'Voordat je aan veestapel denkt,
begin met oplossingen die er zijn'
9
groot maken als je wilt'', zegt Cor
Pierik, landbouweconoom bij het
CBS. Neem de 1,4 procent van de
economie die de boerenbedrijven
uitmaken. ,,Als je breder kijkt en de
agrarische dienstverlening, distri
butie, slachterijen, de veevoerin-
dustrie, et cetera meeneemt, is het
belang veel groter. Dan heb je het
over 7,5 procent van de economie'',
stelt Pierik. Qua werkgelegenheid
is zelfs 8,5 procent van alle banen
gerelateerd aan de land- en tuin
bouw. ,,Bijna één op de tien men
sen dankt zijn baan aan de boer.''
Agrarisch econoom Petra Berk
hout van Wageningen University
Research noemt de landbouw in
puur economische termen hele
maal niet zo groot. Dat is slechts
een deel van het verhaal. ,,De land
bouw zorgt voor eten op ons bord,
voor voedselzekerheid. Zo'n sector
wil je als land graag binnen je
grenzen hebben.'' Een deel van de
meerwaarde zit verder in de tech
nologische kennis, wijst ze onder
meer op haar eigen universiteit.
,,Studenten uit de hele wereld ko
men naar Wageningen om te leren
hoe de landbouw zich ontwikkeld
heeft en wat zij kunnen leren.
Zonder primaire landbouw ging
dat niet.''
Minder
Dat neemt niet weg dat Berkhout
erkent dat het een tandje minder
kan. „Export is natuurlijk nooit
doel op zich, het is slechts het ge
volg van de vraag naar Neder
landse producten. We ontkomen
echter niet aan de krimp van onze
veestapel.'' Berkhout krijgt bijval
van CBS-landbouweconoom Pie
rik, die zelf in z'n vrije tijd hobby
veehouder is. ,,Als het accent
straks meer op natuurbeheer komt
te liggen in plaats van op produce
ren en export dan krijg je een ver
schuiving naar andere verdienmo-
dellen.''
Samen met LTO Nederland en
Rabobank schreef zuivelgigant
FrieslandCampina afgelopen jaar
een plan om de stikstofemissies
van melkveeboeren met ruim
een kwart te verminderen, onder
meer door de hoeveelheid eiwit
ten in het veevoer te verminde
ren en middels een innovatief
circulair stalsysteem dat stikstof
omzet in waardevolle meststof
fen.
In het voorstel wordt ervan
uitgegaan dat het aantal melk
veebedrijven komende jaren met
een derde daalt, maar dat komt
ook door vergrijzing, schaalver
groting of omdat boeren er geen
toekomst meer in zien. ,,De
maatregelen zijn doorgerekend
door de universiteit van Wagen
ingen en kunnen zo worden uit
gevoerd'', stelt Schumacher, na
mens de Coalitie Toekomstge
richte Melkveehouderij. De kos
ten bedragen circa 1,5 miljard
euro voor de komende tien jaar.
,,Een fors bedrag, maar het levert
snel resultaat op.''
Schumacher vindt dat de poli
tiek boeren en melkveehouders
nu in grote onzekerheid laat. ,,Als
FrieslandCampina investeren wij
grote bedragen in het verduurza
men en dat geldt ook voor andere
zuivelbedrijven en individuele
boeren. Veel van onze leden zeg
gen echter: 'Zoals het er nu voor
staat is het de vraag of mijn be
drijf er over enkele jaren nog is'.
Ik zie boeren overwegen te stop
pen en dus niet bezig gaan met
verduurzaming. En dat snap ik
wel, het kabinet moet perspectief
bieden.''
Wat de Coalitie Toekomstge
richte Melkveehouderij betreft,
komt het demissionaire kabinet
snel in actie en wordt er ko
mende Prinsjesdag geld gereser
veerd. ,,De demissionaire status
lijkt nu een excuus om budget-
taire keuzes te vermijden. Bij
fundamentele discussiepunten,
bijvoorbeeld over de toekomst
van melkveehouders in kwets
bare gebieden, is uitstellen van
besluitvorming tot na de forma
tie begrijpelijk, maar ons plan
kan zo uitgevoerd worden. Het is
een no brainer: waren we daar een
half jaar terug mee begonnen,
dan had dat nu al procenten ge
scheeld.''
De topman van FrieslandCam-
pina erkent dat er in de toekomst
mogelijk forsere emissie-reduc
ties nodig zijn. ,,Voordat je echter
nadenkt over de omvang van de
veestapel, begin je met wat er al
ligt aan effectieve oplossin
gen.'' Volgens Schumacher moet
de politiek meer op doelen stu
ren in plaats van op maatregelen.
,,In dat opzicht ben ik blij met de
nieuwe landbouwvisie van het
CDA.''
100.000 banen
Hij wijst op de economische be
langen van de melkveehouderij.
,,Het gaat om een concurrerende
sector waarin 50.000 mensen
werken en waarmee indirect
100.000 banen gemoeid zijn."
Die mensen en bedrijven verdie
nen perspectief. „Nederland
loopt technologisch bovendien
voorop met haar melkveehoude
rijen'', stelt Schumacher. ,,Elk
pak melk dat wij minder expor
teren, wordt dan in het buiten
land met een veel grotere ecolo
gische voetafdruk gemaakt. Tel
uit je winst voor het milieu, voor
Nederland en de boeren.''
woensdag 7 juli 2021
GO
Boeren zorgden in
2019 voor 1,4 procent
van ons nationaal inko
men.
In 2020 exporteerde
Nederland voor
95,6 miljard euro aan
landbouwgoederen.
Nederland beslaat
41.543 vierkante kilo
meter. Daarvan is 54
procent landbouw
grond.
Het demissionaire kabinet
moet steunmaatregelen die
boeren helpen om minder stik
stof uit te stoten niet door
schuiven naar een nieuwe re
geringsploeg, stelt Friesland-
Campinabaas Hein Schuma
cher. ,,We moeten aan de slag!''
David Bremmer
Amersfoort
Hein Schumacher, ceo van
zuivelgigant FrieslandCam-
pina. ,,Maatregelen kunnen zo
worden uitgevoerd.'' foto hh