijke tred gehouden'', erkent VNO- NCW. ,,En dat zou wel moeten, want de dreigingen zijn fors.'' Enkele jaren geleden hielden cybercriminelen zich meer bezig met het binnenhalen (mijnen) van bitcoins. Bij bitcoins worden alle transacties verwerkt door dui zenden computers. Als dank daar voor krijgen die bitcoins uitbe taald. Criminelen infecteerden wereldwijd duizenden computers van bedrijven en particulieren, zodat die computers meehielpen met het mijnen van bitcoins. Dat gebeurde zonder dat de gebruikers van de computers dat in de gaten hadden. Toen dat werd ontdekt was het echter snel gedaan met het illegale mijnen. Sinds die tijd zijn cybercrimine len zich meer gaan toeleggen op afpersing van bedrijven. Dat gebeurt op een steeds professione lere manier. ,,We zien dat er speci- alismes ontstaan bij cybercrimine len. De ene groep is goed in het verkrijgen van toegang, anderen zijn juist goed om eenmaal binnen data te stelen en te versleutelen'', zegt Steenkamp. Zo is er een grote toename in het aantal zogenoemde phishing- mails. Dat zijn mailtjes met een verzoek om op een bepaalde link te klikken. Vaak lijken die mails afkomstig van collega's of klanten. Wie nietsvermoedend op zo'n link klikt, haalt echter kwaadaar dige software binnen die crimine len toegang geeft tot het bedrijfs netwerk. Dan kan informatie gestolen worden, of versleuteld. Vaak gebeurt allebei. Keten Cybercriminelen worden steeds professioneler en dat maakt ze moeilijker te bestrijden. Zeker omdat ze op veel manieren kun nen binnenkomen. Via een phis- hingmail aan een werknemer is het meest direct, maar er zijn tal van andere manieren. Bedrijven maken onderdeel uit van een lange keten van toeleve ranciers en klanten. Bij de recente cyberaanvallen kwamen crimine len binnen via een lek bij een be drijf dat de websites voor bedrij ven beheerde. ,,De verdediging is zo sterk als de zwakste schakel'', ziet Keyner. Zo heeft ASML honderden toele veranciers. ,,Die moeten allemaal hun beveiliging op orde hebben.'' Nu eist ASML dat ook van de toe leveranciers, maar het is onmoge lijk om alle acties van iedereen in de gaten te houden. ,,Weet je als bedrijf met wie je werknemers allemaal contact hebben?'' zegt Steenkamp. ,,Het kan al misgaan bij een mailtje met een rekening.'' Een aanval met 100 procent zekerheid voorkomen, is niet mogelijk. Maar je wapenen is wel degelijk nuttig. Al is het maar omdat criminelen eerder voor ge makkelijke doelwitten gaan dan voor goed beveiligde bedrijven. En zorg dat je personeel zich van de gevaren bewust is en voorzich tig blijft. ,,Weet wat je moet be schermen en zorg dat je een plan hebt voor het geval aanvallers toch binnen zijn, zodat je de schade kunt beperken'', adviseert Steen kamp. 1 1 ■Wj ET' - ■aap I De olie- en gasreus kwam uit op een winst van 9 miljard dollar over de eerste zes maanden van het jaar. Vorig jaar was er een ver lies onder de streep van 18 miljard dollar. De olieprijs stortte toen in, waardoor Shell een enorme afschrijving moest doen op de waarde van de olie- en gasvelden. Zonder die afschrijving was er een winst geweest van 3,5 miljard dol lar. Shell-topman Ben van Beurden zei in een toelichting dat het bedrijf de coronadip helemaal achter zich heeft gelaten. ,,Alleen de luchtvaart blijft nog achter.'' Ook de olieprijs is sinds het diep tepunt vorig jaar inmiddels ver dubbeld. En de gasprijs - Shell is een heel grote producent en han delaar in gas - was hoog in de eer ste helft van het jaar. Dat lag onder andere aan het koude voorjaar. Afgelopen jaar moest Shell voor het eerst sinds de Tweede Wereld oorlog het dividend verlagen. Dat kwam het bedrijf op een forse afstraffing op de beurs te staan. Shell is een zogenoemd 'wedu wen- en wezenaandeel'. Dat bete kent dat wat er ook gebeurt, het dividend heilig is. De verlaging was dan ook een traumatische ervaring voor Van Beurden en zijn financieel directeur Jessica Uhl. Blije beleggers Dit jaar konden beide bestuurders weer lachen, want het tussentijds dividend gaat met 50 procent omhoog. „Daarnaast gaan we voor 2 miljard dollar eigen aandelen inkopen'', aldus Van Beurden. Het bedrijf zwemt weer in het geld, dus de hogere uitkering is goed te betalen, zei Uhl. Beleggers waren blij, het aandeel was een van de grootste stijgers op de beurs. Tijdens de aansluitende pers conferentie kreeg Van Beurden veel vragen over de nieuwe strate gie van Shell en het vonnis van de Haagse rechtbank in de klimaat zaak tegen Shell. De rechtbank eist dat Shell de uitstoot van het broeikasgas CO2 veel sneller terugdringt dan eerder gepland. De topman wees erop dat Shell de CO2-uitstoot al sneller gaat terug brengen. Toch gaat Shell in beroep tegen de uitspraak. ,,Dat doen we omdat we vinden dat je niet één bedrijf verantwoordelijk kunt stellen Eén bedrijf kan niet verantwoordelijk zijn voor verlaging van de CO2-uitstoot voor verlaging van de CO2-uit- stoot'', zei Van Beurden. Hij wees erop dat de EU met haar plannen minder ver gaat dan Shell moet van de rechter. Shell gaat de komende jaren wel verder met de reductie van CO2- uitstoot. Zo investeert het onder andere in waterstoffabrieken en windparken op zee. vrijdag 30 juli 2021 GO - Brenton Steenkamp, cybersecurityexpert bij EY I—W - ■r'r. kt Jtw 1 •hii-lyin lm Shell in Pernis. Het bedrijf profiteerde van de gestegen prijzen van olie en gas. foto anp Shell heeft coronadip achter zich Shell maakte door hogere olie- en gasprijzen weer winst in het eerste halfjaar. Daar profiteren de aandeelhouders als eersten van. Peet Vogels Den Haag Ben van Beurden, topman Shell over klimaatrechtszaak Shell maakte in het eerste halfjaar een winst van 9 miljard dollar. Vorig jaar was er een ver lies van 18 miljard dollar. er in de VS een tekort aan benzine. Bij Albert Heijn werd een kaaspakhuis gehackt. fotos epa, afp, ad

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2021 | | pagina 19