'Mondkapjesplicht
wel in trein en bus'
Navo maakt doorstart,
en Verenigde Staten
doen weer volop mee
'Geen EK voetbal
kijken op het terras'
8 NIEUWS
BIDEN TOPONTMOETINGEN
De mondkapjesplicht leidt tot
steeds meer weerstand. Vorige
week bleek uit een onderzoek van
I&O Research in opdracht van de
NOS dat twee derde van de Ne
derlanders zich op het loslaten
van de verplichting verheugt.
In het ziekenhuis in Nijmegen
constateert ook hoogleraar infec-
Het vervroegd
loslaten van
basisregels lijkt me
niet beste signaal
tiepreventie Andreas Voss dat de
maatregel mensen begint tegen te
staan. ,,We zien dat het aantal be
zoekers dat zich hevig verzet te
gen het verplichte mondkapje aan
het stijgen is. Het wordt moeilij
ker om de plicht te handhaven."
Donderdag doet de voorzienin-
genrechter uitspraak in een kort
geding dat door Stichting Bewust
Grote tv-schermen blijven buiten
nog verboden. De 25 burgemees
ters die samen het Veiligheidsbe-
raad vormen, zijn akkoord dat er
tijdens de groepsfase van het EK
voetbal nog geen schermen mo
gelijk zijn.
Vorige week waarschuwden de
burgemeesters al dat er tegen ex
cessen zal worden opgetreden.
Maar ze sloten ook niet uit dat
schermen op straat en bij terras
sen tegen het eind van het EK-
voetbal wel gewoon toegestaan
zullen zijn.
Volgens Bruls is uiteindelijk ge
concludeerd dat er vóór eind juni
geen schermen geduld zullen
worden. ,,We kunnen nu weer
niet aparte maatregelen nemen,
tussenstappen zetten. Dan wordt
de situatie er niet duidelijker op.
Momenteel vaart het kabinet op
30 juni voor een volgende fase."
In zijn algemeenheid moet je
geen maatregelen opleggen als er
geen goede argumenten meer
voor zijn, vindt Bruls. ,,En die
kunnen alleen maar liggen in de
Nederland werd aangespannen
tegen de overheid. De stichting
wil de mondkapjesplicht van ta
fel, omdat die de grondrechten
van burgers zou schenden.
Voordat afgelopen december de
mondkapjesplicht in publieke
ruimten werd ingevoerd door het
kabinet, gold die plicht al wel in
het openbaar vervoer. ,,In bus en
trein zijn er meer aanwijzingen
dat een mondkapje effect kan
hebben", stelt OMT-lid Marc Bon
ten. ,,Dus daar zou je de verplich
ting gewoon in stand kunnen la
ten."
Op andere plekken, zoals in
winkels, zou je de plicht kunnen
omzetten in een advies, oppert
Voss. ,,Maak het weer vrijwillig. Er
zullen mensen zijn die zich niet
veilig voelen bij het loslaten van
de mondkapjes, die kunnen het
natuurlijk gewoon blijven dra
gen."
Sommige deskundigen zijn wat
terughoudender. Zo wijst arts-
microbioloog Bert Niesters van
het UMCG in Groningen op de
nog steeds belabberde positie van
Nederland op de Europese rang
lijsten. ,,Als je kijkt naar het aantal
besmettingen per 100 duizend in
woners en percentage positieven
bij de mensen die zich laten tes
ten, bungelen we nog steeds on
deraan. We doen het dus helemaal
nog niet zo goed. Het vervroegd
loslaten van basisregels lijkt me
dan niet het beste signaal."
gezondheidssfeer." Hij vreest niet
voor ongeregeldheden tijdens de
wedstrijden. ,,Dat is altijd groot
feest, maar soms moet je optre
den. Dat hebben we afgelopen
weekend gezien. Maar meestal
zijn de Oranjefeestjes gezellig."
Gerucht
Minister Grapperhaus zei dat het
kabinet vrijdag weer bijeenkomt.
Gistermiddag zoemde het ge
rucht rond dat het kabinet de co
ronamaatregelen wellicht toch
iets eerder zou willen versoepelen
dan gepland: vanaf 26 juni. ,,We
moeten het nog even doen met
beperkingen", aldus de bewinds
man. In ieder geval betekent het
dat tijdens de groepsfase van het
EK voetbal buiten geen schermen
zullen worden getolereerd, gaf
ook hij gisteravond aan.
Frans Boogaard
Brussel
Voorbij is de tijd dat de (vorige) lei
der van de Verenigde Staten de
Navo plompverloren 'achterhaald'
noemde, en de Franse president
Macron er met de term 'hersen
dood' nog een schepje bovenop
leek te doen. Na de Trumpjaren zit
Amerika met Biden weer in het
hart van de alliantie, en meteen ook
in een leidende rol.
