GEZOND
Experts over emoties en sociale media
Iedereen zou zich
moeten aanmelden
voor cursus reanimeren
20
René Diekstra
Verdriet, woede en onmacht op internet delen, zoals na
de moord op Peter R. de Vries, geldt daar een etiquette
voor? En helpt het eigenlijk? ,,We willen begrepen worden,
dat is een intrinsieke behoefte.''
Afgelopen week heb
ik het dan eindelijk
gedaan: een basis
cursus reanimatie.
Ik liep al tijden met
dit voornemen rond, zoiets is
in mijn ogen een burgerplicht.
Maar ik had altijd wel een ex
cuus om het uit te stellen. Dat
zat me niet lekker, ik voelde
me er zelfs schuldig over. Maar
de belofte dat ik het ooit zou
doen, was kennelijk genoeg
om het steeds op de lange
baan te schuiven.
'Het voelde als een
schande dat ik me
de kennis en kunde
van reanimeren niet
eigen maakte'
Tot 12 juni. Het EK was net
begonnen en ik keek naar de
voetbalwedstrijd Denemar-
ken-Finland. Christian Erik-
sen, de Deense sterspeler,
kreeg kort voor rust een hart
stilstand en viel voor dood op
het veld neer. Dankzij snelle
reanimatie binnen een mi
nuut of zes werd hij gered en
naar alle waarschijnlijkheid
kan hij zijn leven op den duur
weer gewoon oppakken.
Die nacht werd ik een paar
keer wakker. Het leek wel of
een stemmetje in mijn onder
bewuste me aanspoorde om
steeds te controleren of mijn
vrouw nog wel ademde. Ge
lukkig lag ze gewoon vredig te
slapen, maar wat als dat niet
René Diekstra heeft een
cursus reanimeren lang voor
zich uit geschoven. Hoewel
hij vindt dat het een burger
plicht is om die vaardigheden
te beheersen.
zo was geweest? Als ze een
hartstilstand had gekregen?
Had ik dan geweten wat ik
moest doen? Na een lastige
nacht en vroeger dan gebrui
kelijk stapte ik met een onge
makkelijk gevoel uit bed. Ik
schiet te kort, dacht ik. Of
preciezer nog: ik voelde
schaamte.
Want de kennis is er, over wat
je moet doen bij een hartstil
stand. De vaardigheden die je
moet hebben voor reanimeren
zijn bovendien eenvoudig te
leren. En met die kennis en
vaardigheden kun je het ver
schil maken tussen leven en
dood van mensen in je directe
omgeving. Dat ik me die ken
nis en vaardigheden dan toch
nog niet eigen had gemaakt,
voelde werkelijk als bescha
mend.
Nog diezelfde ochtend heb ik
me aangemeld voor de cursus
reanimatie bij de Hartstich
ting. De eerst beschikbare da
tum was 20 juli, mijn verjaar
dag. Ik zag het maar als een
aanwijzing, van wie of wat
dan ook, dat ik niet aan een
volgend levensjaar kon begin
nen zonder dat ik kon reani
meren. Mijn omgeving stond
er helemaal achter, behalve dat
sommigen vroegen waarom ik
dat zo nodig precies op mijn
verjaardag moest doen. ,,Nou,
daarom'', zei ik.
Voor alle duidelijkheid: wat
ik heb gedaan, verjaardag of
niet, is niet bijzonder. Het is
gewoon burgerplicht. Van ie
der van ons jegens elkaar. En
toegegeven, dat had ook ik wel
eens wat eerder kunnen (of
moeten?) bedenken.
c Reageren?
rene.diekstra@dpgmedia.nl
RAOUNAK KHADDARI
k wil even geen foto's van
BN'ers zien samen met Peter R.
de Vries op social media! Van
daag niet, morgen niet, nooit
niet. Plaats gewoon een mooie
foto van hem als je iets wil delen,
het draait een keer NIET om jou
Bekend Nederland!' Dat twitterde
auteur en oud-dj Patrick Kicken na
de aanslag op de misdaadverslagge
ver. Zangeres Glennis Grace kreeg
na haar emotionele relaas in een vi
deo van drie minuten, waarin ze
vertelt hoe kapot ze was van het
nieuws dat De Vries was neerge
schoten, op Instagram veel kritiek.
