m
ECONOMIE 19
Winst en dividend omhoog
1
l
«H
M
E
lm
53
I
Cybercriminelen
specialiseren
zich in inbreken of
data versleutelen
ware plaatsvond, ook wel ransom-
ware genoemd, die de bestanden
van een bedrijf versleutelt, zodat
ze ontoegankelijk worden. Inmid
dels is dat opgelopen tot eens per
11 seconden. Een rapport van de
Nederlandse politie meldde dat
vorig jaar het aantal cyberaanval-
len met 64 procent steeg.
En dan gaat het echt niet alleen
om aanvallen op kleine, slecht
beveiligde bedrijven. Hackers
deinzen er niet voor terug vitale
infrastructuur aan te vallen. Zo
werd in mei het Amerikaanse
pijpleidingennetwerk van Colo
nial Pipeline platgelegd. Daardoor
ontstonden tekorten aan benzine
in diverse Amerikaanse staten en
moesten autoriteiten zelfs de
noodtoestand uitroepen. Onlangs
werden slachterijen van JBS, de
grootste vleesverwerker ter
wereld, slachtoffer van een ran-
somwareaanval. Na betaling van
11 miljoen dollar losgeld kon het
bedrijf weer verder.
Slachtoffer
De grote beursgenoteerde Neder
landse bedrijven zijn zich bewust
van de gevaren, zegt Errol Keyner,
adjunct-directeur van de VEB, de
belangenclub voor beleggers. ,,Het
staat bij elk beursgenoteerd bedrijf
in de top tien van risico's. En bij de
meest kwetsbare bedrijven, zoals
banken en techbedrijven als ASML
zeker in de top drie.''
Maar bescherming tegen cyber-
aanvallen staat lang niet overal op
het netvlies, ziet werkgeversver
eniging VNO-NCW. ,,De cyber
weerbaarheid verschilt per bedrijf.
Bij sommige staat het hoog op de
agenda, maar er zijn ook bedrijven
die hier nog onvoldoende mee
bezig zijn. Grotere bedrijven lijken
de zaken redelijk op orde te heb
ben. Bij mkb-bedrijven is daaren
tegen nog een wereld te winnen'',
zegt een woordvoerder van de
werkgevers. Veel bedrijven gaan er
nog van uit dat zij geen slachtoffer
worden. Ze zien niet in waarom
zij een interessant doelwit kunnen
zijn.
Vooral de laatste anderhalf a
twee jaar is er een explosie van
aanvallen met ransomware, ziet
Brenton Steenkamp. Hij is partner
en cybersecurityexpert bij accoun
tants- en adviesorganisatie EY.
,,Het is echt een serieus probleem.
We zien een trend dat geavan
ceerde criminelen voor financieel
gewin dit soort aanvallen uitvoe
ren.''
Een belangrijke reden voor de
toename van het aantal aanvallen
is corona. Bedrijven moesten een
digitale inhaalslag maken om
iedereen te kunnen laten thuis
werken. Daarbij ging snelheid
soms boven veiligheid. Ook blijkt
uit onderzoek dat werknemers
thuis zich minder goed aan alle
veiligheidsregels houden.
,,De digitalisering is behoorlijk
versneld, maar de cyberweerbaar
heid heeft daarmee geen gelijke
tred gehouden'', erkent VNO-
NCW. ,,En dat zou wel moeten,
want de dreigingen zijn fors.''
Enkele jaren geleden hielden
cybercriminelen zich meer bezig
met het binnenhalen (mijnen)
van bitcoins. Bij bitcoins worden
alle transacties verwerkt door dui
zenden computers. Als dank daar
voor krijgen die bitcoins uitbe
taald. Criminelen infecteerden
wereldwijd duizenden computers
van bedrijven en particulieren,
zodat die computers meehielpen
met het mijnen van bitcoins. Dat
gebeurde zonder dat de gebruikers
van de computers dat in de gaten
hadden. Toen dat werd ontdekt
was het echter snel gedaan met
het illegale mijnen.
Sinds die tijd zijn cybercrimine
len zich meer gaan toeleggen op
afpersing van bedrijven. Dat
gebeurt op een steeds professione
lere manier. ,,We zien dat er speci-
alismes ontstaan bij cybercrimine
len. De ene groep is goed in het
verkrijgen van toegang, anderen
zijn juist goed om eenmaal binnen
data te stelen en te versleutelen'',
zegt Steenkamp.
Zo is er een grote toename in het
aantal zogenoemde phishing-
mails. Dat zijn mailtjes met een
verzoek om op een bepaalde link
te klikken. Vaak lijken die mails
afkomstig van collega's of klanten.
Wie nietsvermoedend op zo'n
link klikt, haalt echter kwaadaar
dige software binnen die crimine
len toegang geeft tot het bedrijfs
netwerk. Dan kan informatie
gestolen worden, of versleuteld.
Vaak gebeurt allebei.
Keten
Cybercriminelen worden steeds
professioneler en dat maakt ze
moeilijker te bestrijden. Zeker
omdat ze op veel manieren kun
nen binnenkomen. Via een phis-
hingmail aan een werknemer is
het meest direct, maar er zijn tal
van andere manieren.
