II
Als we zingen, wat dan?
10 ZEELAND
Monnikenwerk
EXPOSITIE TERNEUZEN
Corona heeft er bij
veel galeries en
expositieruimtes
flink ingehakt. De
belangstelling voor de
voorjaarstentoon
stelling van Lokaal 54
heeft daar ook onder te
lijden gehad.
og een week is hij te
zien. Zoals altijd biedt
de galerie voor elk
wat wils. Schilderijen
van uiteenlopende
aard, beelden en sieraden, naast
werk van de vaste exposanten
Anne Mannaerts en Roeland van
der Kley. Twee van de deelnemers
nemen me mee naar vervlogen tij
den. De krijgers en paardenkop
pen die Hetty Begheyn uit grove
chamotte klei boetseert herinne
ren aan een ver verleden, toen vol
ken te voet en te paard elkaar te lijf
gingen. Twaalf grote koppen stelde
ze op voor het raam aan de achter
zijde van de galerie. Een impone
rend gezelschap, dat qua presenta
tie en wat tijdlozer decor verdient.
De assemblageschilderijen van
Geert de Bruijn komen beter uit
tegen de lichtgrijze wanden. De
Bruijn bouwt zijn 'schilderijen' op
uit verf, leer, lood, touw, metaal
draad en hout en gebruikt gedekte
aardetinten, afgewisseld met
zwart, wit en grijstinten. Zijn
composities zien er uit alsof ze ge
maakt zijn met wat hij vond in
oude grafheuvels. Hij neemt je zo
mee naar verdwenen culturen van
Europa tot India, waarin mythen
het wereldbeeld bepaalden. In De
Bruijns werk spelen schepping,
geboorte, leven en dood de hoofd
rollen. Begheyn en De Bruijn laten
mij stilstaan bij de ontwikkeling
ken op papier. Die zijn licht en
speels en bieden alle ruimte aan je
fantasie. De sieraden van Maja
Houtman zijn opgebouwd uit zil
verdraad waarmee zij grafische
structuren ontwikkelt. Het zijn
kleine draagbare sculpturen, ver
fijnd en knap uitgevoerd. De di
versiteit van exposanten komt ook
tot uiting in de onderwerpen. Jan-
neke Rottier toont een totaal an
dere wereld dan Thea van Doorn.
Rottier is geboeid door het steeds
veranderende landschap, de stilte,
de schoonheid en de rust. Reflec
ties boeien haar. Het water kadert
lucht, land, riet en bomen en
brengt ze tot een eenheid. Het best
Het dier lijkt zich te
verzetten tegen zijn
domesticatie,
ondanksdathet
keurig in de mand zit
is Rottier op dreef in een werk als
Reflectie 23 waarin zij een natuur
lijke, vanzelfsprekende eenheid
etaleert van voorstelling en beeld
vlak. De grootste verrassing is voor
mij Thea van Doorn. De vier schil
derijen die zij laat zien zijn oor
spronkelijk qua beeldtaal en visie.
Haar voorstellingen zijn licht ver
vreemdend en ironisch. Man met
hond bijvoorbeeld stelt het dier
centraal in een interieur, met pot
planten als een stukje geïnte
greerde natuur. Het dier lijkt zich
te verzetten tegen zijn domestica
tie, ondanks dat het keurig in de
mand zit. De nadenkende man
rechtsboven lijkt geen raad te we
ten met de situatie. Dit soort
kleine verhaaltjes relativeren de
relatie mens, dier, natuur. Haar
werk smaakt naar meer.
die wij als mensheid hebben door
gemaakt. Worden we nog steeds
bepaald door dezelfde instincten
en ideeën als onze voorouders?
Mensfiguren
Ine Jordans hakt beelden uit ser-
pentijn en albast. Zij laat zich sterk
leiden door wat de steen haar
geeft. Dat is in haar geval zowel
een kracht als een zwakte. Haar
vormentaal is organisch, maar
soms te weinig uitgesproken. Het
zijn meestal mensfiguren, torso's
en koppen die als onderwerp kiest.
