5
maar de ervaren atleet heeft ook een gevoelige en serieuze kant
Churandy,
I know this can't replace the moment,
but I want you to have this because
I believe it's rightfully yours.
Shawn Crawford
Het zorgt ervoor dat Martina, on
danks zijn diskwalificatie die
nacht in Peking, gevoelsmatig al
tijd tweede is gebleven. De zilve
ren medaille ligt sindsdien in een
kluis in Martina's huis in Florida,
de plek die voor hem de driehoek
met Curasao en Nederland vormt.
Al blijft Curasao zijn thuis. De
laatste anderhalfjaar komt hij nau
welijks Papendal af. Ook eind vo
rig jaar, als na versoepelingen hor
des Nederlanders meteen weer het
vliegtuig instappen voor een zon
vakantie, blijft Martina in de kou
achter. ,,Dat iets mag, wil nog niet
zeggen dat je hoeft te gaan. Het
blijft een risico."
Hij komt al jaren met plezier
voor Nederland uit, maar de oor
sprong daarvan was toch echt
noodgedwongen. Nederland kreeg
zijn latere boegbeeld in 2011 in de
schoot geworpen toen door staat
kundige hervormingen een streep
ging door de Nederlandse Antillen
als atletieknatie. Met het Neder
lands paspoort al in bezit was de
overstap vervolgens snel gemaakt.
Zo kan het dat Martina, die op de
Spelen in 2004 en 2008 al de vlag
van de Nederlandse Antillen had
gedragen, vandaag het roodwit-
blauw toont.
Churandy is het
medicijn tegen
het chagrijn in
de samenleving
Een eervolle taak bij zijn laatste
Spelen. Niet dat hij na Tokio stopt.
Het liefst neemt Martina volgend
jaar pas afscheid, bij de WK atle
tiek in het Amerikaanse Eugene.
Wel fantaseert hij al over het leven
na de atletiek. Schuilt er een coach
in hem? ,,Nee, ik zou te streng zijn,
denk ik." Wat hij dan ziet zitten?
,,Gewoon niks doen. Curasao.
Beetje golfen. Pina colada aan het
strand en dat ik mijn voeten zie als
ik in het water ga." Echt helemaal
niets? ,,Nou, ik hou van mensen
helpen." Met een knipoog en een
grote grijns: ,,Oké, misschien ga ik
zes dagen naar het strand en één
dag mensen helpen."
Na de Spelen van Londen liet hij
de vijf olympische ringen tatoeë
ren en kwam hij op het idee de
eerste drie te vullen met het jaartal
van zijn deelnames. Na Rio volgde
'2016'. Na Tokio zal hij ook de
vijfde ring van inkt voorzien, het
liefst zet hij de '21' er zelf in met de
naald. Om daarna volmaakt geluk
kig te zijn. Met drie woorden, een
brede lach, een gouden tand en op
zijn linkeronderarm zijn levens
werk.
Je weet dat de
volgende dag de zon
opkomt. Die blijft echt
niet beneden omdat
ik verdrietig ben
ijzeren discipline gaat hij, 37 jaar
inmiddels, zijn levenswerk hier in
Tokio vervolmaken. Zijn vijfde
Olympische Spelen als ultiem be
wijs van een prachtige, duurzame
topsportcarrière. Het lijf piept en
kraakt. Al vijfjaar doen zijn achil
lespezen en hiel dagelijks pijn.
Toch weet hij met zijn ervaring om
de fysieke mankementen heen te
laveren. Op zijn geliefde 200 meter
hoort hij niet meer bij de wereld
top, maar op de estafette is hij nog
altijd een onmisbare schakel in het
team. In woord en daad. En dat ze
ventien jaar na zijn debuut op de
Olympische Spelen.
Martina was er al bij op de Spe
len in 2004 in Athene, streed
daarna in 2008, 2012 en 2016 in de
finales tegen sprintlegende Usain
Bolt. De Jamaicaan geniet al van
zijn pensioen, Martina sprint ook
in Tokio stug door. Elke deelname
was weer op een andere manier
voor hem speciaal, vertelde hij on
langs op Papendal, op de voor hem
kenmerkende wijze. In afgemeten
zinnen. Soms onnavolgbaar. Vaak
grappig. De meest uiteenlopende
zaken samenvattend onder de
noemer: 'die dinges'.