Bidens sterke persoonlijke be
trokkenheid bij de Navo en zijn ge
loof in de 'heilige plicht' van Navo-
landen om elkaar bij te staan in tij
den van nood, leiden 'tot een nieuw
hoofdstuk in de trans-Atlantische
betrekkingen', aldus Navo-topman
Jens Stoltenberg. De afgelopen ja
ren hebben volgens hem geleerd
dat sterke multilaterale instellingen
in onzekere tijden alleen maar be
langrijker worden 'en dat ze boven
individuele leiders gaan'.
Zoals eerder de G7, wist Biden
ook de Navo in no time op een kriti
sche positie jegens China te krijgen.
Er komt 'een constructieve dialoog',
waarin het bondgenootschap
China oproept tot 'verantwoorde
lijk gedrag'.
Kernarsenaal
De opkomende wereldmacht is
geen tegenstander, onderstreepte
Stoltenberg nog maar eens, maar
het land dient wel scherp in de ga
ten te worden gehouden, aldus de
Navo-topman. China brengt met
zijn sterk groeiende kernarsenaal,
zijn moderne wapens, zijn dwin
gende aanwezigheid op het wereld
toneel ('van Afrika tot Antarctica')
en zijn technologie (5G) ook 'forse
uitdagingen' met zich mee.
Op een Navo-top twee jaar terug
was China nog net één zinnetje
waard, in het huidige strategisch
concept van de alliantie is zelfs dat
ene zinnetje verdwenen. Voor het
andere autoritaire regime (Rus
land) geldt dat absoluut niet. Het
Ruslandbeleid van de Navo blijft
ongewijzigd: een mix van afschrik-
Sterke multilaterale
instellingen zullen
in onzekere tijden
alleen maar
belangrijker worden
king en een sterke defensie, met po
gingen tot dialoog.
Volgens Stoltenberg, door Biden
de hemel in geprezen voor de ma
nier waarop hij de Navo leidt, nam
de Navo tal van verreikende beslui-
ten. Het bondgenootschap gaat zich
militair én politiek versterken. Na
de verdediging tegen cyberaanval-
len wordt klimaatverandering - en
dan met name de veiligheidsrisico's
daarvan - een nieuwe Navo-taak.
De alliantie zelf wil tegen 2050
klimaatneutraal zijn. Binnen twee
jaar komt er ook een nieuw strate
gisch concept. Dat had wellicht al
eerder gemoeten, maar met Trump
aan tafel verkozen de meeste leiders
te wachten.
Innovatie
Een ander nieuw trefwoord is in
novatie. Er komt een apart centrum
voor technologie, waarin bondge
noten samenwerken met de indu
strie, startups en universiteiten. Er
komt meer overleg met gelijkge
zinde landen in Azië (Australië,
Nieuw-Zeeland, Japan, Zuid-Ko-
rea), maar ook in Afrika en Latijns-
Amerika; de steun aan partnerlan-
den in de vorm van training en
hulp bij capaciteitsopbouw wordt
geïntensiveerd. De extra middelen
die deze brede agenda vergt, moe
ten komen uit de zogenoemde
2 procentsoperatie (2 procent van
het bnp voor defensie) die de Navo
in 2014 overeenkwam. Sindsdien
groeit de begroting elk jaar. Aan het
eind van dit jaar zal 260 miljard dol
lar extra zijn besteed.
Hoofdrolspelers op de top deden
er alles aan een beeld van herwon
nen eenheid uit te dragen, maar on
der het oppervlak sluimert wel de
gelijk ook onenigheid. Het nieuwe
Chinabeleid roept bijvoorbeeld
veel vragen op. Volgens de Franse
president Macron mag het China-
beleid de Navo 'niet afleiden van
haar kerntaken'. En met Turkije
heeft de alliantie een op veel terrei
nen dissidente bondgenoot in ei
gen gelederen.
dinsdag 15 juni 2021
President Joe Biden begroet de secretaris-generaal van de Navo, Jens Stoltenberg. foto ap
De mondkapjesplicht zou op
korte termijn kunnen worden
omgezet in een vrijwillig ad
vies, stellen deskundigen. In
het ov kan de plicht langer in
stand blijven.
Chris van Mersbergen
Den Haag
- Bert Niesters, arts UMCG
Tot eind juni komen er geen
tv-schermen op de terrassen.
Justitieminister Ferdinand
Grapperhaus en Hubert Bruls
van het Veiligheidsberaad heb
ben dat gisteravond verklaard.
Edwin van der Aa
Den Haag
De Navo is klaar voor een
nieuwe doorstart, met Amerika
weer fier aan het stuur. Dat is de
uitkomst van de top in Brussel
waar de Amerikaanse president
Joe Biden nadrukkelijk zijn
stempel op drukte.
- Jens Stoltenberg, Navo-chef
Op het terras voetbal kijken
is er nog niet bij. foto anp