1
9
9
Natuurbranden teisteren het westen
van de VS. In Oregon hielp Gert
Zoutendijk bij de bestrijding van de grootste
brand van het land. ,,Het is heter, de branden
zijn groter, ze beginnen eerder.''
Het is nog niet eens augus
tus, verzucht brandweer
man Gert Zoutendijk
(49), en nu al is in de
Amerikaanse staat Ore
gon ruim 165.000 hectare bos afge
brand. Normaal, vertelt hij, begint
het bosbrandenseizoen hier op z'n
vroegst eind juli. Maar in het zuiden
raast nu al drie weken een van de
grootste natuurbranden ooit in Ore
gon die de naam Bootlegbrand heeft
gekregen. ,,En zelfs daarvóór waren
er al branden.''
Zoutendijk, die oorspronkelijk uit
Delft komt, is net thuis in Lake Os
wego (een voorstad van Portland) na
twee vermoeiende weken aan het
'front' van die Bootleg-brand. Als
brandweervoorlichter houdt hij
bewoners, collega's, lokale autoritei
ten en media op de hoogte van de
stand van zaken en slaat hij zonodig
alarm. Dat moet steeds eerder in het
jaar, nu klimaatverandering volgens
experts voor extra hitte en droogte
zorgt.
Zoutendijk werkt normaal in de
omgeving van Portland, maar hielp
de afgelopen weken de grootste on
der ruim tachtig actieve grote na
tuurbranden in Amerika te bestrij
den. Meer dan honderd woningen
zijn in het zuiden van Oregon ver
zwolgen. Hij vertelt erover in het En
gels - Nederlands gaat nog best, na
ruim dertig jaar Amerika, maar veel
brandweertermen leerde hij in het
Engels toen hij als tiener brandveilig
heid kwam studeren in de VS.
,,De intensiteit, het extreme gedrag
van het vuur, de snelle groei - het
was gewoon verbazingwek
kend, dat heb ik in mijn
tijd bij de brandweer
nooit gezien. In de
eerste vier dagen ver
dubbelde de om
vang van het vuur
elke dag. De hitte
was zo intens dat
zich pyrocumulus-
wolken vormden
(wolken die ont
staan na verhitting
van lucht door een
natuurbrand of vul
kaanuitbarsting en as en
rook opstuwen, red.) Nor
maal zie je dat misschien één
of twee keer, nu gebeurde dat vijf
dagen achter elkaar. De brand cre
ëerde zo zijn eigen weer. We hadden
bliksem, een tornado. Dat is echt on
gekend."
,,Heel gevaarlijk. We halen iedereen
terug van de vuurlinie en staan in
opperste staat van paraatheid als
zulke wolken ontstaan. Ze kunnen
namelijk in elkaar zakken, dat ge
beurde twee keer. Dan komt zo'n
wolk letterlijk naar beneden en
creëert dat enorm veel wind die het
vuur aanwakkert. Het is inmiddels
iets kalmer, het vuur heeft een ge
bied bereikt dat al eens afgebrand is,
dus daar is niet zoveel brandstof.''
,,Ik ben geen weer- of klimaatexpert,
maar daar heeft het wel echt iets mee
te maken. Alles is droger. Het is heter,
de branden zijn groter, ze beginnen
eerder. We hadden hier vorige
maand een hittegolf met een tempe
ratuur van 46 graden, een record. Het
is in deze regio altijd heel groen ge
weest, met veel regen en relatief
koele zomers. Maar het regent niet
zoveel meer en de zomers zijn he
ter. Je hoopt dat het maar een
cyclus is, maar het lijkt alsof
dit langzaam normaal
wordt, zelfs in Oregon."
Wat betekent het
groeiende risico van
bosbranden voor de
bewoners van het
westen van de VS?
„Lang geleden zorgde
het bos voor zichzelf.
Rond dood hout en door
insecten aangetaste bo
men ontstond wel eens
brand, maar dat was geen pro
bleem, het brandde weg en zo
bleef het bos gezond. Nu bouwen
mensen hun huizen in beboste ge
bieden. Jarenlang hebben wij brand
weerlieden daar branden geblust,
omdat ze huizen bedreigden. Maar
daardoor brandt dood hout niet weg
en blijft het bos vol brandstof. Het is
een nationale kwestie: hoe moeten
we onze bossen beheren? Moeten we
meer gecontroleerde branden inzet
ten, moeten we houtkap toestaan?
Het beste is waarschijnlijk een com
binatie van tactieken."
,,Het is zwaar, als het zo snel gaat
kun je het niet zomaar stoppen door
er water op te gooien. We leggen
brandgangen aan. Daarvoor gebrui
ken we een weg, misschien een
kreek, een weiland. Daar kappen we
alles weg, maken we een ruimte vrij.
Van daaruit bestrijden we vuur met
vuur. Op het goede moment creëren
we een tegenbrand tussen onze linie
en de natuurbrand. Als het vuur dan
op zo'n stuk grond afkomt is er wei-
Je moet steeds in de
gaten houden wat het
vuur doet. Het is heel
stressvol
-Gert Zoutendijk,
brandweervoorl ichter
nig brandstof meer, omdat wij dat al
gecontroleerd hebben laten weg
branden. Vooral de eerste twee we
ken waren heel moeilijk, op veel
plekken sprong het vuur over onze
linie heen. Brandende resten worden
er overheen geblazen door de wind.''
„Verdrietig. In het begin waren men
sen heel angstig. Ze wisten niet wat
er met hun huizen zou gebeuren en
wilden updates, heel begrijpelijk. Het
eist ook zijn tol van de brandweerlie
den. Voornamelijk omdat je zo hard
werkt en het vuur maar blijft gaan en
gaan. Brandweermensen draaien da
gen van 16 uur, zonder veel pauze. J e
moet steeds in de gaten houden wat
het vuur doet. Het gedroeg zich zo
grillig, en de veiligheid van onze
mensen is het belangrijkst. Het is
heel stressvol. Je hebt altijd in je ach
terhoofd wat zou kunnen gebeuren.''
woensdag 28 juli 2021
GO
y -
Karlijn van Houwelingen
Portland
i
Hoe ongewoon is deze brand?
Hoe gevaarlijk is dat?
Hoe komt het dat het brandensei-
zoen zo extreem is?
Hoe bestrijd je zo'n gigabrand in
een kurkdroog bos?
Hoe is de sfeer daar?
