GEZOND
Verleiding van ongezond eten is te groot
Wat jammer dat we
het ouder worden
zo weinig waarderen
ven
T
20
René Diekstra
Zorg dat het voor iedereen makkelijk wordt om voor gezonder
en duurzamer eten te kiezen, bepleiten wetenschappers Jaap
Seidell en Jutka Halberstadt. Ze luiden de noodbel, want obesi-
tas en diabetes zorgen voor minstens zo veel doden als corona.
pa René, jij gaat
niet dood, toch?
Je hebt toch je
prik gehad?''
roept mijn
kleindochter van 7 als ik de
deur voor haar open. Ze
stormt ondertussen naar
binnen. Van mijn zoon hoor
ik dat ze het onderweg heb
ben gehad over vaccineren,
en dat we daardoor kunnen
blijven stoeien. Als ze weg
zijn, bedenk ik hoe verfris
send het is dat jonge kinde
ren totaal niet bezig zijn met
leeftijden, met ouder versus
jonger. En hoezeer dat veran-
Vinden we
ouderen lelijker?
Zien we in hen,
hoe we er later
zelf bij lopen?
dert als we volwassen wor
den in een cultuur van anti
pathie, van afkerigheid je
gens ouderdom. In een
anti-age cultuur.
Loop een winkel binnen van
het type Kruidvat, Etos, ICI
Paris en Bijenkorf en je strui
kelt over de als anti-age be
stempelde producten. Een
vreselijke term waarmee we
veroudering tot volksvijand
verklaren. Fabrikanten ge
bruiken hem om ons aan te
sporen alles uit de kast te ha
len om veroudering uit ons
leven te bannen. Om te be
ginnen uit ons lichaam.
We doen er dan ook alles
aan om er zo leeftijdloos mo
gelijk uit te zien. Fysiek door
te snijden, transplanteren,
vullen, verven, smeren en
plakken. Sociaal door steeds
minder gebruik te maken van
in tientallen jaren opgedane
kennis, vaardigheden en
wijsheden van ouderen. We
schuiven ze zo veel mogelijk
naar de randen van de sa
menleving. Talloze 65- tot
75-jarigen die nog jaren kun
nen en willen werken, heb
ben geen schijn van kans bij
sollicitaties. Ook niet in sec
toren met een groot perso
neelstekort. In de Tweede Ka
mer is nagenoeg iedereen
onder de 65 jaar. Dat was ooit
wel anders.
jegens ouderdom toch van
daan? Vinden we ouderen
lelijker? Zijn ze emotioneel
een bedreiging, omdat we in
hen zien hoe we er zelf later
bij lopen? Zien we bij ouder
dom ook gelijk de dood om
op de loer liggen? Maakt ou
der worden het leven daar
door minder waard? De
boodschap die we de wereld
insturen, lijkt wel één van
devaluatie: 'oudere, we vra
gen je niet meer. Je ervaring
en productiviteit zijn niet
langer van waarde, je uiterlijk
evenmin. Je bent niet langer
leuk of spannend om naar te
kijken. Het spel is voorbij'.
Wat een geluk dat kinderen
daar anders over denken. En
voor iedereen die geen kind
meer is én nog geen oudere,
alvast deze bewegwijzering:
Het oude wordt niet oud, het
nieuwe wordt oud.
Actie is noodzakelijk, het
voedselsysteem kraakt in
zijn voegen, zeggen de
schrijvers van Andere Kost
- een pleidooi voor een ge
zonder en duurzamer voedselsysteem.
Jutka Halberstadt (49) is psycholoog
en universitair docent kinderobesi-
tas, Jaap Seidell (63) is hoogleraar
voeding en gezondheid. Beiden zijn
verbonden aan de Vrije Universiteit
en dit is hun vierde boek samen.