Georgette van Velzen toont zowel
doorwerkte schilderijen als breek
bare combinaties van collage en
tekenen. Titels als Promises en
Voices wijzen de weg naar moge
lijke interpretaties zonder de bete
kenis dicht te timmeren. Ik prefe
reer de meer open gehouden wer-
Jubel, jubel, op tal van kerke
lijke sites wordt de loftrom
pet gestoken, want er mag
weer gezongen worden tijdens
kerkdiensten. Het was nogal een
punt, dat het niet kon tijdens de
coronacrisis. Natuurlijk waren er
oplossingen voor, zoals het afspe
len van eerder opgenomen mu
ziek. Nederland zingt ingeblikt.
Verschillende omroepen stelden
materiaal vrij ter beschikking. En
er vond her en der iets nieuws in
gang: het uitspreken van liedtek
sten met pianobegeleiding. Bij mij
steevast goed voor kippenvel. Om
dat het prachtig was of ronduit
huiveringwekkend.
In de periode dat hardop zingen
in de kerk taboe was, startte de
Protestantse Kerk in Nederland
(PKN) een onderzoek naar popu
lariteit van kerkliederen. 'Dit helpt
om de breedte van de kerk aan bod
te laten komen in bijvoorbeeld tv-
vieringen en het aanbod op pe-
trus.protestantsekerk.nl/liederen',
staat er op de site. Marloes Nou-
wens-Keller, persvoorlichter van
de PKN geeft uitleg: ,,Zingen en
protestanten, dat is een natuur
lijke en interessante verbintenis.
We staan als kerk aan het begin
van een nieuwe beleidsperiode en
willen weten hoe mensen denken
over gebed, liturgie én gezang.
Hoe ervaren mensen samen zin
gen, welke begeleiding heeft hun
voorkeur en welke liederen zijn
geliefd? Zeker na een jaar waarin
veel gebruik is gemaakt van be
schikbare opnamen zijn we be-
nieuwd of die aansluiten bij de
wensen. En voor de afsluiting van
Petrus in het land is het fijn te kun
nen kiezen voor een lied waarvan
bekend is dat mensen dat prachtig
vinden."
Tsja en dan gaat het gebeuren. Ik
ga deelnemen aan het onderzoek.
Op de startpagina staat aangege
ven: 'Bij het selecteren van de lie
deren wordt gebruik gemaakt van
de eerste regel van elk lied. Het is
handig om de exacte liedregels pa
raat te hebben door bijvoorbeeld
de liedbundel bij de hand te hou
den.' Waar mijn man op basis van
een degelijke basisschool Psalmen
uit zijn hoofd kent, is mijn kennis
van kerkelijke liederen passief. ,,In
welk lied staat ook alweer 'draag
mij ik ben jouw kijkend kind'?",
vraag ik manlief. Na even bladeren
in liedbundels - het werd een paar
uur - ben ik er klaar voor. Mijn
persoonlijke top-35 ligt naast me.
Volkomen overdreven blijkt, want
er wordt slechts naar een top 3 ge
vraagd. Er wordt ook gevraagd of
ik thuis zing of kerkelijke muziek
luister. Nee dus, dan was deel
name vast makkelijker geweest.
De PKN mailt: 'Natuurlijk kunnen
er nog niet véél onderzoeksresul-
zaterdag 3 juli 2021
Lokaal 54 biedt voor elk wat wils
Nico Out
Terneuzen
T/m 11/7. Voorjaarstentoonstel
ling. Lokaal 54, Nieuwstraat 54,
Terneuzen. Wo. t/m zo. 13.00
18.00 uur.
Thea van Doorn: Man en hond.
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
taten worden gedeeld, maar wel
dat de meeste mensen de voorkeur
geven aan samenzang met orgel
begeleiding.' En iets over de leef
tijd van respondenten. Bij het be
studeren van dat staatje, krijg ik
een knoop in mijn maag. 80 pro
cent van de respondenten is boven
de 50 jaar. Als de PKN haar mu
ziekaanbod gaat afstemmen op dit
onderzoek bereiken ze dan ooit
nog jongeren? De jongste leeftijds
groep tussen 18 en 30 jaar is met 3
procent slecht vertegenwoordigd.
En daar klinkt dan wel spontaan
een lied bij in mijn hoofd: 'Mag het
licht uit?', maaris dat kerkelijk?
Het onderzoek loopt nog tot
woensdag 7 juli. Zie: https://pe-
trus.protestantsekerk.nl/artikel/
onderzoek-protestantse-kerk-
welke-liederen-zijn-favoriet/
Schilderijen van Geert de Bruijn en beelden van Ine Jordans in Lokaal 54 in Terneuzen. fotos nico out
