Munt met Tesla erop zet relatie
Kroatië en Servië onder stroom
9
school gaan. Zulke informatie komt
dan niet vanzelf bij elkaar, terwijl ie
dereen weet: dit klopt niet. Ik heb
nieuws voor je, dit gebeurt overal.
Net zoals dat er fruitimportbedrijven
zijn die op een camping staan inge
schreven. Dat klopt niet hè.''
,,En zo is het. Verhogen van weer
baarheid is het belangrijkst. Scholing,
werkgelegenheid, huisvesting, zorg
daar moet het gebeuren. Zo niet, dan
creëer je je een voedingsbodem voor
criminaliteit en ondermijning. Deze
onderwerpen staan wel op de politie
ke agenda, maar worden niet gekop
peld aan ondermijning, terwijl de sa
menhang juist zo belangrijk is. Het
gaat jmst over die samenhang. Op
veel terreinen worden inspanningen
gedaan, maar het blijkt lastig om dat
in samenhang te doen. Samenwer
kingsprojecten tussen bijvoorbeeld
de politie, de gemeente en de Belas
tingdienst die in Amsterdam goed
lukken, vinden moeilijk de weg naar
andere gemeenten. Het is niet van
zelfsprekend, en daar ligt de uitda
ging. Als daar stappen worden geno
men, gaan we daar op lange termijn
écht van profiteren. Maar we hebben
geen tijd meer. We moeten écht
doorpakken nu.''
,,Het is een gegeven dat de risico's
zijn toegenomen door de verharding
van de georganiseerde misdaad, dus
ik denk dat daar goed naar gekeken
moet worden. Wat het betekent voor
de veiligheid, en voor de veiligheid
van de omgeving.''
,,Je kunt vanuit je professie denken
dat het niet nodig is, bijvoorbeeld
omdat de regeling juridisch goed in
elkaar steekt. Maar je moet er ook
met een maatschappelijke blik naar
kijken. Want de regeling kan gevol
gen hebben voor de omgeving van
een kroongetuige en de samenleving
als geheel. Een Italiaanse maffia-aan
klager stelde in de Volkskrant niet te
begrijpen hoe ons kroongetuigensys
teem is geregeld. Alle reden om daar
dus nog eens goed naar te kijken.''
In 2023 hoopt Kroatië de kuna in te
ruilen voor de euro. In een compe
titie over de vraag wie ofwat er ach
terop moet, won Tesla glansrijk.
Servië reageert als door een wesp
gestoken. ,,Het zou toe-eigening
betekenen van cultureel en weten
schappelijk erfgoed van de Servi
sche natie, aangezien het onbetwist
is dat de gevierde wetenschapper
zich tijdens zijn leven identifi
ceerde als Serviër van afkomst en
geboorte'', schrijft de centrale bank
in Belgrado in een verklaring. De
bank gaat 'passende activiteiten on
dernemen in de richting van rele
vante EU-instellingen om op de on
gepastheid van een dergelijk voor
stel te wijzen', als Kroatië het plan
doorzet.
Maar wie heeft er nu gelijk? Zoals
vaker hebben beide landen een
punt. Tesla werd geboren in een
dorp dat in het huidige Kroatië ligt.
Destijds was het echter onderdeel
van Oostenrijk-Hongarije. Zijn ou
ders waren etnische Serviërs, zoals
de meesten toen in die regio. Na
studies in twee Kroatische steden,
Graz en Parijs verhuisde het genie
op 28-jarige leeftijd naar de Ver
enigde Staten, waar hij Amerikaans
staatsburger werd.
