7
Cubanen de straat op, eerste grote protesten in dertig jaar
Generaal weg
uit Afghanistan
Protesten na
dood journalist
'Anticonceptie
ieders belang'
De protesten begonnen afgelopen
weekeinde heel voorzichtig op een
paar plekken op het eiland. Zo trok
ken in Palma Soriano (in het verre
zuidoosten) en San Antonio de los
Banos (in de buurt van Havana) een
paar honderd mensen de stoute
schoenen aan. Het waren geen ge
welddadige protesten, eerder wan
delingen in groepsverband. Wel
klonken er leuzen die op Cuba nor
maal gesproken niet hardop klin
ken: ,,Weg met de regering!", ,,Weg
met de president!", ,,Weg met de
dictatuur!", „Vrijheid!"
In andere tijden zou het mis
schien daarbij gebleven zijn. Door
de snelheid van de sociale media
bereikten beelden van het protest
echter in een oogwenk de hoofd
stad Havana, waar vervolgens en
kele duizenden mensen de straat
opgingen. Hier liep het al snel uit de
hand, inclusief plunderingen van
staatswinkels, honderden arresta
ties, pepperspray en wapenstok
ken.
Als klap op de vuurpijl verscheen
president Miguel D^az-Canel op te
levisie met een oproep aan 'alle re
volutionairen, alle communisten'
om de straat op te gaan. Zo moest
een tegenwicht worden geboden
aan de 'destabilisatie' en de 'provo-
caties van de Verenigde Staten'. De
president ging er met gestrekt been
in: ,,Het bevel om te vechten is ge
geven." Prompt gingen duizenden
aanhangers op pad.
Het is geen geheim waartegen de
mensen protesteren. Het gaat heel
erg slecht met Cuba. Veel mensen
zijn ontevreden over het coronabe-
leid van de communistische rege
ring. Ze willen dat er meer en snel
ler wordt gevaccineerd. Daar komt
bij dat de economie vorig jaar met
11 procent is gekrompen: de zwaar
ste krimp in dertig jaar. Het toe
risme, voor Cuba een belangrijke
bron van inkomsten, is totaal in
eengestort. En daar kwam ook nog
eens een slechte suikeroogst over
heen. Volgens het staatsbedrijf
Azcuba had dat te maken met
brandstoftekorten, gebreken aan de
machines en slecht weer. Maar als
er geen suiker wordt geëxporteerd,
kan de staat geen geld verdienen
om essentiële goederen (zoals me
dicijnen) te importeren. Inmiddels
zijn de drogisterijen leeg en staan
mensen soms uren in de rij voor de
supermarkt. De Cubanen hebben
er genoeg van, zo is te horen en te
zien op filmpjes van de demonstra
ties. ,,We zijn hier omdat we hon
ger hebben en arm zijn", zegt Yus-
niel Pérez (17). ,,We hebben geen
eten. We hebben niks." Of Alejan
dro uit Havana: ,,We kunnen er niet
meer tegen, geen eten, geen medi
cijnen, geen vrijheid. Ze laten ons
niet leven."
Schuld
President D^az-Canel geeft intus
sen de schuld aan de Amerikanen.
In de laatste maanden van zijn re
geerperiode stelde Donald Trump
zware sancties in tegen Cuba (on
geveer tweehonderd). Die zijn be
doeld om de economie te treffen en
de ontevredenheid aan te wakke
ren, zodat de regering in Havana
onder druk komt te staan. Volgens
de Amerikanen steunt Cuba terro
risten. Toenmalig minister van Bui
tenlandse Zaken Mike Pompeo be
schuldigde Cuba er met name van
vluchtelingen uit de VS te herber
gen.
