GGD wil koerswijziging: 'Meer geld voor preventie'
NIEUWS 3
CORONA VERSOEPELINGEN
In het weekend waarin bioscopen en musea
de deuren weer openen, laten veel Neder
landers de teugels vieren. Binnensteden puilen uit
en mondkapjes worden vaker vergeten. ,,Het is
confronterend, zo gewoon als iedereen erbij loopt.''
et centrum van
Utrecht oogt zaterdag
alsof de pandemie al
lang en breed is ver
slagen. Drommen
mensen zonder mondkapje bezoe
ken de markt op het Vredenburg
of pakken een terrasje aan de Ou
degracht of op de Neude. Annick
Lambert, Vlaamse, kijkt er met
verbazing naar: ,,Dit is Beam me up,
Scotty naar een andere wereld. Het
is zo leuk om zo veel mensen in
het gezicht te kunnen kijken. Je
voelt de euforie en de opluchting."
Annick Lambert is coauteur en
partner van thrillerschrijver Toni
Coppers. Samen zijn ze in Utrecht
voor de uitreiking van de Neder
landse Thrillerprijzen. In Brussel,
Mechelen en Antwerpen zijn ze
eraan gewend om met een mond
kapje op over straat te gaan, dus
Lambert is getroffen door het
Nederlandse straatbeeld. ,,Het is
confronterend, zo gewoon als ie
dereen erbij loopt. Ik heb niet
veel angst hoor, ik krijg meer een
vakantiegevoel. Het is alleen
vreemd dat het gewone zo raar is.
Hoelang zal het gewone ons nog
blijven verbazen?''
Naar de bios
Voor veel mensen voelt het aan
als het weekend van de vrijheid.
Eindelijk mogen de bioscopen de
deuren weer openen. Ook al mo
gen de zalen nog maar vijftig be-
zoekers per keer toelaten, zien
tienduizenden mensen op zater
dag het Nederlandse epos De Slag
om de Schelde of de comedy Judeska
in da House van Jandino Asporaat.
De producent van De Slag om de
Schelde spreekt van 'een droom-
opening'.
Ook musea mochten zaterdag
na lange tijd weer bezoekers toe
laten. ,,Het moment van opengaan
was echt fantastisch'', zegt Stefan
van Raay, gastconservator bij het
Cobra Museum voor Moderne
Kunst in Amstelveen. ,,De mensen
die binnenkwamen, waren net zo
blij als wij. Er was een wederzijds
gevoel van opluchting. Het voelde
als een feestje.''
Met de dalende cijfers - er liggen
nog 'maar' duizend coronapatiën
ten in het ziekenhuis - kan het
kabinet de samenleving weer
stukje bij beetje openen. Met die
vrijheid lijkt bij sommige Neder
landers een zekere nonchalance
te sluipen in het naleven van de
coronamaatregelen. Zo wordt het
pompje met desinfectiemiddel
vaker genegeerd, en vergeten meer
mensen hun mondkapje bij het
winkelen, ziet Jumbo-super
markteigenaar Guy Buddelmeijer.
,,Die krijgen er dan een van ons.''
'Prettige vakantie'
Toch is het nog niet de tijd om
alle maatregelen te laten varen,
waarschuwt de Leidse hoogleraar
klinische epidemiologie Frits
Rosendaal. ,,We moeten niet de
Het blijft opletten:
er kan meer dan er
kon, maar er kan
nog niet alles
fout maken van vorig jaar. Toen
zei het kabinet in juni: 'prettige
vakantie' en hielden alle perscon
ferenties op. Dat was naïef en fout.
We lieten het die zomer helemaal
los en in augustus maakte het
virus meteen een comeback.''
Met inmiddels meer dan tien mil-
joen vaccinaties staan we er anders
voor dan vorig jaar, maar we zijn er
nog niet, zegt Rosendaal. ,,Pas bij
een vaccinatiegraad van 75 procent
hebben we voldoende groepsim-
muniteit opgebouwd om het virus
op afstand te houden. Daar zitten
we nog lang niet aan. Veel mensen
hebben bovendien nog maar één
prik gehad en zijn niet optimaal
beschermd.''
