Zonder laptop
aan het ontbi
A
ECONOMIE 15
Studie: Plek voor ruim 500.000extra huizen
1^
AAN HET WERK
Thijs Launspach
Ik moet iets toegeven. Als columnist van uw
krant die zich bezighoudt met de psycholo
gie van werk, ben ik niet helemaal oprecht
geweest. Ik heb namelijk in de afgelopen jaren
behoorlijk wat stukjes geschreven over hoe u
op vakantie 'ook echt kunt ontspannen', over
hoe u uw werk achter kunt laten wanneer u op
reis gaat, en hoe u de automatische mailbeant-
woorder zo kunt instellen dat niemand u
stoort wanneer u van de vakantie geniet. Ik
schreef zelfs een boek met als titel: Werk kan
ook uit.
En al die tijd heb ik zelf in vakanties dus wel
gewoon doorgewerkt. Ja, u leest het goed. De
hele tijd dat ik u overstelpte met adviezen over
het scheiden van werk en privé, bleef ik op va
kantie dus wel doodleuk doorgaan met het
schrijven van mijn column. Menig stukje over
Zoom-moeheid, over effectief pauzeren en
over verkorte werkweken schreef ik aan de
rand van het zwembad of in de vertrekhal van
het vliegveld. Sorry, dat was niet zo netjes van
mij. Mea culpa.
Niet dat er geen verzachtende omstandig
heden waren. Als ondernemer kan ik mijn ta
ken sowieso niet voor 100 procent overdragen.
Op vakantie mijn mail niet checken, dat is er
voor mij helaas niet bij (al weet ik mijn mail
tijd drastisch te beper
ken). De column deed
ik er op zo'n sporadi
sche vakantiewerkdag
gewoon maar bij.
Maar misschien nog
wel een belangrijkere
reden: ik was een beetje
bevreesd voor wat er
zou gebeuren wanneer
ik een aantal weken zou
stoppen met de column.
Jazeker, ook ^k leed aan
de zogenaamde 'illusie
van onmisbaarheid'. Ik
vreesde dat mijn redacteur een eventuele ver
vanger dermate sympathiek zou vinden dat ik
bij thuiskomst mijn baan kwijt zou zijn. Of er
ger: dat ik na mijn vakantie een rentree zou
maken bij de krant en dat u, het lezerspubliek,
massaal in opstand zou komen: je vervanger
schreef véél leuker!
Enfin, hoog tijd om die situatie te rectifice
ren en te gaan doen wat ik zelf al tijden voor
schrijf. Na tweeënhalf jaar heb ik (geloof ik)
genoeg krediet opgebouwd om nu eens zón
der laptop aan het ontbijtbuffet te verschijnen
- ook mijn werk kan uit! In de tussentijd laat
ik u achter in de meer dan capabele handen
van organisatiepsycholoog en dwarsdenker
Lennard Toma, die de ko
mende weken op deze plek
zal schrijven. Ik wens u
een zonnige, zo werkvrij
mogelijke zomer, en be
loof dat ik eind augustus
vol goede moed mijn co
lumn zal hervatten - of u
daar nu blij mee bent
of niet.
Tijd om de
situatie te
rectificeren
en te gaan
doen wat ik
zelf al tijden
voorschrijf
Leden G20
achter plan
belastingen
Meer loon
bij Turkish
Airlines
De resultaten bieden een andere
kijk op de discussie die momenteel
wordt gevoerd over 'bouwen in het
groen' of 'inbreiding in de stad'. Het
Economisch Instituut voor de
Bouw stuurde in een recent rap
port aan op het ontwikkelen van
gebieden buiten dorpen en steden.
Ook in de Tweede Kamer wordt
met name door VVD en CDA aan
gedrongen op nieuwe Vinex-loca-
ties in weilanden.
Volgens KAW-directeur en ar
chitect Reimar von Meding is er
juist genoeg ruimte in de steden en
dorpen zelf. Het overgrote deel van
de totaal geraamde behoefte van
zo'n 1 miljoen huizen tot 2030 zou
snel gebouwd kunnen worden in
wijken uit de periode 1950-1980,
stelt zijn bureau aan de hand
van data- en ontwerponderzoek.
,,Het probleem met bouwen in
het groen is dat het zo moeilijk van
de grond komt'', zegt Von Meiding.
,,De boer wil niet weg, er spelen
grote grondbelangen en de over
heid moet fors investeren in infra
structuur en aansluitingen. De to
tale doorlooptijd is gemiddeld bijna
twee keer zo lang als de herstructu
rering van een bestaande wijk.
Daarom is het zinvoller om te bou
wen op plekken waar alles wat no
dig is, al aanwezig is.''
De vraag ligt voor de hand: hoe
dan? Gemeenten en bewoners
koesteren juist het groen dat er nog
is. KAW heeft vier mogelijkheden
in kaart gebracht: bestaande wo
ningen splitsen of voorzien van een
extra verdieping, het bebouwen
van ongebruikte ruimte of verloe
derde plekken, het realiseren van
meer woningen door sloop en
nieuwbouw én het benutten van
de randen van de wijken.
