'Filmers
Peter R.
hetzelfde
gekleed'
NIEUWS 3
Stichting onderzoekt zelf uitstoot van staalfabriek
Centrum
Valkenburg
weer open
Een groep van drie stichtingen gaat
met de steun van rijke ondernemers eigen
onderzoek doen naar de oorzaak van de
hogere kans op kanker en andere ziektes in
de regio rond staalgigant Tata Steel.
De groep die de leefomgeving van
Tata Steel kritisch tegen het licht
gaat houden, heeft geen vertrou
wen in de onafhankelijkheid van
eerdere onderzoeken van de GGD
en het Rijksinstituut voor Volks
gezondheid en Milieu (RIVM). De
beide instellingen zouden 'te ge
voelig zijn voor de lobby van Tata
Steel' en 'cruciaal onderzoek heb
ben laten liggen'.
De zorgen in de regio zijn
enorm nadat het RIVM op basis
van gegevens van huisartsen en
GGD's in april van dit jaar conclu
deerde dat de kans op onder meer
kanker in de regio rond Tata veel
groter is dan in de rest van het
land. Chronische hartaandoenin-
gen, longkanker en diabetes ko
men vaker voor in het gebied,
naast veel voorkomende klachten
als buik- of maagklachten, misse
lijkheid of braken, last van de
ogen, pijn of druk op de borst,
hoofdpijn, duizeligheid, be
nauwdheid en jeuk.
De onderzoekers legden echter
geen direct verband met Tata
Steel, het kon ook aan andere in
dustrie liggen of zelfs aan leefge-
woontes van de omwonenden.
,,Wij vragen al jaren om bron-
onderzoek: wSSr komt dit nou
vandaan", zegt Ellen Windemuth,
bekend documentairemaakster,
nu in de rol van woordvoerster
van de stichting IJmondig.
Begin juli werd het wantrou
wen richting de overheid nog gro
ter toen bleek dat een GGD-direc-
teur van Kennemerland ervoor
gezorgd zou hebben dat de naam
van staalconcern Tata Steel, de
grootste bron van luchtvervuiling
in de IJmond, helemaal uit het
rapport werd geschrapt. Het
Noordhollands Dagblad onthulde
de kwestie na een beroep op de
Wet openbaarheid van bestuur.
Daaruit bleek dat directeur Bert
van de Velden van GGD Kenne-
merland persoonlijk heeft inge
grepen om Tata Steel uit de wind
te houden.
Veegmonsters
De druppel die de emmer voor de
initiatiefnemers van dit onder
zoek helemaal deed overlopen, is
het feit dat de resultaten van een
tweede onderzoek naar de ge
zondheid in de IJmond te lang op
zich laten wachten. Het gaat om
gezondheidsonderzoek naar de
neergedaalde stoffen die elke dag
over de regio dwarrelen waardoor
onder meer speeltuinen regelma
tig moeten worden schoonge
maakt. Hiervoor zijn 420 veeg-
monsters genomen die het RIVM
onderzoekt.
De resultaten zijn er al. Toch is
publicatie van het rapport uitge
steld tot na een Kamerdebat op 9
september over de toekomst van
Tata. Het RIVM heeft de stichtin
gen (IJmondig, Frissewind.nu en
Schapenduinen) laten weten dat
er meer tijd nodig is. Dat leidt tot
veel argwaan bij omwonenden.
Advocaten proberen nu via een
beroep op de Wet openbaarheid
van bestuur de resultaten van het
'veegmonsteronderzoek' eerder in
handen te krijgen. Bovendien zegt
het RIVM geen onderzoek te doen
naar de bronnen van die uitstoot,
ofwel waar die schadelijke stoffen
vandaan komen. 'Dat ligt niet in
de opdracht', zo schrijft het RIVM
in een email, al 'kan het wel rele
vant zijn'. ,,Het RIVM, de GGD en
de provincie zijn veel te gevoelig
geworden voor de lobby van Tata
Steel. We hebben gezegd: dan los
sen wij het zelf op", aldus de Bloe-
mendaalse multimiljonair Jan de
Jong, de grote man van investe-
Provincies proberen
hun vervuilende
industrie aan te
pakken, behalve hier
ringsmaatschappij Nedamco, nu
woordvoerder van stichting Scha
penduinen.