Claimen
Toch ziet zowel Kroatië als Servië
genoeg redenen om Tesla te clai
men. Zagreb en Belgrado hebben
beide een Tesla-museum. In Servië
prijkt de uitvinder op het bankbil
jet van 100 dinar; daarnaast is het
vliegveld van Belgrado naar hem
vernoemd. Kroatië piekert er niet
over de plannen voor de euromun
ten aan te passen. ,,Tesla heeft min
der tijd in Servië doorgebracht dan
ik nu in Oklaj'', zei president Zoran
Milanovic, verwijzend naar het
dorp waar hij op bliksembezoek
was toen hem om een reactie werd
gevraagd. „Misschien is het niet ge
past van Kroatië om zich Tesla toe
te eigenen, maar van Servië nog
minder.''
De Kroatische premier Andrej
Plenkovic sloeg een gematigder
toon aan. ,,Dat Tesla, geboren in
Kroatië, een Serviër is, zien we als
een pluspunt. Ik zie niet in hoe dat
een probleem kan zijn. Als ik de
Servische centrale bank was ge
weest, had ik gezegd: bravo!''
,,Nederland is veel te klein voor een
concurrerende dienst. Dat zou echt
zonde van het geld zijn.''
De afgelopen jaren zijn criminele
kopstukken opgespoord en veroor
deeld, voor uitvoerders van liquida
ties geldt dat ook. Over geldstro
men horen we minder. Hoe kan dit?
,,De opbrengsten in kaart brengen is
heel moeilijk, omdat het een interna
tionaal traject is om geld wit te was
sen. Helaas speelt Nederland een
grote rol in de georganiseerde mis
daad, we zijn echt een draaischijf. Als
je kijkt naar de geldstromen, kun je
in Nederland best iets doen. Maar je
hebt ook een internationale compo
nent. Recent is er een verdrag geslo
ten met Dubai. Dat helpt natuurlijk,
want als ergens de info stokt kun je
niet verder. We hebben tijdens
een onderzoek in Amsterdam
gezien dat bij overname van
horecabedrijven de helft wordt
gefinancierd met onder
hands geleend geld. Daar
komt het geld dus weer
naar boven."
,,Ja, het MIT gaat inzet
ten op die geldstro
men. Daar hopen we
echt veel meer van te
gaan leren, want in
alle eerlijkheid weten
we daar nog niet ge
noeg van. Toch wil ik
ook zeggen dat we als sa
menleving ook niet meer zo naïef
moeten zijn, en dat we veel signalen
ook al vroegtijdig kunnen oppak
ken."
,,Weet je waar er veel te winnen valt?
Op de manier waarop we in ons land
dingen organiseren. Ik geef je twee
voorbeelden die naar voren zijn ge
komen uit experimenten die we heb
ben gedaan, waarin we nauw samen
werkten met een gemeente. In een
woning bleken geen personen inge
schreven te staan, maar de leerplicht
ambtenaar wist dat er kinderen
woonden op dat adres, die naar
maandag 26 juli 2021
GO
De georganiseerde misdaad is een
groot maatschappelijk probleem.
De Vries is de derde persoon die
rondom kroongetuige Nabil B. is
vermoord. Kijken jullie met zorg
naar de kroongetuigeregeling?
OM-topman Theo Hofstee zei
dat onderzoek niet nodig is.
Was Nikola Tesla een Serviër of
een Kroaat? Die discussie is op
nieuw opgelaaid, nu Kroatië van
plan is de beeltenis van de in
1856 geboren uitvinder en ont
dekker van de wisselstroom op
zijn toekomstige euromunten te
zetten.
Thijs Kettenis
Zagreb/Belgrado
M De munt
zoals Kroatië
die wil gaan
slaan: met de
beeltenis van
Nikola Tesla.
FOTO NUMISMAG
M Hanneke
Ekelmans:
„Verhogen van
weerbaarheid is
het belangrijkst."
FOTO GUUS SCHOONEWILLE
helder in welke organisatie het MIT
zal worden ondergebracht. Voor
Ekelmans is het duidelijk dat deze
in elk geval onder de politie zou
moeten vallen.
Het MIT moet achter
geld aan?
Hoe bedoelt u dat?
