het eerst over zijn gedwongen afscheid als ploegbaas
11
goed aanvoelde waar ze mee bezig waren."
Bij de bank zijn ze het zat om als een soort
voetveeg van de ploegbaas te dienen.
Onder dit besluit gaat een verborgen we
reld schuil. Eentje waarin de stugge hou
ding van Raas en zijn zakelijke man Hubert
een belangrijke rol speelt en waarin Raas
zelf bijdraagt aan zijn vertrek.
Raas' sportieve omgeving ziet hoe zijn ge
drag in de jaren na de overval op zijn huis in
1994 afwijkender wordt. Er zijn incidenten
die kunnen worden afgedaan als mal, of half
lollig. Hij gaat uit zijn dak als het eten in een
restaurant te laat komt, loopt zó weg en ver
trekt naar een ander restaurant. Met Jan lijdt
ook zijn gezin onder de gevolgen van de
overval. Raas heeft zorgen over een van zijn
zoons die dreigt af te glijden.
Bij de bank sijpelen meerdere verhalen
over zijn gedrag door. Ze zijn ook moeilijk
te missen. Wanneer de telefoon rinkelt bij
de sponsorafdeling in Eindhoven, kun je be
ter een stap naar achteren doen. Godver-de-
godver. Dreigementen in de trant van: nu ga
ik je baas bellen, want dit kan zo langer niet
met jou.
Raas ontkent dit ten stelligste, maar is
volgens diverse betrokkenen niet zomaar
aangeschoten, maar flink dronken. Het lijkt
een publiek geheim, zowel in gesprekken
met de bank als bij andere gelegenheden
waar hij de ploeg vertegenwoordigt.
Meerdere direct betrokkenen vertellen
hoe Jan Raas tijdens de Tour in kennelijke
staat door het hotel van de renners struint
en ze daarbij, voor iedereen hoorbaar, voor
rotte vis uitmaakt. Raas daarover: „Idioot,
dat heb ik nooit gedaan."
Mart Smeets schrijft in Smeets en Wuyts
over Raas die moet afkicken van de drank en
hoe hij Raas eens tijdens de Tour dronken
op een parkeerplaats aantrof voor een inter
view. Een journalist vertelt dat je Raas beter
's ochtends kon bellen, omdat hij later op de
dag al onder invloed was.
Jan Raas is woest over deze verhalen. ,,Hoe
komen ze erbij? Ik hou van een feestje en
een wijntje, maar hoe ik nu word afgeschil
derd is belachelijk. Als iemand als ik een al
coholprobleem zou hebben, dan zijn er veel
alcoholisten in Nederland."
Hij noemt sigaretten het enige middel
waar hij ooit aan verslaafd was en zegt dat
het 'ziekmakend' en 'niet eerlijk is dat Rabo-
medewerkers dit hebben gezegd'.
Raas geeft aan zijn beweringen niet hard
te kunnen maken, 'omdat ik mijn afspraak
met de bank niet kan schenden. Ik heb geld
gekregen en kan niks zeggen over de ex
treme toestanden die ik meegemaakt heb en
waar ik iets van afweet. Ik mag er niet over
praten. Wat ik weet, is schokkend. Dat kan
ik nooit vertellen want ik heb geld gekregen.
Daarom kan ik ook weinig zeggen van wat je
schrijft. Ik was toen 51 en dan moet je keuzes
maken." Hij noemt de zak geld die hij mee
kreeg 'mijn pensioen'. Zowel Raas als Hu-
Als iemand als ik een
alcoholprobleem zou
hebben, dan zijn er
veel alcoholisten
De bank wilde een
docusoap. Bij renners
op de kamer filmen.
Dan heb je er helemaal
geen verstand van
bert krijgt een genereuze afkoopsom van
honderdduizenden euro's mee - inclusief
een bijbehorende zwijgdeal.
De ploegbaas wijst vooral naar de bank en
de bemoeizucht die hij ervoer, vanaf dag
één. ,,Wij zijn bankiers, we bemoeien ons
niet met wielrennen. Dat werd gezegd",
stelt Raas. ,,Maar als ze zich érgens mee be
moeid hebben, dan is het met wielrennen.
De bank wilde van alles. Een docusoap. Bij
renners op de kamer filmen. Dan heb je er
helemaal geen verstand van."
Hij drukt zijn borst naar voren alsof hij
een trots dier imiteert. ,,Pr-mensen vonden
het geweldig. Ze wilden op de voorgrond,
maar die renners moesten toch fietsen? Het
zijn wielrenners. Geen artiesten. Topspor
ters moet je met rust laten. Dat drong niet
door bij de bank. Ik werkte tachtig tot ne
gentig uur per week en dan moest ik ook
nog een bank gaan openen. Met een fiets
door een stuk papier rijden. Alsjeblieft jon
gens." Hij maakt een wegwerpgebaar. ,,Dat
ging helemaal fout."
