Nescio
op de fiets
EUWS 11
De remmen zijn los, maar
de coronapandemie is
nog niet voorbij. Het aantal
besmettingen loopt sinds de
laatste versoepelingen hard
op. Valt daar nog iets aan te
doen, of zullen we de
consequenties moeten
accepteren?
Dat het Testen voor Toegangs bepaald niet
waterdicht is, blijkt uit de besmettingen in
discotheek Aspen Valley in Enschede. Maar
ook uit de landelijke besmettingscijfers.
Gisteren turfde het RIVM 1545 nieuwe be
smettingen. Dat is een verdrievoudiging
ten opzichte van vorig weekend, toen de
laatste ronde versoepelingen inging.
Wie om zich heen kijkt, ziet het gebeu
ren. Niet alleen in nachtclubs, voetbalstadi
ons en andere plaatsen waar bezoekers de
CoronaCheck-app moeten laten zien. We
houden geen afstand meer, bijna niemand
draagt nog een mondkapje. Begrijpelijk,
stelt Arie Dijkstra, hoogleraar gezond
heidspsychologie. „Mensen zijn niet bang
meer voor het coronavirus. Dreiging die je
ervaart is de belangrijkste motivatie om je
aan de regels te houden. Maar objectief ge
zien is er niet zoveel dreiging meer. Er lo
pen nog maar zo'n 17.000 besmettelijke
mensen rond, tien keer zo weinig als in
april. Veel mensen zijn inmiddels gevacci
neerd, dus de kans dat je een kwetsbare
naaste besmet - een andere motivatie om je
aan de regels te houden - is ook veel klei
ner.'' Met de forse versoepelingen van vo
rige week zaterdag heeft de overheid bo
vendien het signaal afgegeven dat bijna al
les weer kan, zegt veldepidemioloog Am-
rish Baidjoe. ,,Er is een feeststemming ont
staan, het gevoel dat we klaar zijn. Maar dat
zijn we niet: we hebben te maken met de
meer besmettelijke deltavariant die oprukt,
terwijl er nog grote gaten in de vaccinatie
dekking zitten.''
De boodschap dat je met het Janssen-
vaccin meteen kunt gaan dansen, is volgens
Baidjoe een voorbeeld van misinforma
tie. Een vaccinatiebewijs geeft direct toe
gang tot een nachtclub of festival, terwijl
het lichaam na vaccinatie gemiddeld zo'n
twee weken nodig heeft om immuniteit te
gen het coronavirus op te bouwen. ,,Jonge-
ren denken dat ze het juiste doen. Ze halen
een prik en gaan vanavond naar een feestje.
Maar morgen treffen ze thuis misschien
hun nog niet volledig gevaccineerde opa,
oma of ouder.''
Hoewel in Nederland al meer dan 16,5
miljoen vaccins zijn gezet, zijn nog niet alle
kwetsbare mensen beschermd. Baidjoe: ,,In
bepaalde wijken, zoals Feijenoord in Rot
terdam, is pas 66 procent van de 65-plus-
sers volledig gevaccineerd. Je hebt altijd
groepen in de maatschappij die met een
grootschalige vaccinatiecampagne moeilijk
te bereiken zijn. Vooral in wijken waar ver
schillende generaties dicht op elkaar leven.
Mobiele vaccinatieteams van de GGD's
gaan die wijken in, maar dat kost tijd.''
Hoewel de maatregelen volgens de veld-
epidemioloog iets te snel zijn losgelaten,
ziet hij ook dat terugdraaien van de versoe
pelingen voor het kabinet zeer lastig zal
zijn. ,,Daar is geen draagvlak voor. Maar de
Veel mensen zijn inmiddels
gevaccineerd, dus de kans
dat je een kwetsbare
naaste besmet is kleiner
overheid zou wel meer moeten benadruk
ken dat we er nog niet zijn. Dat het daarom
belangrijk is om je aan de basisregels te
houden, en hoe belangrijk ventilatie is. Ze
ker nu mensen weer naar kantoor gaan. Uit
bron- en contactonderzoek weten we dat
op de werkvloer veel besmettingen plaats
vinden. Zet de ramen open, ga niet met
veel mensen in een vergaderzaaltje zitten.
Alle beetjes helpen om tijd te winnen.''
We zitten wat betreft de coronapande-
mie in een moeilijke tussenfase, stelt ook
Danielle Timmermans, hoogleraar risico
communicatie en volksgezondheid. ,,In
Nederland, en Europa, gaat het echt goed
met vaccineren. Dus is er alle reden om op
timistisch te zijn. Je kunt mensen niet
kwalijk nemen dat voetbal even belangrij
ker is dan corona, en dat ze weer eens naar
een feestje gaan. Zo zitten we in elkaar.''