'Het gaat niet om jou', was de bood
schap. Ze zou narcistisch zijn en
een 'aandachtshoer'.
Vreemd zijn al die op het internet
geplaatste gevoelens niet. Het is
menselijk om emoties te delen met
anderen, zegt emeritus hoogleraar
Ad Vingerhoets. Hij deed onder
zoek naar de functie van emoties.
,,Iedereen heeft een eigen manier
om met gevoelens om te gaan. Wat
we uit meerdere onderzoeken in
elk geval zeker weten is dat infor
matie geheimhouden, het actief
niet vertellen van iets, een negatief
effect heeft op hoe mensen zich
voelen. Als je iets onderdrukt, kost
dat energie en dat vergroot de kans
op mentale en fysieke klachten op
de langere termijn.''
Hoewel Vingerhoets het een
logische ontwikkeling vindt dat
mensen hun emoties op het inter
net delen, omdat we 'daar tegen
woordig ook leven', wordt dat lang
niet door iedereen gewaardeerd.
Een correcte manier om verdriet of
heftige gebeurtenissen online een
plaats te geven, bestaat vooralsnog
niet. Geruststellend: een foute ma
nier ook niet.
De spelregels zijn nog volstrekt
onduidelijk, zegt Mark Deuze,
hoogleraar mediastudies aan de
UvA. ,,We moeten niet vergeten dat
internet relatief gezien heel jong is.
En het is in vergelijking met andere
media écht interactief. Waar bij tv
en radio gasten strak georganiseerd
zijn, is de ruimte op het web door
iedereen te betreden, zonder voor
selectie. Dat is hartstikke mooi,
maar kan ook verwarrend zijn.''
Digitale geletterdheid
Aandacht voor digitale geletterd
heid moet verplicht worden in het
basisonderwijs, vindt de overheid.
Deuze: ,,We zien dat in de weten
schap een groeiend besef is dat di
gitale geletterdheid een vorm is van
'Als je iets onderdrukt,
kost dat energie en
dat vergroot de kans
op klachten'
emotionele geletterdheid. Het gaat
niet meer alleen om de vraag welke
knoppen je indrukt of hoe je gege
vens beschermt. Het moet ook gaan
over hoe we onze emoties op soci
ale media hanteren. Emotie is het
kloppend hart van alle media. De
reden waarom we überhaupt media
gebruiken is niet om ons te laten
informeren, maar om het er daarna
met elkaar over te hebben.''
Ervan uitgaan dat spelregels ont
staan uit goed fatsoen, is naïef ge
dacht. Wat voor de een goed fat
soen is, is dat voor een ander niet.
,,We zijn nog aan het onderhande
len met elkaar'', zegt Deuze. ,,Door
elkaar te wijzen op wat we wel en
niet acceptabel vinden, wisselen
we waarden en normen uit. In elke
situatie bepalen we opnieuw de
spelregels met z'n allen. Net zoals
in het echte leven informele wetten
en regels aan verandering onderhe
vig zijn, is dat op het web ook zo.''
,,Kijk naar de moord op Pim For-
tuyn: het was na de aanslag op De
Vries ondenkbaar een foto van hem
gewond op de grond op de voorpa
gina van een krant te plaatsen. Ter
wijl dat tien jaar geleden, bij Pim
Fortuyn, wel gebeurde. Het zijn
geen wetten die ons voorschrijven
dat we dat niet meer doen, maar re
gels die we samen hebben gemaakt
op basis van onze waarden en nor
men die we continu met elkaar aan
het uitwisselen zijn. Sommigen
DINSDAG 27 JULI 2021
PC
Hoe verwerk
je online iets
ingrijpends?
- AD VINGERHOETS
