'Wie China tegenwerkt, botst op een muur van staal'
NIEUWS 13
Een jaar na de invoering van de nationale
veiligheidswet zijn de vrijheden van burgers in
Hongkong gedecimeerd. De mensenrechten staan er
steeds meer onder druk, stelt Amnesty International.
og even en er is wat
respect voor mensen
rechten betreft geen
verschil meer tussen
Hongkong en China,
vreest de mensenrechtenorganisa
tie. Waar de voormalige Britse
kroonkolonie gewend was geraakt
aan een democratisch bestuur en
ook het recht tot demonstreren,
daar wordt Hongkong nu meer en
meer in de autoritaire pas van Pe
king gedwongen.
De Chinese Communistische
Partij viert haar 100-jarig jubi
leum, maar het is ook een jaar ge
leden (30 juni) dat in Hongkong
een nieuwe en internationaal zeer
omstreden nationale veiligheids
wet (National Security Law - NSL)
van kracht werd. Door die wet is
Hongkong rap op weg een politie-
staat te worden. Als het gaat om
mensenrechten kun je spreken
van een noodtoestand, stelt Am
nesty International in een vandaag
vrijgegeven rapport.
Dreiging
De dreiging van de nationale vei
ligheidswet doet zich inmiddels
gelden in alle sectoren van de
Hongkongse samenleving, van po
litiek en cultuur tot onderwijs en
media, aldus Amnesty. ,,Er is heel
bewust een angstklimaat gecre
ëerd dat mensen ertoe dwingt om
wel twee keer na te denken voor ze
iets durven zeggen, wat ze twitte-
ren en hoe ze leven. Uiteindelijk
glijdt de stad zo meer en meer af
naar wat er gaande is op het vaste
land van China'', zegt Stijn Dek-
lerck, China-specialist van Am
nesty. ,,Je ziet dingen terugkomen
die we kennen van het vasteland,
bijvoorbeeld dat dissidenten en
critici alleen maar voor het vreed
zaam uitoefenen van hun vrijheid
van meningsuiting worden vast
gezet. Dat gebeurt dan meestal
met heel vage aanklachten als 'on
dermijning van de staatsmacht'.''
De repliek van Peking op kriti
sche rapporten van mensenrech
tenorganisaties is onveranderd en
steeds ontkennend. Toen China
het verkiezingssysteem van Hong
kong ging 'aanpassen' (met de
overduidelijke bedoeling kritische
kandidaten uit het parlement te
verwijderen) werd dit uitgelegd
als 'het perfectioneren van het
kiesstelsel van Hongkong'. De na
t Hongkong wordt
meer en meer in de
autoritaire pas van
Peking gedwongen
tionale veiligheidswet is ook be
doeld om bestaande wetgeving te
'verbeteren'. Mensen weten nu be
ter wat er is toegestaan bij de wet
en wat niet, zegt de Chinese am
bassadeur in Nederland.
De nationale veiligheidswet
doet echter net het omgekeerde,
reageert Deklerck. ,,Er wordt be
wust onduidelijkheid
gecreëerd. De autoriteiten hebben
van de wet een soort dreigings
middel gemaakt dat vrijwel overal
kan worden ingezet. De willekeu
rige toepassing van de wet en de
vage strafrechtelijke definities ma
ken het onmogelijk voor burgers
te weten hoe en wanneer ze de
wet overtreden. Dat heeft vanaf de
eerste dag in Hongkong geleid tot
een afschrikwekkend effect.''
De wet heeft de angst onder veel
Hongkongers in ieder geval ver
groot, meldt The New York Times in
een reportage. Om vooral zelf niet
te worden betrokken bij mogelijke
wetsovertredingen bellen Hong-
kongers met kliklijnen om buren
of collega's aan te geven als die
mogelijk kritisch zijn over het be
wind. De laatste zes maanden zou
den zo 100.000 meldingen zijn
binnengekomen. De sfeer veran
dert snel. Docenten is opgedragen
om leerlingen met 'patriottische
hartstocht te doordrenken', bij
voorbeeld via een 48-delige boe-
kenreeks My Home is in China.