Ook Havana's steun aan de Vene
zolaanse leider Nicolas Maduro valt
niet goed in Washington. Trumps
opvolger Joe Biden heeft de sancties
nog niet opgeheven. Biden heeft
het Cubaanse regime opgeroepen
naar de bevolking te luisteren. De
machthebbers zouden op 'dit cru
ciale moment' in de behoeften van
het volk moeten voorzien, in plaats
van 'zichzelf te verrijken'. In een
verklaring zegt Biden achter de Cu
banen te staan. Hij steunt hun luide
roep voor vrijheid en verlichting
van de tragische gevolgen van on
der meer de coronapandemie. De
president spreekt van decennia van
onderdrukking en economisch lij
den waaraan de bevolking is onder
worpen door het autoritaire re
gime. Het Cubaanse volk komt
moedig op voor fundamentele en
universele rechten, aldus Biden
verder. ,,Die rechten, waaronder het
recht op vreedzaam protest en het
recht om vrij over je eigen toekomst
te beslissen, moeten worden geres
pecteerd", benadrukt hij.
De laatste demonstraties van
deze omvang in Cuba vonden bijna
dertig jaar geleden plaats. Toen
zakte het land na de ineenstorting
van de Sovjet-Unie (de belangrijk
ste bondgenoot) weg in een diepe
economische crisis. Het was zelfs zo
erg dat tienduizenden Cubanen in
boten en bootjes de oversteek pro
beerden te maken naar de VS (Flo
rida ligt dichtbij).
dinsdag 13 juli 2021
KABOEL De hoogste Ame
rikaanse generaal in Afgha
nistan heeft gisteren een
stap teruggedaan. Austin
Miller heeft tijdens een ce
remonie in hoofdstad Ka
boel het bevel overgedra
gen aan generaal Kenneth
McKenzie. De ceremonie
wordt gezien als een sym
bolisch einde van de twee
decennia durende militaire
missie van de VS in het
door conflict verscheurde
land. De taliban zijn weer
bezig aan een opmars. In
het vredesoverleg met de
jihadisten lijkt weinig bewe
ging meer te zitten.
TBILISI Duizenden mensen
zijn in Georgië de straat
opgegaan om het vertrek
van de regering te eisen
nadat een cameraman was
overleden. Die bezweek
zondag aan de verwondin
gen die hij had opgelopen
bij een mishandeling door
een extreemrechtse groe
pering tijdens een lhbti-
mars in de hoofdstad Tbi
lisi. Premier Irakli Garibasj-
vili had zich uitgesproken
tegen de Pride-mars.
Ruim vijftig journalisten
werden aangevallen door
tegenstanders van de lhbti-
actie. De EU heeft de aan
vallen veroordeeld.
DEN HAAG Anticonceptie
is niet alleen van belang
voor vrouwen, maar net zo
goed voor mannen en de
samenleving als geheel.
Daarom is het 'principieel
onjuist' en zelfs discrimine
rend dat vrouwen moeten
opdraaien voor de kosten,
betoogden de advocaten
van Bureau Clara Wich-
mann gisteren voor de
rechtbank in Den Haag. De
vrouwenrechtenorganisatie
eist samen met DeGoede-
Zaak mede namens zeven
duizend burgers dat de
overheid zorgt voor gratis
anticonceptie. Volgens de
eisers is het een kwestie
van gelijkwaardigheid. Ze
vinden dat de overheid on
rechtmatig handelt door
vrouwen te laten betalen.
'We hebben geen eten,
geen vrijheid, niks'
Demonstranten in Havana eisen het vertrek van de regering. fotosafp
Duizenden demonstranten lijkt
niet veel, maar voor Cubaanse
begrippen is het ongekend. De
angst om de straat op te gaan,
heeft het verloren van de nij
pende situatie in het land. ,,We
hebben helemaal niks meer",
klinkt het boos.
Mark van Assen
Rotterdam/Havana
Op sommige plekken in de
Cubaanse hoofdstad liepen de
protesten uit de hand. Er waren
plunderingen en gevechten.
Politieauto's werden omge
gooid.