Bedrijven maken onderdeel uit
van een lange keten van toeleve
ranciers en klanten. Bij de recente
cyberaanvallen kwamen crimine
len binnen via een lek bij een be
drijf dat de websites voor bedrij
ven beheerde.
,,De verdediging is zo sterk als
de zwakste schakel'', ziet Keyner.
Zo heeft ASML honderden toele
veranciers. ,,Die moeten allemaal
hun beveiliging op orde hebben.''
Nu eist ASML dat ook van de toe
leveranciers, maar het is onmoge
lijk om alle acties van iedereen in
de gaten te houden. ,,Weet je als
bedrijf met wie je werknemers
allemaal contact hebben?'' zegt
Steenkamp. ,,Het kan al misgaan
bij een mailtje met een rekening.''
Een aanval met 100 procent
zekerheid voorkomen, is niet
mogelijk. Maar je wapenen is wel
degelijk nuttig. Al is het maar
omdat criminelen eerder voor ge
makkelijke doelwitten gaan dan
voor goed beveiligde bedrijven.
En zorg dat je personeel zich van
de gevaren bewust is en voorzich
tig blijft. ,,Weet wat je moet be
schermen en zorg dat je een plan
hebt voor het geval aanvallers toch
binnen zijn, zodat je de schade
kunt beperken'', adviseert Steen
kamp.
1
1
■Wj
ET'
-
■aap
I
De olie- en gasreus kwam uit op
een winst van 9 miljard dollar
over de eerste zes maanden van
het jaar. Vorig jaar was er een ver
lies onder de streep van 18 miljard
dollar. De olieprijs stortte toen in,
waardoor Shell een enorme
afschrijving moest doen op de
waarde van de olie- en gasvelden.
Zonder die afschrijving was er een
winst geweest van 3,5 miljard dol
lar.
Shell-topman Ben van Beurden
zei in een toelichting dat het
bedrijf de coronadip helemaal
achter zich heeft gelaten. ,,Alleen
de luchtvaart blijft nog achter.''
Ook de olieprijs is sinds het diep
tepunt vorig jaar inmiddels ver
dubbeld. En de gasprijs - Shell is
een heel grote producent en han
delaar in gas - was hoog in de eer
ste helft van het jaar. Dat lag onder
andere aan het koude voorjaar.
Afgelopen jaar moest Shell voor
het eerst sinds de Tweede Wereld
oorlog het dividend verlagen. Dat
kwam het bedrijf op een forse
afstraffing op de beurs te staan.
Shell is een zogenoemd 'wedu
wen- en wezenaandeel'. Dat bete
kent dat wat er ook gebeurt, het
dividend heilig is. De verlaging
was dan ook een traumatische
ervaring voor Van Beurden en zijn
financieel directeur Jessica Uhl.
Blije beleggers
Dit jaar konden beide bestuurders
weer lachen, want het tussentijds
dividend gaat met 50 procent
omhoog. „Daarnaast gaan we voor
2 miljard dollar eigen aandelen
inkopen'', aldus Van Beurden. Het
bedrijf zwemt weer in het geld,
dus de hogere uitkering is goed te
betalen, zei Uhl. Beleggers waren
blij, het aandeel was een van de
grootste stijgers op de beurs.
Tijdens de aansluitende pers
conferentie kreeg Van Beurden
veel vragen over de nieuwe strate
gie van Shell en het vonnis van de
Haagse rechtbank in de klimaat
zaak tegen Shell. De rechtbank
eist dat Shell de uitstoot van het
broeikasgas CO2 veel sneller
terugdringt dan eerder gepland.
De topman wees erop dat Shell de
CO2-uitstoot al sneller gaat terug
brengen.
Toch gaat Shell in beroep tegen
de uitspraak. ,,Dat doen we omdat
we vinden dat je niet één bedrijf
verantwoordelijk kunt stellen
Eén bedrijf kan niet
verantwoordelijk
zijn voor verlaging
van de CO2-uitstoot
voor verlaging van de CO2-uit-
stoot'', zei Van Beurden. Hij wees
erop dat de EU met haar plannen
minder ver gaat dan Shell moet
van de rechter.
Shell gaat de komende jaren wel
verder met de reductie van CO2-
uitstoot. Zo investeert het onder
andere in waterstoffabrieken en
windparken op zee.
vrijdag 30 juli 2021
GO
- Brenton Steenkamp,
cybersecurityexpert bij EY
I—W
- ■r'r.
kt Jtw 1 •hii-lyin
lm
Shell in Pernis. Het bedrijf profiteerde van de gestegen prijzen
van olie en gas. foto anp
Shell heeft
coronadip
achter zich
Shell maakte door hogere olie-
en gasprijzen weer winst in het
eerste halfjaar. Daar profiteren
de aandeelhouders als eersten
van.
Peet Vogels
Den Haag
Ben van Beurden, topman
Shell over klimaatrechtszaak
Shell maakte in het eerste
halfjaar een winst van 9 miljard
dollar. Vorig jaar was er een ver
lies van 18 miljard dollar.
er in de VS een tekort aan benzine. Bij Albert Heijn werd een kaaspakhuis gehackt. fotos epa, afp, ad