Halberstadt: ,,Wij én de planeet
worden ongezonder, we kampen
met omvangrijke problemen zoals
de groei van de wereldbevolking en
klimaatverandering. Een oplossing
is nodig voordat ze catastrofaal wor
den voor het leven op aarde. We ko
men er niet met alleen wat meer
zoetstoffen in frisdranken en wat
minder zout in de soep.''
Halberstadt: ,,Neem obesitas. Je
kunt niet tegen iemand zeggen: je
bent te zwaar, ga maar meer bewe
gen en minder eten - fijne dag. Ver
anderen is één van de moeilijkste
dingen en dan word je ook nog de
hele tijd verleid om ongezond, ul-
trabewerkt en goedkoop eten te
consumeren. We leggen alles bij het
individu en nemen er als samenle-
ving geen verantwoordelijkheid
voor.''
Seidell: ,,Het staat gewoon in de
Grondwet: de overheid is er om
mensen te beschermen en iedereen
een gezonde omgeving te bieden.''
Halberstadt: „Natuurlijk heeft ieder
een zijn verantwoordelijkheid. Maar
hoe kan ik mijn kinderen gezond
opvoeden als ze de hele dag worden
bestookt met kindermarketing? Wat
kun je zelf doen en wat doen we met
elkaar, dat moet samengaan.''
Seidell: ,,Mensen moeten zich af
vragen hoe het kan dat je een ham
burger kunt kopen voor 1,50 euro.
Met friet erbij. En wat voor voetaf
druk dat achterlaat. Het afdwingen
van gezond gedrag door de politiek
is niet de oplossing, maar de over
heid moet mensen wel helpen het
zelf te kunnen bedenken.''
Seidell: ,,Wil je dat mensen gezon-
'Ronaldo laat al uit
zichzelf zien: het is cool
om water te drinken in
plaats van frisdrank'
der en duurzamer kiezen, dan moet
je als overheid zeggen: we maken
die keuze gemakkelijk, we gaan zor
gen dat producenten meer gezonde
producten verkopen, dat ongezond
niet goedkoper is dan gezond, dat
gezond op school de norm is en in
het ziekenhuis vanzelfsprekend.''
Halberstadt: ,,En onderwijs is es
sentieel. Bijna dertig procent van de
Nederlanders is niet in staat om
makkelijk informatie over zijn ge
zondheid te vinden, te begrijpen of
toe te passen.''
Seidell: ,,Kennis over voedsel leert
je ook te begrijpen wat het verband
is tussen wat je in je mond stopt en
grotere problemen. Zet je kinderen
in een moestuin, dan hoef je over de
samenhang tussen water, klimaat,
insecten, bodem en voedsel niet
meer zo veel uit te leggen.''
Halberstadt: ,,Hier kan zo'n over
heidscampagne nooit tegenop. Ro-
naldo, een rolmodel, laat uit zichzelf
zien: het is cool om water te drinken
in plaats van frisdrank. Er is een
normverschuiving nodig en dan is
dit precies wat je wilt.''
DINSDAG 29 JUNI 2021 PC
O r
René Diekstra vindt het
onbegrijpelijk dat er zo vaak
laatdunkend wordt gedaan
over ouder worden. Wat
hem betreft omarmen we
juist de kennis, kunde en
schoonheid van ouderen.
Waar komt die weerzin
c Reageren?
rene.diekstra@dpgmedia.nl
'Waarom kost
een hamburger
maar 1,50 euro?'
LAURA OBDEIJN
De toon is urgent.
Is de overheid aan zet om het
voedselsysteem te veranderen?
Geef je mensen zo geen excuus,dat
ze er zelf niets aan kunnen doen?
Hoe kan de overheid ingrijpen?
- JUTKA HALBERSTADT
In de campagne 'Fit op jouw ma
nier' geeft de overheid tips als:
snijd eens vormpjes in de groenten.
Dan liever zo'n actie van voetballer
Cristiano Ronaldo die tijdens een
persconferentie laatst nadrukkelijk
cola verwisselde voor water?
riv< 11
We lijken soms best
energieleverancier i
past. Ga naar indef
