Richard Bleijenberg, leven tussen Saeftinghe en Nieuw-Namen
6
Natuurliefhebber én
verklaard luis in de pels
van 'de groene jongens'.
Goedmoedige
Kauterkabouter én
eigenzinnige criticaster
van instituten als
Staatsbosbeheer en Het
Zeeuwse Landschap.
Ongeschoolde
schorrenprofessor én
onuitputtelijke vraagbaak
voor hordes
wetenschappers.
ichard Bleijenberg is, of was,
het allemaal. Dit voorjaar ver-
I scheen het boekje Van Saef
tinghe tot Nieuw-Namen, een
uitgave van de provincie Zee
land vooruitlopend op de
L komst van het Grenspark
Groot Saeftinghe. In het geschrift zijn verhalen
van Bleijenberg opgetekend. Verhalen over Het
Verdronken Land en de Meester Van der Heij-
dengroeve. En verhalen over zijn jeugd, het le
ven in een arm grensdorp en de bijzonderhe
den van Nieuw-Namen, de enige plek in Ne
derland waar aardlagen aan de oppervlakte ko
men, die drie miljoen jaar geologische geschie
denis laten zien.
Op 85-jarige leeftijd blikt Richard - 'Riesjaar'
voor vrienden, bekenden en dorpsgenoten -
Bleijenberg terug. Zijn bewegingsvrijheid is
beperkt door parkinson en af en toe valt er
even een gat in zijn geheugen. Maar hij maakt
zich meer zorgen over de toekomst van de
groeve.
,,Dat dacht ik ook toen de vuilnisbelt bij de
groeve werd afgegraven en er een toeristische
attractie van werd gemaakt. Maar Staatsbosbe
heer doet niets aan onderhoud. De groeve
dreigt zelfs op diverse plaatsen in te storten. En
er is een stevig plankier neergelegd, maar dat is
op sommige plaatsen vermolmd en wordt ge
vaarlijk voor bezoekers. Bezoekers die ik overi
gens al tijden niet heb gezien, omdat het toe
gangshek dicht blijft."
,,Ik heb allerlei plannen gehoord over dure gla
zen of plastic overkappingen. Maar het blijft
angstvallig stil. En waarom zouden ze zo'n le
lijk dak maken als de grond bovenaan de
groeve ook eenvoudig kan worden vastgezet
met natuurlijke materialen van hout en aarde?
Het moet snel gebeuren, want de groeve is op
verschillende plaatsen aan het verzakken."
,,Een deel van de groeve lag in de tuin van mijn
ouderlijk huis. Mijn vader verkocht die tuin in
1953, wel met de voorwaarde dat ik er mocht
blijven komen. Nieuw-Namen heette eerder de
Kauter, een hooggelegen plaats. Die hoogte is
een zandrug, waar vroeger flink in werd gegra
ven. Als kleine jongen heb ik nog gezien hoe
het zand met wagens vol werd afgegraven, vaak
om als fundering voor wegen te dienen. Bij het
afgraven kwamen aardlagen die in drie miljoen
jaar tijd zijn gevormd, tevoorschijn. De meeste
mensen interesseerde dat niet, maar ik wilde
alles weten over het Tertiair, het Plioceen en
het Pleistoceen."
,,Ik kon niet zo goed leren, maar ik had wel al
tijd belangstelling voor alles om me heen. Eerst
voor beestjes en planten, later voor potten en
scherven die ik in de grond vond. Ik ben vroeg
gaan werken en heb tijdens mijn werk als vis
serman en later bij Rijkswaterstaat van alles ge
leerd. Niet door wetenschappelijke studie,
maar gewoon door dingen te vragen en te doen.
Zo leerde ik niet alleen over de getijden en
stromingen, maar ook allerlei navigatietech-
nieken. In Saeftinghe ging het precies het
zelfde. Ik kwam er vaak als jongetje, maar
leerde nog veel meer van mijn schoonvader:
Gustaaf de Maayer, in de streek beter bekend
als Staf de Sterke. De zaken die ik tijdens mijn
werk had opgestoken en die Staf me bijbracht,
heb ik later veel gebruikt als verhalen tijdens
ZATERDAG 3 JULI 2021 GO
'Contact met verloren
RENÉ HOONHORST
De Meester Van der Heijdengroeve heeft,
mede door uw inspanningen, de status van
monument gekregen. Met die erkenning is
het voortbestaan toch gewaarborgd?
Er zou een soort dak boven de groeve ko
men? De provincie sleepte vorig najaar bijna
zeven ton als Erfgoed Deal binnen, subsidie
voor een overkapping met zonnepanelen
Waarom gaat die groeve u zo aan het hart?
Waar kwam die belangstelling en nieuwsgie
righeid vandaan?
Richard Bleijenberg
in 'zijn' Meester Van
der Heijdengroeve in
Nieuw-Namen. De
zichtbare aardlagen
daar zijn miljoenen
jaren oud.
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
A
■jSbcJ*