Over Athene zei hij: ,,Eerst lees
en leer je op school over de Spelen
en het begin in Athene. In geschie
denisboeken zie je die dinges. En
toen was ik zelf daar. Heel bijzon
der."
En waarom Peking bijzonder
was? ,,Om al die redenen. Nooit zag
je die dinges en toen zag je die din
ges zelf. Ga je nooit meer vergeten."
Van Londen bleef het decor hem
bij. ,,Die village. Alles. Het stadion
met die vier towers erop. Heel
mooi."
En Rio de Janeiro? ,,Rio blijft Rio.
Brasil. Die sfeer. Gewoon alles. Wat
Brasil zelf geeft. Die natuur en die
vibe. De Copacabana, is mooi. Ze
ker."
Interviews met hem verlopen
harmonieus, maar ook met enig
verbaal duw- en trekwerk. Dan
wordt hij geacht zijn licht te laten
schijnen op brede ontwikkelingen
in de sport, maar blijft Martina
Martina. Zoektochten naar teleur
stellingen lopen vast. Martina
heeft zich de kunst eigen gemaakt
om zich zo weinig mogelijk zorgen
te maken om zaken waar hij toch
geen invloed op heeft. ,,Als iets ge
beurt, is het al gebeurd. Wat kun je
er dan nog aan veranderen?" Ook
sportief voorbeschouwen is uiterst
lastig. ,,Ik moet gewoon hard lo
pen."
Beladen
De meest beladen dag uit zijn car
rière: 20 augustus 2008. Die avond
sprint hij in het Vogelneststadion
tijdens de olympische finale naar
de tweede plaats op de 200 meter.
Na de wereldrecordrace van Bolt is
Martina urenlang euforisch. Tot hij
om 2 uur 's nachts te horen krijgt
dat hij uit de uitslag wordt ge
schrapt, na een protest van de
Amerikaanse delegatie. Het is niet
door de vaste camera's geregis
treerd, juryleden is het in eerste
instantie niet opgevallen, maar op
beelden van eigen camera's van de
NBC is te zien dat Martina met zijn
linkervoet tweemaal licht contact
met de lijn maakt. De Amerikaan
Shawn Crawford schuift op naar
'zijn' tweede plaats. Kapot is Mar
tina ervan. Beklijvend zijn de beel
den waarop zijn vader hem troost
en moed inpraat. ,,Dit is de wil van
God. Hij heeft meer voor ons in
petto."
Vrachtwagen
Zijn trouwe manager Caroline
Feith is ook compleet van slag. Zij
wordt de volgende ochtend wak
ker met het gevoel door een
vrachtwagen overreden te zijn.
Van Martina verwacht ze niets an
ders. Tot hij aan komt stiefelen.
Goedgemutst, onbewogen. ,,Hij
had gewoon goed geslapen, alsof er
niets gebeurd was", vertelt ze in
Martina's biografie waarin ze hem
'het medicijn tegen het chagrijn in
de samenleving noemt'.
Martina zelf daarover: ,,Je weet
dat de volgende dag de zon op
komt. Die blijft echt niet beneden
omdat ik verdrietig ben. Toen ik
's nachts wegreed bij het Vogelnest
was het klaar. Het enige wat ik in
het hotel nog wel had gedaan, is
dat ik me heb voorgenomen om
nooit meer met mijn voet op een
witte lijn te stappen."
Het vervolg is overigens min
stens zo wonderlijk. Op een don
derdagochtend in Zürich, vooraf
gaand aan de eerste wedstrijd na
de Spelen, krijgt Martina het be
richt dat bij de receptie een pak
ketje is afgegeven. In een zwart
spiketasje vindt hij een rood leren
doosje. Martina is totaal overrom
peld door wat hij in het doosje
aantreft. Een zilveren medaille. Dé
zilveren medaille van de Olympi
sche Spelen. Op een op het oog
vluchtig handgeschreven briefje
staat de reden.
vrijdag 23 juli 2021
TOT EN MET 8 AUGUSTUS
nw
- Caroline Feith (manager)
- Churandy Martina
FOTO PIM RAS
FOTO'S PIM RAS/PRIVÉBEELD
Churandy Mar
tina tijdens een
training op Pa
pendal, eerder
deze maand.
Churandy Martina's gouden
tand met de drie C's en zijn bijna
complete olympische tatoeage.
