Hongarije mag
van Rutte de
EU verlaten
Zilveren Nipkowschijf voor
Nieuwsuur: ,,Dit is een eer.''
II
8 NIEUWS
MILITAIRE MISSIE EINDE
ANP
Brussel
Rutte vroeg Orban tijdens een
verhitte discussie over rechten
van homoseksuelen en andere le
den van de lhbti-gemeenschap
waarom hij het zogenoemde arti
kel 50 uit het EU-verdrag niet ge
bruikt als hij niet aan de normen
en waarden van de unie wil vol
doen. Er is een reden dat het arti
kel 50 bestaat, aldus Rutte tegen
OrbSn. Met het inroepen van dat
artikel startte het Verenigd Ko
ninkrijk in maart 2017 de proce
dure waarmee het Verenigd Ko
ninkrijk uit de EU is vertrokken,
de brexit.
Rutte en andere EU-leiders zijn
woedend en geschokt over
nieuwe wetgeving in Hongarije
die homoseksuelen en anderen
uit de lhbti-gemeenschap zou dis
crimineren. De wet, die gisteren
door de president van het land
werd bekrachtigd, verbiedt dat
onder meer via het onderwijs en
de media jongeren in aanraking
laten komen met bijvoorbeeld ho
moseksualiteit en transgenders.
Premier Rutte zou Hongarije
het liefst uit de Europese Unie zet
ten als het land zich zo blijft op
stellen. ,,Voor mij hebben ze dan
niets meer te zoeken in de EU'', zei
hij bij aankomst in Brussel. Ook al
erkent hij dat zo'n vertrek niet zo
maar kan worden afgedwongen.
Rutte verwacht niet dat Orban
op zijn schreden terugkeert, om
dat die juist in Hongarije applaus
krijgt voor zijn lhbti-vijandige
koers. ,,Dat is het allerergste, het
maakt hem alleen maar populair
der in eigen land.''
'Achterlijke wet'
Ook de Belgische premier Alexan
der De Croo, met een regenboog-
vlag opgespeld, maakt gehakt van
de Hongaarse opstelling. Hij
spreekt van 'een achterlijke
wet'. Collega Xavier Bettel van
Luxemburg, die in 2015 als eerste
openlijk homoseksuele regerings
leider ter wereld in het huwelijk
trad met zijn Belgische vriend,
zegt 'geen woorden' te hebben
voor de opstelling van Orban. ,,Hij
begrijpt er helemaal niets
van. Gay zijn is geen keuze, maar
intolerant zijn wel.''
Op sociale media haalde de
Hongaarse minister van Justitie
Judit Varga fors uit naar Rutte. Ze
noemde de opmerkingen 'niets
meer dan een nieuwe episode in
de serie van chantage'. Ze verwijt
Rutte 'oude koloniale arrogantie'
en schrijft haar 'hele leven te zul
len vechten om te zorgen dat
Hongaarse mensen nooit voor
Rutte en andere kolonisators hoe
ven te knielen'.
De laatste militairen keren deze week terug uit Afghanistan, maar
de twee kampvlaggen hangen al in het museum. Na twintig jaar is officieel
een eind gekomen aan de operatie in het land. ,,Het was niet voor niets.''
De dolblije presentator Mariëlle
Tweebeeke noemde het ,,een prijs
voor de hele journalistiek en ons
hele team.'' De actualiteitenru
briek van NOS en NTR, die het
won van Even Tot Hier en Srebre
nica - de machteloze missie van
Dutchbat, werd geroemd als een
programma dat dagelijks met
liefde verantwoordelijkheid
neemt voor het controleren van
de macht en het faciliteren van
het publieke debat in Nederland.
De reeks lijsttrekkersinterviews
bij de laatste Tweede Kamerver
kiezingen was daar volgens de
jury een uitgelezen voorbeeld van.
,,We hebben een goed jaar gehad,
waarvoor we best veel compli
menten gekregen. Uit werkelijk
alle hoeken, maar de Nipkow, dat
is een hele eer.''
Het geheim van Nieuwsuur
,,We zetten in op onderzoeksjour
nalistiek. Maar op de een of andere
manier klopte dit jaar alles. We
konden daardoor frisser naar za
ken kijken. Kijken naar: wat belo
ven de politici? Wat staat er in hun
programma?''
Eén stoel bleef leeg tijdens de ce
remoniële overdracht donderdag
morgen van de vlaggen bij het Na
tionaal Militair Museum in Soes-
terberg. Een eerbetoon aan de 25
militairen die het grootste offer
brachten en bij diverse operaties
om het leven kwamen. De jongste,
Azdin Chadli uit Uden, was nog
maar 20 jaar oud.
Het is de zwarte bladzijde van
de Nederlandse inzet in Afghani
stan die de geschiedenisboeken in
gaat als een van de langste en
meest intensieve missies voor de
krijgsmacht. Militairen vochten
niet alleen tegen de taliban, maar
trainden ook Afghaanse veilig
heidstroepen en assisteerden ze.
,,We hebben ons letterlijk met
bloed, zweet en tranen ingezet
voor het land. Jullie stonden er
toen werd gevraagd om op te
staan'', zei een trotse Comman
dant der Strijdkrachten (CDS)
Onno Eichelsheim.
