J'
w
H
s-putntkV
9
"'ï:?,"'"1"' lp'1
Bijwerking bij
AstraZeneca
Zomer begint
met veel zon
Rechtszaak
brandstichting
-
L\f
r-v ikv
v^t 0
X\\Vt\i
procent van de vaccins (terwijl ze 38
procent van de wereldbevolking uit
maken). Omgekeerd ligt dat voor de
27 rijkste landen (met 10 procent van
de wereldbevolking) op 27,1.
Ander feitje: landen met de hoog
ste inkomens worden dertig keer
sneller ingeënt dan arme landen. En
er zijn op dit moment slechts zestien
landen die meer dan 40 procent van
de bevolking hebben gevaccineerd.
Onbetwiste koplopers zijn de Sey
chellen (70 procent) en de Malediven
(65,2): rijke eilanden met weinig in
woners. Israël scoort goed met 58,6
procent, en daarna wordt het via het
Verenigd Koninkrijk (51), de VS
(47,6) en IJsland (40,3) rap minder.
Nederland zit op dit moment op 32
procent.
Helemaal onder aan de lijst is het
een stuk drukker. Daar zien we lan
den als Kirgizië, Congo, Algerije, Be
nin en Madagaskar met een schamele
0,1 procent. Dan volgt Kameroen met
0,2 procent en dan klimmen we lang
zaam naar boven. Volgens sommige
berichten is er zelfs één land dat nog
helemaal niemand gevaccineerd
heeft: Haïti.
Vaccinatie-apartheid
Tedros Adhanom Ghebreyesus, di
recteur van de Wereldgezondheids
organisatie (WHO), heeft een term
voor deze situatie bedacht. Volgens
hem leven we in een wereld met
'vaccinatie-apartheid'. ,,Het grote
probleem is dat er niet gedeeld
wordt. De oplossing is dus dat we
meer moeten delen."
Maar hoe dan? En gaat dat wel zo
makkelijk? Het Law Centre for Health
and Life van de Universiteit van Am
sterdam is precies deze vragen aan
het onderzoeken. Gezondheidswe
tenschapper en juriste Katrina Pere-
hudoff ontleedt in de speurtocht
naar antwoorden eerst de huidige si
tuatie. ,,De ontwikkeling en produc
tie van coronavaccins ligt grotendeels
bij particuliere bedrijven'', zegt ze.
,,Daar zit veel publiek geld in, maar
over de daaraan gekoppelde voor
waarden is veel onduidelijk. Uit wat
we wel weten, blijkt dat er weinig ei
sen worden gesteld aan prijzen en
distributie. Met andere woorden: een
groot deel van de kosten zijn voor de
belastingbetaler, de winst gaat naar
de bedrijven."
De globale handel in vaccins is ge
bonden aan internationale wetge
ving en verloopt op basis van vraag
en aanbod. Als vaccins schaars zijn
betekent dat dus dat landen die veel
geld hebben of hele grote hoeveelhe
den inkopen, voorrang hebben. Ook
Perehudoff signaleert dat er 'vaccina
tie-apartheid' kan ontstaan: ,,,Rijke
kopers staan vooraan in de rij, terwijl
armere regeringen over onvoldoende
voorraden beschikken. Om dit in de
toekomst te voorkomen, zijn drin
gend nieuwe spelregels nodig: af
spraken over financiering, ontwikke
ling en verdeling van vaccins. Inge
wikkeld, maar dat moet dan maar.
Niks doen is ethisch en qua mensen
rechten onaanvaardbaar."
Een aardige poging is Covax, een
organisatie die ervoor moet zorgen
dat vaccins ook toegankelijk zijn voor
landen met een laag inkomen (zoals
Afghanistan, Benin en Haïti) en lan
den met een middelinkomen (India,
Oekraïne en Marokko). Het is een
initiatief van onder meer de WHO.
Goede bedoelingen, harde beloftes,
maar van de 100 miljoen doses die af
gelopen maart binnen zouden moe
ten zijn, is maar iets meer dan een
derde gearriveerd.
Ook kennisdeling en het tijdelijk
opschorten van patenten zou voor de
korte termijn een oplossing kunnen
bieden. Laat geneesmiddelenfabrie
ken in arme landen hun eigen vac
cins maken. Een aantal rijke landen
en fabrikanten heeft hier echter
moeite mee. Zij willen niet eerst mil
jarden in onderzoek investeren om
dat vervolgens in geval van nood met
Het grote probleem is
dat er niet gedeeld
wordt. De oplossing:
we moeten meer delen
Jan en alleman te moeten delen.