Stijn Deklerck valt de snelheid
op waarmee Peking dit alles im-
plementeert. ,,Toen de veiligheids
wet werd ingevoerd, werd nog ge
hoopt - en dat is ook door de auto
riteiten gezegd - dat het alleen een
kleine groep van personen zou
treffen, die zogenaamd echt een
gevaar waren voor de nationale
veiligheid. Ondertussen strekt de
wet zijn tentakels uit naar alle sec
toren van de samenleving: activis
ten worden aangepakt, maar ook
leraren en de pers, er zijn nieuwe
richtlijnen voor het censureren
van films, enzovoort. De hoop dat
de bestaande Hongkongse wetge
ving nog zou kunnen zorgen voor
bescherming van mensenrechten
is aan het wegvallen.''
Resolutie
In een recente resolutie van de
Verenigde Naties hebben 44 lan
den hun zorg uitgesproken over de
mensenrechtensituatie in China
en in Hongkong. Deklerck: ,,De
groep landen die China aanspreekt
op zijn mensenrechtenschendin
gen groeit en daar putten we hoop
uit. China zegt dat het zich richt
op de VN, dus dat is bij uitstek de
plek om het land op mensenrech
ten aan te blijven spreken.''
De renaissance van China als we
reldmacht zal door niemand te
stoppen zijn. Op zijn toespraak bij
het honderdjarige jubileum van
zijn Chinese Communistische Par
tij (CCP) heeft de Chinese presi
dent Xi Jinping gisteren duidelijk
gemaakt wat zijn ambities zijn en
ook dat het slecht zal aflopen met
wie die in de weg staat. ,,Wie op
ramkoers gaat (met China) zal stui-
ten op een grote muur van staal die
is gevormd uit het vlees en bloed
van 1,4 miljard Chinezen'', waar
schuwde de 68-jarige leider tijdens
een speech van een uur op het Plein
van de Hemelse Vrede in Peking.
Xi sprak in een donkergrijs Mao-
pak boven het enorme portret van
oud-partijleider Mao Zedong, vanaf
hetzelfde balkon op de Tiananmen-
poort als van waar Mao in 1949 de
almacht van de partij declameerde.
Als verwacht benadrukte Xi de
successen van de partij. Over de
prijs die de afgelopen honderd jaar
daarvoor door miljoenen Chinezen
werd betaald tijdens hongersnood
of de culturele revolutie, zweeg hij.
,,We moeten vasthouden aan het
leiderschap van de partij. Het suc-
ces van China hangt volledig af van
de partij'', aldus Xi. De economi
sche bloei, het terugdringen van de
armoede, het opbouwen van een
sterk leger en het terugdringen van
de coronadreiging werden door
hem en de menigte bejubeld als
ook het 'krachtige optreden' tegen
dissidenten in Hongkong. Ook over
Taiwan was Xi wederom uitgespro
ken. China streeft naar een vreed
zame hereniging, maar het geduld
is niet eindeloos.
Een sterke mogendheid heeft een
sterk leger nodig, en alleen een
sterk leger kan een veilig land bren
gen, benadrukte de Chinese presi
dent. Dat betekent ook dat China
zijn nucleaire slagkracht doet gel
den. Volgens een onthulling in The
Washington Post bouwt China een
enorme nucleaire lanceerbasis in
het noordwesten van het land. Er
zou sprake zijn van meer dan hon-
derd raketsilo's. Volgens Ameri
kaanse specialisten betekent dit
nog niet per se dat China de om
vang van zijn arsenaal vergroot.
Hoe groot het Chinese arsenaal pre
cies is, is onbekend. Volgens Ame
rikaanse schattingen heeft de VS
nog altijd acht keer meer onmid
dellijk inzetbare raketten dan de
Chinezen.
Xi's toespraak wordt door waar
nemers gezien als een mijlpaal voor
zowel voor binnen- als buitenlands
gebruik. Voor zijn eigen volk wil Xi
zich als sterke leider laten zien, de
man die alle problemen kan oplos
sen als er maar naar hem wordt ge
luisterd. De boodschap aan het bui
tenland is ook duidelijk: China doet
wat het wil.
vrijdag 2 juli 2021
GO
De herdenking
van de overdracht
van Hongkong aan
China op 1 juli
ging gepaard
met protesten
en arrestaties.
FOTO'S AFP
'China creëert heel bewust
angstklimaat in Hongkong'
Bob van Huët
Rotterdam/Hongkong
N
De Chinese president Xi Jinping
viert het eeuwfeest van de com
munistische partij met een ste
vige waarschuwing aan poten
tiële tegenstanders van China.
Bob van Huët
Rotterdam/Peking
De speech van Xi Jinping
duurde een uur. foto brunopress
