'Navalny-eenheid vergiftigde ook een schrijver'
NIEUWS 13
Onenigheid over bouw van een miljoen nieuwe woningen
Nederland moet tot2030 zo'n 900.000
woningen bouwen om het woningtekort op te
lossen, stelt demissionair minister Ollongren in een
brief aan de Tweede Kamer. Woningmarktdes
kundigen zetten vraagtekens bij de noodzaak.
Volgens minister Kajsa Ollongren
gaat het de goede kant op met de
woningbouw in Nederland. De af
gelopen kabinetsperiode zijn er
jaarlijks 75.000 huizen gebouwd en
dat aantal zou de komende jaren
moeten oplopen naar 120.000
nieuwbouwwoningen per jaar. Ol-
longren dringt er in een Kamerbrief
op aan extra te investeren, zodat er
nog eens 30 procent meer bouwlo
caties bij komen.
De Kamerbrief met een nationale
woningbouwkaart verschijnt kort
nadat het Economisch Instituut
voor de Bouw (EIB) pleitte voor
nieuwbouwprojecten in weilanden
rond de steden met de grootste wo
ningnood. Bij boerenorganisaties
schoot dat in het verkeerde keelgat
en ook het Planbureau voor de
Leefomgeving (PBL) is kritisch.
,,Het EIB heeft meteen gekeken
naar weilandlocaties, maar in de
steden en aan de rand van steden
liggen nog genoeg onbenutte mo
gelijkheden. Daarnaast moet je wo
ningbouwplannen breder bekijken:
wat voor waterproblematiek is er in
de omgeving, wat voor bodem ligt
er, zijn er genoeg recreatiemoge
lijkheden voor bewoners? Dat
hoort óók bij stedelijke ontwikke
ling", zegt David Hamers van het
PBL.
In het groen
In de politiek zal er niet snel over
eenstemming zijn over de vraag
waar de extra woningen moeten
komen: VVD en CDA voelen wel
wat voor bouwen in het groen,
maar onder meer D66 en Groen
Links willen dat de woningen
vooral in de steden komen.
'Het getal van een miljoen wo
ningen tot 2030 lijkt een vaststaand
gegeven te zijn geworden', staat in
een PBL-rapport. 'Vanuit een com-
municatief oogpunt is dat handig:
het getal straalt een zekere urgentie
uit. Maar er is een behoorlijke waar
schijnlijkheid dat tot 2030 aanzien
lijk minder dan een miljoen extra
woningen nodig zijn.' Schattingen
zouden wijzen op grofweg 500.000
tot 750.000 nieuwe huizen.
Financiële oorzaken
Het is koren op de molen van jour
nalist en financieel commentator
Hans de Geus. Hij gooide onlangs
met zijn boek Hoe ik toch huisjesmel
ker werd de knuppel in het hoen
derhok. ,,Mijn stelling is dat er mis
schien wel een woningtekort is,
maar niet een groter tekort dan de
afgelopen dertig jaar en het tekort
veroorzaakt ook niet de woning
nood en woningarmoede die we in
Nederland momenteel kennen. Die
heeft namelijk financieel-economi-
sche redenen: de rente is ontzet
tend laag, waardoor mensen meer
kunnen lenen en beleggers met
hun geld naar vastgoed vluchten.
Dat wakkert de vraag naar huizen
aan en zo stijgen de prijzen. Vervol
gens kunnen doorstromers met de
overwaarde nóg meer geld bieden
op een volgend huis. Het is een pi
ramidespel dat een tweedeling ver
oorzaakt tussen de bezittende
klasse en huurders."
De Geus kreeg de laatste weken bij
val van CBS-hoofdeconoom Peter
Hein van Mulligen, die de ernst van
het woningtekort in twijfel trekt.
Ook De Nederlandsche Bank is kri
tisch op het Nederlandse woonbe
leid en probeert de focus bij de on
betaalbaarheid van huizen te ver
leggen van nieuwbouw naar fiscale
maatregelen. Uit een studie kwam
vorig jaar naar voren dat de hoge fi
nancierbaarheid dankzij de lage
rente de hoge huizenprijzen ver
oorzaakt, niet het woningtekort.
DNB-president Klaas Knot vindt
dat de hypotheekrenteaftrek verder
i Doorstromers
kunnen met de
overwaarde nóg
meer geld bieden
moet worden afgebouwd om in ie
der geval één financiële prikkel, die
woningbezit aanjaagt, weg te halen.
Econoom Mirjam Bani van ING
pleitte er onlangs voor de winst bij
de verkoop van een woning te be
lasten en de overdrachtsbelasting
van 2 procent voor jonge kopers
weer in te voeren, omdat de af
schaffing daarvan de vraag naar
koopwoningen verder zou aanja
gen.
De bouwwereld is juist wél over
tuigd van de noodzaak van een mil
joen nieuwe huizen in tien jaar tijd.
