II
Opmars van monsterwesp: 'Zie je er een, meld het'
NIEUWS 3
Wachttijd soms een uur, echte noodgevallen kunnen in de knel komen
Sinds de coronaregels zijn versoe
peld, grijpen mensen sneller naar
de telefoon om een arts te zien.
,,Het lijkt alsof ze zijn vergeten
waarvoor ze de huisartsenpost
moeten bellen'', zegt Harrie Ge-
boers, bestuurder van de huisart
senpost Oost-Brabant.
Want terwijl honderden extra te
lefoontjes binnenkomen, is het
aantal daadwerkelijke consulten op
de huisartsenposten met hoger dan
voor corona. Aan de lijn hangen bij
voorbeeld mensen die een insec-
tenbeet hebben en niet weten wat
ze moeten doen. Of patiënten heb
ben vragen over een vaccinatiebe
wijs dat nog niet binnen is. ,,Die
vragen over vaccinaties horen echt
niet thuis bij een huisarts'', stelt
Corine van Geffen, bestuurslid van
brancheorganisatie InEen en van de
huisartsenposten in Amsterdam.
In Amsterdam bellen normaliter
gemiddeld 4200 mensen in één
week de huisartsenposten. De afge
lopen weken stond de teller op het
hoogtepunt op meer dan 6200. In
de regio Oost-Brabant kwamen an
derhalf keer zo veel vragen binnen:
normaliter rond de 1700 in een
weekend, twee weken geleden wa
ren dat er dik 2700.
Door de drukte hangen mensen
tot een uur in de wacht. Ook zien de
huisartsenposten meer patiënten
die besluiten om zonder afspraak
langs te gaan. ,,Dat is heel onwense
lijk, want wij moeten nog steeds
1,5 meter afstand houden en plan
nen consulten met de handrem
erop'', zegt Henk Meussen, mana
ger van Huisartsendienst Arnhem.
,,Al snap ik dat als je met een snij-
wond zit, waar een arts duidelijk
iets mee moet, je tóch vast rijdt als
je er telefonisch niet doorheen
komt.''
Ook besluiten meer mensen de
spoedlijn te gebruiken om sneller
gehoor te krijgen. ,,Die zetten we
Die vragen over
vaccinaties horen
echt niet thuis bij
een huisarts
natuurlijk weer terug in de wacht
als dat niet terecht is'', aldus Van
Geffen. Want die lijn moet écht vrij
blijven voor mensen met bijvoor
beeld pijn op de borst, ernstige aan
houdende buikpijn of spraakuitval.
Meussen: ,,We maken ons er wel
zorgen om, want bij echte spoed
willen we bereikbaar zijn.''
Tijdens de coronapandemie was
het juist relatief stil op de huisart
senposten. Veel mensen durfden
niet naar de arts. Hoe het komt dat
de lijnen nu overbezet raken, dur
ven de bestuurders niet te zeggen.
Voor een deel lijkt de drukte bij
huisartsen een waterbedeffect te
veroorzaken. Want ook overdag
bellen bovengemiddeld veel men
sen de huisarts, waardoor het soms
lastig is om erdoorheen te komen.
,,Mensen hebben hun zorg uitge
steld, maar nu de inhaalzorg op
gang komt, gaan ze bellen. Ook krij
gen we ontzettend veel vragen over
de vaccinaties'', aldus Judith van
Empel van de Landelijke Huisart
sen Vereniging (LHV).
Bezetting
De problemen worden groter, om
dat veel huisartsen én huisartsen
posten met de bezetting worstelen.
Een deel van het personeel helpt
namelijk met vaccineren.
Overigens merken de triagisten -
de mensen die de telefoon opne
men, vragen stellen en zo bepalen
wie een arts moet zien - dat patiën
ten ongeduldiger zijn. Geboers: ,,Ze
moeten zo lang aan de telefoon
wachten dat er meer agressie is. We
hopen op meer begrip, wij vinden
het ook vervelend dat de wachttij
den zo hoog oplopen.''