Voor het kabinet zijn de oplopende be
smettingen geen verrassing, zegt gedrags
psycholoog Dijkstra. „Premier Rutte heeft
gezegd: we gaan een gecalculeerd risico lo
pen. Daarmee zegt hij in verbloemende
woorden: we accepteren dat er doden zul
len vallen. Want dat is de implicatie van
gecalculeerd versoepelen. Jongeren hadden
het zwaar, de middenstand zuchtte onder
de maatregelen, mensen snakten naar meer
vrijheid: dat mag wat kosten.''
De kosten vallen momenteel mee. In de
ziekenhuizen is het rustig; zondag waren
er voor het eerst sinds september 2020
minder dan honderd ic-bedden bezet door
coronapatiënten. Dat liep gisteren overi
gens weer op tot 110. Het sterftecijfer ligt
laag. Maar als feestende jongeren kwets
bare ouderen besmetten die wél ernstig
ziek worden, volgt alsnog de kater. Dijk
stra: ,,Het blijft een spagaat: hoeveel kosten
coronamaatregelen, wat hebben we voor
individuele vrijheid over? De situatie is an
ders dan vorig jaar, we hebben vaccins.
Maar als 20 procent van de bevolking niet
gevaccineerd is, heb je het toch over een
paar miljoen mensen. Als de ziekenhuisbe
zetting en het aantal coronadoden in het
najaar oplopen, verwacht ik dat de over
heid lokaal de teugels weer wat aantrekt.''
Frank
Poorthuis
IN QUARANTAINE
DAG485
We fietsten naar school langs de
grote huizen van de stad en wa
ren net uitgezongen met dat
deuntje van het Carnaval Festival, dat
sinds ons bezoek aan de Efteling nog regel
matig opduikt. 'Tadatadadatadatteratata',
tien keer achter elkaar, makkelijk. Toen de
oudste van 8 zomaar uit het niets zei: 'Ik
ben zo benieuwd hoe het hier over hon
derd jaar zal zijn.' Vragen uit het niets zijn
een van de redenen waarvoor we kleine
kinderen dankbaar mogen zijn.
Ik had natuurlijk kunnen zeggen dat het
mijn zorg is of het water dan al over de dij
ken klotst, of de luchtvervuiling zo'n vro
lijk fietstochtje door de stad überhaupt
nog mogelijk maakt. Maar dat was een
beetje veel rampspoed voor de nieuwe
schooldag. Dus ik antwoordde: 'Misschien
heel anders, maar misschien ook niet eens
zoveel anders dan het nu is, lieverd. Ten
slotte staan deze huizen er ook al meer dan
honderd jaar.'
Daar moest ze even op kauwen. Ikzelf
mijmerde weg over de mensen die hier
toen rondliepen en direct gingen mijn ge
dachten naar Nescio, die rond die tijd
leefde. Ik las zijn net verschenen biografie.
Een heerlijk boek, dat ik u kan aanraden. Je
moet wel het werk zelf kennen, tenslotte
was schrijver JHF Grönloh een heel saaie
man. Maar dat werk hè! Hoeveel van ons
Je moet vrezen dat het
over honderd jaar nog
hetzelfde is. Maar dat ga ik
mijn meiden niet vertellen
hebben er niet troost in gevonden tijdens
een periode van opstandig leven of als
zoetzure herinnering daaraan? Als scholier
en vroege twintiger las en herlas ik De Uit
vreter en Titaantjes. Het zijn de perioden
waarin je denkt dat je zo'n schrijver zelf
ontdekt, denkt hem als enige echt te be
grijpen. Wat natuurlijk onzin is, maar ja,
dat hoort bij de Sturm und Drang van die
leeftijd.
Enfin, is er een groter compliment voor
zo'n biografie dan dat ze je terugbrengt
naar het oorspronkelijk werk? Dus nadat ik
thuis kwam en even met de club had ver
gaderd, pakte ik Nescio erbij en verdween
weer in Titaantjes. Wat eigenlijk een best
droevig verhaal is, over jonge mensen met
grote idealen, waar uiteindelijk weinig van
terechtkomt omdat ze zich zoals wij alle
maal in een maatschappelijk keurslijf laten
persen. Nescio: 'Af en toe glimlacht God
even om de gewichtige heeren, die denken
dat ze heel wat betekenen.'
Honderd jaar geleden. Je moet vrezen dat
het over honderd jaar nog hetzelfde is.
Maar dat ga ik mijn meiden niet vertellen.
dinsdag 6 juli 2021
GO
De remmen zijn los,
wat zijn de risico's op
meer besmettingen?
Annemieke van Dongen
Amsterdam
-Arie Dijkstra, hoogleraar
Frank Poorthuis schrijft dagelijks over
het gezinsleven tijdens corona.
1 Reageren: frankpoorthuis@dpgmedia.nl
Het Chin Chin Festival in Amsterdam kon worden bezocht met de CoronaCheck-
app. FOTO ROBIN UTRECHT