Als de bank er na 2000 openlijk op aan
dringt dat zijn ploeg wordt omgebouwd
naar een wielerteam dat in grote rondes
mee kan doen om het podium, wordt de
kloof groter. ,,Ik heb geprobeerd dat 'gaan
voor geel' een andere wending te geven",
stelt Raas nu. Als hem gevraagd wordt of de
ploegbaas wat anders had willen doen, wijst
de Zeeuw deze episode aan. ,,Herman Wijf
fels was weg bij de bank en de Rabo wilde
meer uit zijn middelen halen. 'Herman,
waar zijn ze mee bezig?', heb ik tegen Wijf
fels gezegd, 'Gaan voor het podium?'"
Raas laat een stilte vallen. ,,'We moeten
proberen een klassieke ploeg te maken. Pro
beren te winnen in eendagswedstrijden of
etappes in grote ronden. Geen rondewin
naars, want dat gaat fout. Ze pakken alle
maal, anders rijd je niet bij de eerste drie in
een grote ronde'. Dat heb ik tegen Herman
gezegd. 'Ja, maar Jan, ik zit niet meer bij de
bank'. 'Ja, dat is waar', heb ik toen gezegd."
En dan met cynisme in zijn stem: ,,De bank
wilde meer. Dat hebben ze gemerkt."
Raas voelde dat er een dossier tegen hem
werd samengesteld, eigenlijk al vanaf het
moment dat Wijffels in 1999 afzwaaide als
hoogste bankbaas. Daarmee viel zijn zake
lijke partner en beschermheer weg. Raas
krijgt vanaf dat jaar de indruk dat de bank
van hem af wil: ,,Ze gingen echt op zoek.
Henri van der Aat van Trefpunt moedigde
zelfs renners aan om zich bij hem te melden
als Raas iets geks deed."
Renners hoorden teksten in de lijn van als
je onder druk wordt gezet om dingen te
doen die je niet hoort te doen, laat het dan
weten, dan zullen we wel ingrijpen. Die op
merking past bij een bank die zich zorgen
maakt over dopinggebruik, maar Raas ziet
het als een aanval. Praten achter zijn rug om
beschouwt hij sowieso als een doodzonde.
,,Ik vond die laatste jaren niet leuk meer",
zegt Raas. ,,Toen ze me uiteindelijk wilden
dwingen om de ploeg anders samen te stel
len, heb ik gezegd: 'Dan stopt het hier'."
Einde verhaal
Raas heeft zich teruggetrokken in 's-Heer-
enhoek in Zeeland. Enkele jaren na zijn ver
trek bij de bank kun je hem tegenkomen in
een restaurant in Goes waar hij zijn zoons
Danny en John helpt met de financiering en
inkoop. De tent loopt niet en is snel weer
dicht. Op de voetbalclub, waar hij jarenlang
de kantine heeft gerund, komt hij tegen
woordig minder, vooral sinds het eerste op
zaterdag speelt. Want dat botst met zijn
vaste kaartafspraak in het café, elke zater
dagmiddag stipt om half drie.
Zijn sportieve liefde volgt hij nog op de
voet. De Zeeuw helpt provinciegenoot
Johnny Hoogerland in 2009 via z'n maat Hi-
laire Van Der Schueren aan onderdak bij Va-
cansoleil. Hetzelfde doet Raas enkele jaren
later voor Marco Minnaard.
Met buitenstaanders praat Raas niet meer.
Wanneer tv-verslaggever Erik Dijkstra een
poging doet om hem nog eens te spreken,
ontmoet hij de koude lompheid van een ge
frustreerd mens. Met zijn rug naar de rest
van de wereld.
Het grote publiek krijgt hem nog maar
één keer in beeld, in 2017 bij de Tour-start in
Duitsland, ruim dertien jaar na zijn vertrek
bij Rabobank. Raas zelf kijkt met verwon
dering naar de journalisten die op een ge
sprek met hem azen. ,,De laatste twintig jaar
is gebleken dat journalisten en de media on
gelooflijk veel moeite hebben met iemand
die niet in de publiciteit wil. Ze snappen er
niks van. De meesten liggen toch geil te
wachten tot ze in de krant mogen met een
interview, met een foto, of op televisie. En
Raas wil dat niet. Daar hebben ze moeite
mee, blijkbaar. Dat zijn ze niet gewend. Ik
wil gewoon met rust gelaten worden."
Hij laat een korte stilte vallen. ,,En jij hebt
de zaak weer opgerakeld met je boek." Hij
pauzeert weer even en klinkt gelaten: ,,Ik
ben einde verhaal." Dan pakt hij zijn don
kere pet van tafel, drukt die stevig op zijn
schedel, loopt de trap af naar de begane
grond. Door een raam zie ik hem lopen, een
kleine gestalte in de verte. De lucht is licht
grijs. Het waait hard. Raas gaat de hoek om
en verdwijnt uit het zicht.
Raboö
'hob^Ci
dinsdag 22 juni 2021
PC
- Jan Raas (68)
Jan Raas (staand vooraan)
bij de teampresentatie van
de Raboploeg in 1996.
FOTO COR VOS
- Jan Raas
Titel: De Raboploeg
Auteur: Maarten Kolsloot
Uitgever: Inside
Aantal pagina's: 368
Prijs: €22,99
ISBN: 9789048855094
Rabobankj j>
Jan Raas als winnaar van de Ronde
van Vlaanderen in 1979. foto cor vos