,,Ik ben blij dat de minister de plan
capaciteit verder omhoog wil", zegt
Piet Adema, voorzitter van
brancheorganisatie Woningbouw-
ersNL. ,,Ik vraag me alleen af hoe
hard de plannen worden. Dat is bij
de overheid nog wel eens een pro
bleem. Op het moment dat de be
stemmingsplanprocedure ingaat,
komen de huizen er wel, maar er
zijn ook vaak plannen die niet uit
gevoerd worden, omdat er te veel
verzet ontstaat, bijvoorbeeld tegen
bouwen in het groen."
Gigantisch
Wat dat laatste betreft denkt
Adema niet dat het per se het een
(bouwen in het groen) of het ander
(bouwen in de stad) moet zijn. ,,Ik
zou het mooi vinden als gemeenten
lokaal afspraken maken met pro
jectontwikkelaars, waarbij ze bij
voorbeeld zeggen: als je zestig hui
zen in de stad weet neer te zetten,
krijg je ook het recht op veertig hui
zen in het groen. Het is duidelijk
dat vanwege de ruimte aannemers
de voorkeur hebben voor bouwen
in het groen. Het is allebei hard no
dig om aan de gigantische vraag
naar huizen te voldoen."
Dat blijkt uit onderzoek van de
Russische nieuwssite The Insider
in samenwerking met het Britse
onderzoekscollectief Bellingcat en
de Amerikaanse televisiezender
CNN. Bykov, een van Ruslands
prominentste intellectuelen en ver
klaard tegenstander van president
Vladimir Poetin, overleefde ternau-
wernood, nadat hij ziek werd tij
dens een lezingentour in april 2019.
The Insider beweert dat dezelfde le
den van de Russische veiligheids
dienst FSB die Navalny jarenlang
hebben gevolgd, ook Bykov een jaar
lang achterna zaten. De nieuwssite
noemt twee FSB'ers bij naam. Zij
kwamen veelal rond dezelfde tijd
aan op locaties waar ook Bykov
heen ging en vertrokken vrijwel te
gelijkertijd met hem.
Logboeken
De onderzoekers gebruikten log
boeken van vliegreizen en gegevens
van telefoongesprekken om de be
wegingen van de officieren te vol
gen. De gegevens zouden ze heb
ben verkregen op de 'zwarte markt',
waarschijnlijk via personen binnen
de veiligheidsdiensten zelf.
Bykov begon zich op 16 april 2019
misselijk te voelen op de luchtha
ven van Jekaterinburg, vertelt zijn
echtgenote tegen The Insider. Toen
het vliegtuig opsteeg, begon hij te
braken, zwaar te ademen en hevig
te zweten. Volgens de nieuwssite
heeft Bykov zelf beweerd dat zijn
symptomen erg leken op de ver
schijnselen die Navalny beschreef.
Bij de landing bracht een ambu
lance Bykov naar een ziekenhuis,
waar hij enkele dagen in een kunst
matige coma werd gehouden. Daar
hebben collega-schrijvers met de
autoriteiten gesoebat om hem per
medisch vliegtuig naar Moskou te
laten vervoeren.
Uiteindelijk lukte dat en kwam de
auteur weer bij bewustzijn in een
kliniek in Moskou waar hij tien da
gen later werd ontslagen. Bykovs
ontslagbrief uit het ziekenhuis
stelde dat zijn plotselinge ziekte
»Zij kwamen veelal
rond dezelfde tijd aan
op locaties waar ook
Bykov heen ging
had te maken met een voedselver
giftiging.
The Insider schrijft dat er moge
lijk vergif op Bykovs kleding is aan
gebracht, toen hij niet in zijn hotel
kamer in Novosibirsk was.
Opvallend is dat het Domina Ho-
tel in Novosibirsk, waar Bykov en
zijn vrouw van 13 tot 15 april verble
ven, ook het onderkomen zou zijn
waar Navalny en zijn medewerkers
oorspronkelijk van plan waren te
verblijven tijdens een rondreis door
Siberië in augustus 2020. Navalny
zag daarvan af, nadat zijn mede
werkster Maria Pevtsjich ver
moedde dat de FSB hen daar in de
gaten hield.
Volgens de nieuwssite moet het
hotelpersoneel hebben geweten
wat er destijds met Bykov is ge
beurd. ,,Het is moeilijk voor te stel
len dat de gifmengers de kamer
zouden zijn binnengekomen zon
der de hulp van het hotelperso
neel.'' Het hotel weigert commen
taar te geven op het onderzoek.
donderdag 10 juni 2021
'Woningtekort niet oorzaak
van huidige woningnood'
^Nieuwbouw in
Eindhoven.
ESMARTENS/DCI MEDIA
Stefan ten Teije
Den Haag
De bekende Russische schrijver
Dmitri Bykov is in april 2019
waarschijnlijk vergiftigd door
dezelfde veiligheidsagenten die
ook oppositieleider Aleksej Na-
valny vorig jaar augustus het ze
nuwgif novitsjok toedienden.
Joost Bosman
Moskou