Chirurgisch bouwen
,,Naoorlogse portiekwoningen zijn
gebouwd in een tijd dat huishou
dens gemiddeld uit 3,5 personen
bestonden. Nu wonen in veel van
die huizen nog maar maar één of
twee mensen. De gemiddelde huis
houdensgrootte is afgenomen naar
2,2 personen en blijft dalen. Van
twee relatief grote woningen kun je
bijvoorbeeld drie passende ma
ken. Zo kun je alleen al 220.000 wo
ningen toevoegen zonder een ku
bieke centimeter bij te bouwen.''
'Chirurgisch bijbouwen' zou op
blinde hoeken kunnen: bij de gara-
geboxen, op lege parkeerterreinen,
in of boven lege winkels, of in bos
jes die in de ogen van KAW weinig
toevoegen aan de kwaliteit van de
leefomgeving. ,,Uit voorbeeldpro
jecten blijkt dat de groenstructuur
zelfs kan worden verbeterd met
zo'n operatie'', aldus Von Meding.
De derde mogelijkheid, sloop,
ziet hij als een onontkoombare op
dracht. Er hoeven niet per se hoge
woontorens voor in de plek te ko
men. ,,Op vier, vijf of zes bouwla
gen kun je meer woningen kwijt.''
Chris Ridderbos is ontwikkelma-
nager bij de Alliantie Ontwikkeling
en werkt in opdracht van de gelijk
namige woningcorporatie met hui
zen in de regio's Amsterdam en
Amersfoort. Hij beaamt dat er grote
kansen liggen in de naoorlogse wij
ken, al denkt hij dat KAW mis
schien te optimistisch is over de te
behalen aantallen. ,,Het klopt dat
veel relatief grote woningen door
eenpersoonshuishoudens worden
bewoond. Als die huizen toe zijn
aan vervanging, bijvoorbeeld van
wege vochtoverlast, slechte isolatie
en installaties, zijn bewoners best
te stimuleren te verhuizen. Het ver-
dichten van naoorlogse wijken
biedt dus ook kansen voor woon-
verbetering.''
Als vierde mogelijkheid ziet
KAW bouwpotentie aan de randen
van de wijken. ,,Bij de ringweg om
die wijken is sprake van fijnstofuit-
stoot en geluidsoverlast. Maar in de
toekomst rijden we elektrisch. Ook
de parkeerdruk neemt af, omdat
lang niet iedereen een auto heeft én
de aansluitingen met het openbaar
vervoer goed zijn.''
Persverse prikkels
KAW heeft z'n plannen aan het mi
nisterie van Binnenlandse Zaken
kenbaar gemaakt en gaat nu de ge
meenten af om beleidsbepalers te
overtuigen. ,,Mijn punt is dat er in
telligentere oplossingen zijn dan de
weilanden volbouwen, maar het
lijkt er toch op dat er perverse prik
kels in het systeem zitten die de
ontwikkeling toch die kant op du
wen. Voor gemeenten zijn grond-
opbrengsten een belangrijke in
komstenbron. Als enkel op corpo-
ratiegrond wordt gebouwd, komen
de gemeentefinanciën in gevaar."
Verder leeft volgens Von Meding
het dominante idee dat er vooral
grondgebonden koopwoningen
nodig zijn, omdat daar de meeste
vraag naar is. „Bouwers en ontwik
kelaars bouwen het liefste dat soort
woningen, omdat die het meeste
geld opleveren. Het verbeteren van
bestaande wijken is in mindere
mate een commercieel dan een
maatschappelijk belang. Volkshuis
vesting, ofwel de vraag hoe we
mensen betaalbaar kunnen laten
wonen, raakt op de achtergrond.
Daar moet de aandacht naartoe.''
maandag 12 juli 2021
GO
Als psycholoog verwondert Thijs
Launspach zich over het moderne
werken. Hij geeft elke week tips voor
meer geluk en minder stress op het werk.
Vandaag: vakantie.
Thijs Launspach
is stressexpert. Hij
schreef hierover
onder meer het
boek Werk kan
ook uit (2020).
MINIMUM
Alle leden van
de G20 steunen
een plan om
een wereldwijd
minimumbelas
tingtarief in te
voeren om te
voorkomen dat
bedrijven win
sten doorslui
zen, bleek bij de
top in Venetië.
Dat betekent
bijvoorbeeld dat
de grootste on
dernemingen
belasting moe
ten afdragen in
het land waar ze
zakendoen.
10 PROCENT
Turkish Airlines
heeft zijn perso
neel dat op in
ternationale
routes werkt
een forse loons
verhoging gege
ven van ten min
ste 10 procent.
De Turkse
luchtvaartmaat
schappij rekent
op verder her
stel van de
luchtvaartsec
tor omdat 'coro
namaatregelen
in veel landen
worden versoe
peld'.
a>
E
o
o
O
II
'Naoorlogse wijken
hebben nog
genoeg ruimte'
Als woningcorporaties geld en
ruimte krijgen om meer te bou
wen, kunnen ze in tien jaar tijd
tussen de 500.000 en 700.000
huizen aan de voorraad toevoe
gen. Dat blijkt uit onderzoek van
KAW, een bureau dat de poten
tie van naoorlogse wijken in
kaart bracht.
Stefan ten Teije
Eindhoven
Garageboxen in een blinde hoek kunnen bijvoorbeeld plaats
maken voor meerlaagse woningbouw. fotoskaw
Naoorlogse woningen zijn ge
bouwd toen huishoudens nog uit
gemiddeld 3,5 personen beston
den. Inmiddels zijn dat er 2,2.