Heldendaden
De afgelopen twintig jaar zijn
bijna 30.000 militairen eropuit ge
stuurd, een enkeling zelfs elf keer.
Er zijn families waarbij zowel va
der als twee zoons dienden in Af
ghanistan. Sommige militairen
stegen in Afghanistan boven zich
zelf uit, verrichtten heldendaden
en kregen daarvoor de allerhoog
ste dapperheidsonderscheiding,
iets wat sinds de Korea-oorlog in
de jaren 50 niet meer was voorge
komen. Maar er zijn er ook die elke
dag nog pijnlijk worden herinnerd
aan hun inzet omdat ze bijvoor
beeld gewond raakten of geestelijk
Afghaanse agenten om te willen
leren van de Nederlanders. Als hij
niet het gebied in kon omdat de
route te gevaarlijk was, kwamen
ze naar hem toe. „Sommigen
moesten daar twee dagen voor rei
zen. Dat tekent hun wilskracht om
te willen veranderen", zegt hij.
Nog niet veilig
Maar grote zorgen zijn er ook over
de toekomst, vooral bij de de Af
ghaanse ambassadeur Asif Rahimi
die de ceremonie bijwoonde. Hij
heeft begrip voor het besluit om
alle buitenlandse troepen weg te
halen. ,,Maar ik had graag gezien
dat dit was gebeurd als de missie
was voltooid. Afghanistan is nog
niet veilig. De taliban bestaan nog
steeds. Ze zijn niet alleen een be
dreiging voor onze mensen, maar
ook voor de regio en wereld.'' Hij
hoopt dat Afghaanse militairen nu
buiten het land getraind kunnen
blijven worden door westerse
troepen om weerstand te kunnen
bieden tegen de taliban. ,,We heb
ben de afgelopen twintig jaar een
capabel leger opgebouwd, maar
hulp blijft nodig.''
Minister van Defensie Ank Bij-
leveld hoopt ook dat de training
van Veiligheidstroepen buiten Af
ghanistan van de grond komt. De
Navo blijft hier de komende jaren
bij betrokken. ,,Er is veel bereikt,
maar we moeten ook realistisch
zijn: de resultaten zijn niet onom
keerbaar. De veiligheidssituatie is
zorgelijk en het risico bestaat dat
een deel van de vooruitgang verlo
ren gaat. Maar militair is er geen
oplossing voor het conflict. Die
moet aan de onderhan
delingstafel worden
gevonden."
een klap kregen door heftige ge
beurtenissen die ze meemaakten.
Nederland vroeg het uiterste
van de militairen, maar het was
volgens demissionair minister van
Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag
niet voor niets. Het aantal school
gaande kinderen in het land steeg
van 1 naar ruim 9 miljoen. De ge
zondheidssituatie verbeterde flink
waardoor Afghanen nu gemiddeld
60 jaar oud worden, in plaats van
44 jaar toen de Nederlanders er
kwamen. Ook is het inkomen van
de Afghanen met 75 procent ge
groeid.
Afghanen kregen volgens Kaag
uitzicht op een alternatief voor
We hebben ons
letterlijk met bloed,
zweet en tranen
ingezet voor het land
oorlogen en straffeloosheid, de
achtergestelde positie van vrou
wen en een leven dat getekend
werd door angst. Ze zijn anders
gaan denken, ondervond ook mili
tair Marion Meesters, die in 2018
als senior gender advisor een half
jaar in Afghanistan was en werd
geraakt door de dapperheid van
sommige vrouwen. ,,Ik ontmoette
meisjes die zich met ziel en zalig
heid inzetten voor de rechten van
vrouwen terwijl sommigen om
die reden zijn vermoord. Toch
houdt dat ze niet tegen", zegt ze.
Marechaussee Ron Mul
ler ontdekte de ge
drevenheid van
vrijdag 25 juni 2021
GO
Premier Mark Rutte heeft de
Hongaarse premier Victor
Orban ten overstaan van de an
dere EU-leiders uitgedaagd de
procedure te starten om de Eu
ropese Unie te verlaten. Inge
wijden hebben aan het ANP be
vestigd dat Rutte dit tijdens de
EU-top gisteravond in Brussel
tegen Orban heeft gezegd.
M Premier
Rutte staat de
pers te woord
bij het gebouw
van de Neder
landse verte
genwoordiging
in de EU voor
de eerste dag
van de Euro
pese top.
FOTO ANP
Nederland weg uit
Afghanistan; vlaggen
naar het museum
Het actualiteitenprogramma
Nieuwsuur kreeg gisteren in
Amsterdam de Zilveren Nip
kowschijf uitgereikt.
Dennis Jansen
Amsterdam
A Kleine
foto: minis
ter Ank Bij-
leveld draagt
een van de
vlaggen uit Af
ghanistan over aan
Paul van Vlijmen, di
recteur van het Nati
onaal Militair Mu
seum in Soester-
berg.
FOTO'S ANP
Raymond Boere
Soesterberg
- Onno Eichelsheim, CDS