Het gebrek aan onafhankelijk
heid zorgt ervoor dat de ge
noemde stichtingen samen met
enkele (anonieme) kapitaalkrach
tigen uit de regio een miljoen euro
hebben uitgetrokken om zelf on
derzoek 'aan de bron' te laten
doen. Metingen met drones bij de
schoorstenen en onderwaterro
bots uitgevoerd door een onaf
hankelijk bureau moeten voor
eens en altijd duidelijk maken dat
de gevaarlijke uitstoot daadwerke
lijk van Tata komt. De organisatie
doet een openbaar aanbod aan alle
toezichthouders op Tata om zich
aan te sluiten bij het onderzoek.
Schande
De enige voorwaarde is dat de re
sultaten worden gepubliceerd op
een voor ieder toegankelijke web
site. ,,Doen ze niet mee, dan moe
ten ze maar eens uitleggen
waarom", aldus De Jong. Het on
derzoek - waarvoor de organisatie
op zoek gaat naar een onafhanke
lijk ingenieursbureau - komt er
sowieso. De initiatiefnemers heb
ben daarmee straks een extra wa
pen in handen om eventueel bij
een rechter maatregelen af te
dwingen. ,,Elke provincie in Ne
derland stroopt de mouwen op
om vervuilende industrie aan te
pakken, behalve hier", zegt Win-
demuth die vanwege de slechte
lucht verhuisde naar Bergen, maar
zich nog steeds hard maakt voor
de zaak. ,,Wat hier gebeurt is een
schande."
Beide mannen droegen een
blauwe spijkerbroek, witte snea
kers en een grijze trui. Ook droe
gen ze op dezelfde manier een
tas over hun borst. Ondanks de
foto's en filmpjes heeft de politie
hen nog niet kunnen identifice
ren. De mogelijkheid dat in het
tv-programma Opsporing Ver
zocht aandacht wordt besteed
aan de opvallende gedragingen
van de twee is groot, stelt een re
cherchebron.
Vooralsnog heeft de politie
twee verdachten kunnen aan
houden voor de moord op De
Vries. Het gaat om de 35-jarige
Pool Kamil E. uit het Gelderse
Maurik en de 21-jarige Delano G.
die in Rotterdam woont, maar
ook een adres heeft in Tiel. Zij
blijven de komende negentig da
gen in de cel zitten. Bronnen
rond het onderzoek stellen dat
zij geen twijfel hebben dat ze be
trokken zijn bij de moord. Eerder
onthulde deze krant dat het po
litieonderzoek naar de mogelijke
opdrachtgever(s) achter de aan
slag op Peter R. de Vries zich
steeds meer focust op vertrou
welingen van Ridouan Taghi.
VALKENBURG Het cen
trum van Valkenburg aan
de Geul wordt vandaag
weer opengesteld voor het
publiek, op enkele straten
na. Het centrum van het
Zuid-Limburgse toeris
tenstadje was afgesloten
sinds de overstromingen
twee weken geleden.
De straten die nog afgeslo
ten blijven, zijn alleen toe
gankelijk voor bewoners,
ondernemers en mensen
die helpen met het oprui
men van de troep en het
herstellen van de schade.
Deze straten zijn met hek
ken afgezet. Ook houden
beveiligers er toezicht.
Voor het buitengebied van
het stadje blijft de nood
verordening nog wel van
kracht. Op enkele plaatsen
kan er verontreinigd slib
liggen. Ook zijn wegen en
voetpaden onbegaanbaar
door verzakkingen en om
gevallen bomen.
woensdag 28 juli 2021
GO
Aanval miljonairs op
'ziekmakend' Tata Steel
Victor Schildkamp
IJmuiden
- Ellen Windemuth, filmer
De twee mannen die, naar de
politie vermoedt, klaarston
den om de neergeschoten
Peter R. de Vries te filmen,
waren vrijwel identiek ge
kleed. Het rechercheteam dat
de aanslag onderzoekt,
noemt dat 'zeer opvallend'.
Yelle Tieleman
Amsterdam
Omwonenden hebben wei
nig vertrouwen in eerdere ge
zondheidsonderzoeken van
de GGD en het RIVM rondom
Tata Steel. FOTO ROBIN UTRECHT