Nu de regels uit het oog verlie
zen zou alsnog een corona-ople
ving teweeg kunnen brengen.
,,Dus blijft het opletten geblazen.
Ik schrik er niet zo van als mensen
zonder mondkapje over de markt
wandelen, maar iedereen moet
wel een klein beetje verstandig
blijven doen. Er kan meer dan er
kon, maar er kan nog niet alles.''
Schrijfster Annick Lambert
vraagt zich af of mensen een stap
terug kunnen doen, als het nodig
mocht zijn, nu ze weer aan hun
vrijheid hebben geroken. ,,Ik denk
dat de deur is opengezet en dat
het heel moeilijk is die weer dicht
te doen.'' Media Cultuur:
Eindelijk weer naar de farao's
Dat blijkt uit verbeterplannen van
de gezondheidsdiensten en een
toelichting daarop van voorzitter
van koepelorganisatie GGD GHOR
André Rouvoet. ,,Als je meer geld
in preventie stopt, hebben we geen
ic's die vol liggen met mensen met
overgewicht. Dat is de lijn. Tijdens
de coronacrisis hebben we gemerkt
dat deze mensen echt kwetsbaar
zijn.''
De oud-minister noemt de kabi
netsformatie hét moment om in
actie te komen. ,,Het is noodzakelijk
om niet langer ziekte en zorg als
uitgangspunt te nemen. Het is tijd
om te investeren in gezondheid in
plaats van in het later oplossen van
problemen.''
Ook wil de GGD tijdens een
volgende gezondheidscrisis een
nieuwe, landelijk aangestuurde
crisisorganisatie. Volgens de GGD's
waren zij vorig jaar niet toegerust
en niet voorbereid op een pande-
mie. Uit een reconstructie van deze
krant bleek onlangs dat het gevaar
van infectieziekten door de kabi-
netten-Rutte zwaar is onderschat.
,,Infectieziekten zijn voorbij'', zei
een bewindsman letterlijk tegen
een GGD-directeur. Decennialang
is gewaarschuwd dat de GGD's niet
klaar zouden zijn voor een even
tuele pandemie, maar daar is niets
mee gedaan.
Het speelde de GGD's parten
dat de diensten eind jaren 80 zijn
ondergebracht bij de gemeentes,
Decennialang is
gewaarschuwd dat
GGD's niet klaar zijn
voor een pandemie
zonder duidelijke eisen en geld.
,,GGD's zijn jarenlang geconfron
teerd met bezuinigingen, maar het
beschermen van gezondheid kan
nooit afhankelijk zijn van lokale
onmogelijkheden en budgetten'',
benadrukt Rouvoet. „Bescherming
van de gezondheid is een grond
recht voor alle inwoners van ons
land. Dat fundament moeten we
herstellen.''
Meerdere bron- en contactonder
zoekers vertelden eerder dat zij
moeilijke onderzoeken onder het
kleed moesten vegen omwille van
de snelheid. ,,Bruiloften met al
lochtonen zijn genegeerd vanwege
taalproblemen'', verklaarden ver
schillende uitzendkrachten die
moesten helpen nieuwe uitbraken
in te dammen. Zij kregen te horen:
vul maar 'thuis' in als waarschijn
lijkste besmettingslocatie, zodat
ze een volgend dossier konden op
pakken. P8
maandag 7 juni 2021
GO
In 'weekend van de vrijheid'
laat Nederland de teugels los
Koen Voskuil
Utrecht/Leiden
- Frits Rosendaal, hoogleraar
H
De Gemeentelijke Gezondheids
diensten (GGD's) pleiten voor
een koerswijziging en willen een
volgende gezondheidscrisis
anders aanpakken.
Marcia Nieuwenhuis
Rotterdam
T
Een stempel in een vaccinatie
boekje. FOTO ROB ENGELAAR
