L
s
m
9
K
",r3 -vaÉ^i'V«5lt
W#sm
.A*;
lllfM I
Links: een JIT-teamlid doet onderzoek, enkele jaren na de crash.
Boven: de twee journalisten vonden op de plek bandensporen van
zwaar vervoer. Onder: op satellietbeeld zijn de masten gemarkeerd
die ook in de andere foto's te zien zijn. foto's jit team, Christopher miller
besloten de dag erop samen een
taxi te nemen en dat gebied uit
te kammen. Ik heb in die regio
gewoond en ken de wegen, omdat
ik er vaak heb gefietst.
,,Ten zuiden van Snizjne kwa
men we bij een grote loods naast
een veld. Een paar mannen sleu
telden er aan oude auto's. De loods
zag eruit alsof je er een raketsys
teem in zou kunnen verbergen,
dus keken we om het hoekje, maar
er stond niets. De mannen wilden
niet met ons praten, maar zeiden
wel dat ze geen raketsysteem had
den gezien.
,,Niet veel later reed een auto
ons tegemoet. Er zaten DNR-mili-
tairen in, die ons aanhielden. Ro
land en ik spraken snel af dat we
zouden zeggen dat we verdwaald
waren. We logen dat we op zoek
waren naar de crashsite van MH17.
Daar namen ze genoegen mee
en ze vertrokken.''
Even verderop zagen ze een boer
aan het werk op een grote oogst-
machine. ,,Die wilde wel met ons
praten, maar ook deze Vasili zei
dat hij geen raketinstallaties had
gezien. We wilden al verdergaan,
toen hij een terloopse opmerking
maakte. Hij zei dat hij het vreemd
vond dat een deel van zijn grond
was afgebrand, een dag of vier, vijf
geleden. Het was niet de tijd van
het jaar om gecontroleerd stukken
grond te verbranden. Roland en ik
keken elkaar aan: zou het?
,,Het gebied waar we waren was
heuvelachtig. Het verbrande stuk
grond vonden we op de top van
een heuvel. Ik opende de app van
een kompas op mijn telefoon. Het
veld bleek vrij zicht te hebben
richting Torez, waar vlucht MH17
vandaan was gekomen. Erachter
was een rij bomen, waardoor het
veld vanaf de snelweg verderop
niet zichtbaar was. Het ligt slechts
enkele kilometers van de Russische
grens. Strategisch gezien was dit
de perfecte plek om een BUK-ra-
ket te positioneren.
,,We zagen het verschroeide
gras, de gesmolten plastic flessen.
We raapten plastic onderdelen op,
die later van een wapenkist bleken
te zijn. Ik heb niets meegenomen,
dat doe ik nooit. Je bevindt je in
een oorlog. Een paar kilometer
verderop werd gevochten, we
hoorden mortierschoten. Je wil
niet gepakt worden met oorlogs
materiaal in je tas. Bovendien be
seften we dat we op een mogelijke
plaats delict stonden, die we al
hadden verstoord door dingen op
te rapen. Later was ik wel boos op
mezelf dat ik geen bodemmonster
heb meegenomen.''
Checkpoint
,,Roland en ik zijn ongeveer een
half uur op het veld geweest. We
namen foto's en ik heb Roland
gefilmd met zijn iPad. Daarna zijn
we in de auto gestapt. Toen we
wilden wegrijden, werden we
verrast. Al die tijd hadden we niet
gezien dat verderop een check
point was van DNR-militairen.
Gelukkig konden zij ons ook niet
zien toen we op het veld stonden.
Dan hadden ze ons zeker gearres
teerd. Nu namen ze genoegen met
dezelfde smoes dat we verdwaald
waren. Ze legden ons nog uit hoe
we bij de crashsite kwamen.''
De verhalen van Oliphant en
Miller over de mogelijk lanceer-
plek trekken in eerste instantie
niet veel publieke aandacht. Maar
in de jaren erna blijkt volgens het
JIT dat het verschroeide veld van
boer Vasili de afvuurlocatie moet
zijn. ,,Er is geen enkele twijfel over
dat dit de lanceerplek is van de
raket die het vliegtuig uit de lucht
schoot'', zei toenmalig hoofd van
de Nationale Recherche Wilbert
Paulissen in 2016 op een perscon
ferentie.
Dat er foto's en videobeelden
zijn gemaakt van die plek, slechts
enkele dagen na het neerstorten
van MH17, is te danken aan de
burgerjournalisten van weblog
Ukraineatwar en journalisten
Miller en Oliphant, die het aan-
Later was ik wel
boos op mezelf
dat ik geen
bodemmonster
heb meegenomen
durfden in oorlogsgebied te gaan
zoeken. ,,Ik beschouw dit zeker
als een relevante reportage'', zegt
Miller. ,,De MH17-ramp is het
belangrijkste verhaal waaraan ik
heb gewerkt. Wij hebben mogelijk
bijgedragen aan bewijsvoering die
kan leiden tot gerechtigheid voor
families van slachtoffers.
,,Gelukkig hadden wij de gele
genheid om dit te doen. We leef
den in Oost-Oekraïne, we hadden
van de DNR toestemming om in
het gebied te werken. Ik heb ge
zien hoe Nederlandse en Australi
sche onderzoekers met een pistool
op zich gericht moesten werken
tussen de wrakstukken. Zij had
den deze zoektocht absoluut niet
kunnen doen.''
zaterdag 5 juni 2021
GO
potes
I'iO'l
Buk-raket in legerkonvooi
23 - 25juni 2014
RUSLAND
Buk-transport in rebellen-
gebied rond 17 juli 2014
Koersk#-„„%
OEKRAÏNE
Kiev
Charkov
Donetsk
Lanceerplek
Buk-raket
50km
©200619 TU
Roland Oliphant (boven) vond
samen met collega Christopher
Miller (rechts) de plek waar zeer
waarschijnlijk de lanceerinstallatie
stond die de BUK-raket afvuurde
die vlucht MH17 uit de lucht
schoot. FOTO'S PETE KIEHART,
CHRISTOPHER MILLER
