Bij ieder protest tegen windmolens en zonneparken wordt de
'Decennia was de
discussie over
kernenergie vooral een
emotionele discussie'
12
ZATERDAG 17 JULI 2021 GO
nog aan het woord. Politici en in
dustriëlen die hier kwamen, von
den het vaak fantastisch, maar
eenmaal buiten durfden ze er niks
meer over te zeggen.''
Elk jaar wordt een kwart van de
staven verwisseld. Het water be
schermt tegen de straling van de
staven. In Frankrijk, met 56 cen
trales hét kernenergieland van
Europa, zullen ze over een paar
jaar weer opgewerkt worden om
vervolgens weer vier jaar energie
te leveren. Aan de wand hangen
vluchtgasmaskers die het perso
neel een kwartier zuurstof bie
den voor het geval er radioac
tieve stoom zou ontsnappen.
Aan de overzijde bevindt zich
een noodsluis voor het perso
neel als het ooit fout zou gaan.
Hij is nog nooit nodig geweest.
„Alleen om te oefenen.''
Ooit waren er plannen voor zeven
kerncentrales bij Borssele. De pa
len voor nummer twee zaten zelfs
al in de grond. ,,Toen kwam de
ramp bij Tsjernobyl in 1986, een
nieuwe centrale was even niet op
portuun.'' Demonstraties volgden.
De 'Atoomenergie Nee bedankt'-
buttons en posters hingen overal.
Nu, 35 jaar later, neemt de ratio de
discussie over kernenergie lang
zaam over. Bij ieder protest tegen
windturbines op land of op zee, bij
iedere kritische noot over zonne
parken die de grond eronder ver
stikken, wordt er naar kernenergie
gekeken. Gevaarlijk centrales als
die in Tsjernobyl zijn er niet meer.
En kan Nederland zich veroorlo
ven om nee te zeggen tegen een
kans om één vijfde van de elektri
citeitsbehoefte te vergroenen?
VERVOLG VAN PAGINA 11
Wolters schetst een toekomst
beeld medio jaren 30. Als dan
Borssele 1 (500 megawatt) nog
open is en ook Borssele 2 en 3 (elk
1500 megawatt) zijn gebouwd, dan
staan er langs de Westerschelde
centrales die samen 3500 mega
watt vermogen hebben. Genoeg
voor één vijfde van de Neder
landse elektriciteitsbehoefte. ,,En
kernenergie heeft nauwelijks
ruimte nodig. Wij hebben hier ge
noeg plaats om er twee bij te bou
wen.'' Geen kernenergie in Neder
land kan ook. Maar dan moeten er
4400 windturbines worden ge
bouwd, of een zonnepark met 70
miljoen zonnepanelen. Heel de
provincie Zeeland zou nodig zijn
om al die 150 meter hoge windmo
lens en zonnepanelen kwijt te
kunnen, inclusief de grond waar
nu huizen, duinen, boerderijen en
bedrijven staan.
Fifty-fifty schat Wolters de kans
dat de nieuwe kerncentrales er ko
men. En bij ieder protest tegen
windmolens en zonneparken
wordt die kans groter. „Decennia
was de discussie over kernenergie
vooral een emotionele discussie.
Voorstanders zagen het als een op
lossing voor het energieprobleem.
Tegenstanders schetsten het beeld
van hele bergen radioactief afval,
terwijl al het afval dat deze kern
centrale produceert in zijn bestaan
in anderhalve zeecontainer past.
Twee zeecontainers als de levens
duur verlengd wordt.
Ik begrijp de emoties wel, er zijn
immers in de wereld een paar fikse
ongelukken met kernenergie ge
weest. De weerstand was zo
enorm. Op basis van emoties kun
je niet discussiëren. Door het ta
boe dat er op kernenergie zat,
kwamen alleen de tegenstanders
Daar zijn ze. In een twaalf meter
diep kobaltblauw verlicht bad
staan tientallen staven met splijt
stof in het gelid. Het blauwe
water lijkt te trillen. De staven
met uranium zijn een paar dagen
eerder uit het reactorvat ernaast
gehaald. Met een kraan die 30
ton kan tillen, was de kap van het
reactorvat getild.
De vier turbines maken een oor
verdovend lawaai. Zonder oor-
kappen mag je er niet binnen.
Vanaf de turbinevloer lopen de
hoogspanningskabels naar de
dichtstbijzijnde mast, zo het Ne
derlandse elektriciteitsnet in. In
een warmtewisselaar conden
seert de stoom weer; het koel
water stroomt de Schelde in. Via
een luchtbrug is er een verbin
ding met de koepel waarin de
kernreactor zich bevindt. Geen
touchscreens in de ronde pro
ductiehal rond het reactorvat,
wel grote schakelaars en knop
pen. „Analoge techniek met ka
bels uit de jaren '60. Er beston
den nog geen usb-poorten en
wifi. Groot voordeel: De kerncen
trale is niet te hacken.''
Een beveiliger wijkt niet van de
zijde van de verslaggever en de
fotograaf. ,,Vraag bij alles wat je
wilt fotograferen of het mag. Dit
mag dus niet op de foto.'' Hij
wijst naar de sluis met stalen
deur die naar het hart van de
centrale leidt, de kernreactor
zelf. Niemand hoeft te weten hoe
je er binnenkomt en hoe dik de
deur is en hoe die is afgesloten.
Weer volgt een controle in een
geigertellerpoort. Er moeten
sloffen óver de sloffen óver de
veiligheidsschoenen, plus een
stofjas en nieuwe veiligheids
helm, handschoenen en bril. On
derdruk moet voorkomen dat er
ook maar één stofdeeltje ont
snapt. Een scan van de hand
palm van de beveiliger gecombi
neerd met een pasje opent de
sluisdeur. Het is warm in de koe
pel. De stalen crèmekleurige bin
nenwand toont dikke lasnaden.
De exacte dikte van de stalen
wand en de koepel van gewa
pend beton zijn geheim. Naar
schatting is die dikte tussen de
een en anderhalve meter, ge
noeg om onheil van binnen én
van buiten tegen te houden.
Splijtstofstaven staan in kobaltblauw licht onder water
voor koeling. De kleding van het personeel verdwijnt
elke dag in de eigen wasmachines. fotos arie kievit