,,Probleem is dat alleen nationale
overheden hierover kunnen beslis
sen. En de financiële belangen zijn
vaak erg groot. Er is een enkele leve
rancier, Oxford, die zijn kennis deelt
met producenten in het zuiden. He
laas zijn andere farmaceuten tot nu
toe niet bereid mee te werken."
Het gaat natuurlijk niet alleen om
financiële belangen. Of zoals de
Britse oud-premier Tony Blair het zei
over eerlijk delen: ,,Prima allemaal,
maar de realiteit is dat regeringen de
plicht hebben eerst voor hun eigen
bevolking te zorgen." Dat werd met
een bevestigd door de huidige Britse
minister van Volksgezondheid Matt
Hancock. ,,We gaan eerst onze eigen
kinderen vaccineren", zei hij. ,,En
dan pas de rest van de wereld."
Unicef, het kinderfonds van de VN,
benadrukt tegelijkertijd dat vaccine
ren alleen zin heeft als iedere groep
tegelijk gevaccineerd wordt.
Katrina Perehudoff zegt dat het
mooi zou zijn als iedereen bij zich
zelf te rade gaat. Hoe komen we er in
een volgende pandemie samen uit?
,,Dat geldt voor landen en fabrikan
ten, maar bijvoorbeeld ook voor de
EU. Die had een veel dwingender en
meer coördinerende rol kunnen spe
len. Maar dat is iets voor later, als we
weer boven water komen."
zaterdag 12 juni 2021
GO
tmkV
5P0O W 1
c™'tn'ikV -
wo
THEF^REGtSTEREC)C E'fo
VECTOR TECHNOLOGY
fMuo
:.cbu«ac«fic
/'.aAK.i'.
CHINA AID
l SHARED FUTURE
INOVAC
Sm
00-SLM
Coronavaccins wor
den over de hele we
reld verdeeld, maar
erg eerlijk gaat dat er
niet aan toe. Arme lan
den krijgen veel min
der vaccins dan rijke
landen. foto afp, epa, ap
- WHO-directeur Ghebreyesus
AMSTERDAM Het corona-
vaccin van AstraZeneca
kan in een enkel geval lei
den tot lekkages in haarva
ten, kleine adertjes. Men
sen die daar al eerder last
van hebben gehad, mogen
dit vaccin niet krijgen, stelt
het Europees Geneesmid
delenbureau (EMA). Meer
dan 78 miljoen mensen in
Europa hebben het Astra-
Zeneca-vaccin gekregen.
Zes van hen hebben last
gekregen van het syste-
misch capillair leksyn-
droom. Het gebeurde
vooral bij vrouwen, binnen
vier dagen na vaccinatie.
DE BILT De zomer is bijzon
der zonnig begonnen. Aan
de hand van metingen in
De Bilt spreekt Weer.nl van
het op een na zonnigste
begin van de zomer sinds
de start van de tempera-
tuurmetingen in ons land.
In de eerste tien dagen van
de meteorologische zomer,
die begon op 1 juni, scheen
de zon 118,2 uur. Alleen in
1939 begon de zomer nog
zonniger. Toen werden in
dezelfde periode 129,4
zonuren gemeten. Los van
de zonnige start is de
maand juni voorlopig ook
warmer dan normaal. In de
eerste tien dagen kwam de
temperatuur uit op gemid
deld 18,7 graden, ongeveer
3 graden warmer dan ge
bruikelijk.
ATHENE Vier Afghanen die
worden verdacht van
brandstichting in het
Griekse vluchtelingenkamp
Moria moesten zich giste
ren voor de rechter verant
woorden. Ze riskeren vol
gens een ingewijde een ge
vangenisstraf van vijftien
jaar. In het overbevolkte
kamp op Lesbos woonden
meer dan 10.000 mensen
voordat het in september
grotendeels in vlammen
opging. Twee andere Af
ghaanse asielzoekers kre
gen daarvoor in maart al
celstraffen opgelegd van
vijf jaar. De vier migranten
worden verdacht van op
zettelijke brandstichting.