De huisartsenposten hopen dat
patiënten bij klachten eerst zelf op
thuisarts.nl lezen wat ze kunnen
doen en alleen naar de huisartsen
post bellen als het écht noodzake
lijk is. ,,Bij twijfel moeten mensen
natuurlijk altijd bellen, maar ge
bruik ook het gezonde verstand'',
besluit Meussen.
Hoewel de monsterwespen - twee
keer zo groot als een gewone wesp
- voor mensen niet gevaarlijk zijn,
vragen EIS Kenniscentrum Insec
ten, de Nederlandse Voedsel- en
Warenautoriteit NVWA en onder
meer de provincie Utrecht mensen
die deze exoot spotten er meteen
melding van te maken.
De hoornaar vormt wel een grote
bedreiging voor insecten. ,,De
hoornaar zelf eet ontzettend veel
insecten, maar daarnaast hebben ze
vaak duizenden larven die ook nog
eens veel voedsel nodig hebben'',
zegt Wilfred Reinhold van Plat
form Stop Invasieve Exoten. ,,Om
die reden proberen we dan ook te
voorkomen dat ze zich vestigen of
verder uitbreiden." Vooral de ho
ningbij, maar ook rupsen en spin
nen zijn smakelijke 'snacks' voor
het gevaarlijke beestje.
De hoornaar, een van oorsprong
Aziatisch diertje dat rond 2004 ver
moedelijk vanuit China naar
Frankrijk kwam overwaaien, wordt
sinds een aantal jaar waargenomen
in Nederland. Zeeland had in 2017
de landelijke primeur, toen de Azi
atische hoornaar voor het eerst in
Nederland werd gezien. ,,In 2018
werd de hoornaar een paar keer ge
zien. In 2019 was het weer rustig,
maar in 2020 barstte het van de
waarnemingen. Op 26 plekken
werd de hoornaar gezien: er werden
in totaal zeventien nesten gevon
den", vertelt Reinhold.
Sinds mei druppelen er opnieuw
meldingen binnen, onder meer in
Limburg en Middelburg. En één
buitengewoon opvallende waarne
ming: het hoornaarnest dat vorig
jaar werd aangetroffen in Veenen-
daal. ,,Die waarneming was bijzon
der, nog nooit werd er zó noordelijk
een hoornaar gezien in Nederland.
Hij werd daarvoor vooral in het zui
den gespot, in Zeeland, Noord-Bra
bant en Limburg", aldus Reinhold.
Maar zo'n hoornaar opsporen, dSt
is zo simpel nog niet. Nederland
kent slechts enkele experts.
,,EIS, het kenniscentrum voor in
secten, krijgt soms honderd waar
nemingen op een dag binnen,
waarvan er 99 géén hoornaar blij
ken te zijn." En dat is zo gek ook
niet: het beestje lijkt op een Euro
pese hoornaar, een wespensoort die
erg veel voorkomt in Nederland.
Hoe worden de twee dan uit el
kaar gehouden? ,,De Aziatische
hoornaar is iets groter dan een bij.
Hij is donker, écht zwart, een heeft
een soort geel-oranje vlek op zijn
achterwerk. Als je twijfelt, kan het
handig zijn om een app als Obsi-
dentify te gebruiken. Een fotoher-
kenningsapp waarmee je snel kunt
identificeren om welk beestje het
gaat.''
dinsdag 6 juli 2021
Bellers zonder spoed houden
onnodig lijn huisartsenpost bezet
Huisartsenposten worden over
spoeld met telefoontjes van pa
tiënten met klachten die eigen
lijk geen spoed zijn. Ze vrezen
dat de échte spoedgevallen in
de knel komen. „Mensen die on
nodig bellen houden wel de lijn
bezet.'
Ellen van Gaalen
Den Bosch
De centrale in Den Bosch waar de telefoontjes binnenkomen voor de huisartsenposten in een deel van Brabant. foto olaf smit
- Corine van Geffen, bestuurder
De Aziatische hoornaar breidt
zich uit over Nederland. Inwoners
worden opgeroepen om ogen en
oren open te houden voor de ge
vreesde 'monsterwesp'. Er wer
den afgelopen jaar in heel Neder
land zeventien nesten gevonden.
Emma Thies
Utrecht
De Aziatische hoornaar.
FOTO SHUTTERSTOCK
