RIVM: te veel schadelijke
stoffen via eten en water
V
8 NIEUWS
Hoger beroep Naoufal F.
MH17 RECONSTRUCTIE
Wat was de exacte afvuurlocatie van de BUK-raket
die vlucht MH17 neerhaalde? Dat is een cruciale vraag tijdens
de inhoudelijke behandeling van het MH17-proces die
komende week begint. Mede dankzij onderzoek van twee
journalisten wijst het Openbaar Ministerie naar een akker in
Oost-Oekraïne. Een verslag van een gevaarlijke speurtocht
door bezet gebied.
ANP
Schiphol
Gisteren vond in de extra bevei
ligde rechtszaal op Schiphol een
voorbereidende zitting plaats in het
hoger beroep van F. Zijn advocaten
drongen erop aan dat het Openbaar
Ministerie bij onder meer inlichtin
gendienst AIVD aanklopt. ,,Kunt u
ook specifiek vragen aan de AIVD
of ik er iets mee te maken heb?''
voegde F. daar zelf aan toe.
In 2018 werd al duidelijk dat
Eneco-monteur Ali Motamed uit
Almere in werkelijkheid hoogst
waarschijnlijk Mohammad Reza
Kolahi Samadi was. Die werd in
Iran ter dood veroordeeld voor het
plegen van een bomaanslag op het
hoofdkantoor van de Islamitische
Republikeinse Partij in Teheran be
gin jaren 80. Daarbij vielen tiental
len doden, onder wie kopstukken
van het toenmalige regime. Op
15 december 2015 werd Motamed in
Almere doodgeschoten.
Eerder was al bekend dat de
AIVD sterke aanwijzingen zag voor
een Iran-connectie, maar bewijs
was er niet. F.'s advocaten vinden
dat daarin niet mag worden berust.
,,We kunnen niet passief afwachten
in deze zaak'', stelden zij. „Mogelijk
is er inmiddels meer bekend bij
de AIVD.'' F. heeft eerder levens
lang gekregen, zijn belang om alles
tot op de bodem uitgezocht te krij
gen is zeer groot, benadrukten de
advocaten.
De 40-jarige F. ontkent dat hij de
hand heeft gehad in de moord. Hij
is een bekende in de onderwereld
en wordt in andere grote strafzaken
rechtstreeks gelinkt aan Ridouan
Taghi en Richard R. ('Rico de Chi
leen'). Taghi is hoofdverdachte in
het lopende liquidatieproces Ma
rengo, R. is onlangs veroordeeld
voor het leiden van een moordorga-
nisatie. Vóór zijn veroordeling in de
zaak-Motamed kreeg F. al achttien
jaar cel opgelegd voor het regisseren
van een (mislukte) moordaanslag
op een crimineel in Diemen in no
vember 2015. Het proces in hoger
beroep omvat ook deze zaak.
De bewijsvoering van het OM
leunt zwaar op gekraakte crypto-
communicatie tussen verdachten.
F.'s raadslieden hebben het hof
onder meer gevraagd hier zelf uit
gebreid onderzoek naar te kunnen
doen. Het OM verzet zich tegen de
omvang van dat onderzoek.
De twee uitvoerders van de
moord op Motamed zijn veroor
deeld tot 20 en 25 jaar cel. Zij staan
in hoger beroep samen met F. te
recht. Het hof beslist op 2 juli over
het door de advocaten gevraagde
onderzoek. De inhoudelijke behan
deling van de zaak zal naar ver
wachting pas volgend jaar plaats
vinden.
Mogelijk kunnen mensen gezond
heidsschade erdoor oplopen. Het
RIVM adviseert om gevarieerd te
eten en nog steeds kraanwater te
drinken, aangezien men weinig kan
doen om de stof te vermijden.
PFAS is een verzamelterm voor
duizenden stoffen die onder meer
gebruikt worden in kleding en anti
aanbakpannen. De stof kwam in
het nieuws rond de fabriek van
Chemours in Dordrecht. Mensen
die binnen een straal van een kilo
meter wonen van de fabriek krijgen
het advies om daar geen groenten
uit moestuinen te eten. In de fa
briek wordt met PFAS gewerkt.
Uit nieuwe wetenschappelijke stu
dies blijkt dat PFAS schadelijker
zijn voor de gezondheid dan eerder
werd gedacht. Als mensen over een
lange periode kleine hoeveelheden
PFAS binnen krijgen kan dit een
negatief effect hebben op het im
muunsysteem. In hoeverre gezond
heidseffecten ook echt optreden is
niet te zeggen.
Mensen kunnen zelf weinig doen
om PFAS in voedsel en drinkwater
te vermijden. Drinkwater en geva
rieerde voeding zijn belangrijk om
gezond te blijven, zelfs al krijg je er
kleine hoeveelheden PFAS mee
binnen.
In een gezamenlijke reactie stel
len gemeenten dat 'de uitstoot van
PFAS, zoals GenX, zo snel mogelijk
naar nul moet'. ,,Deze stoffen ho
ren niet thuis in het milieu, niet in
ons water, niet in ons voedsel. Het
is aan de veroorzaker om dit op te
lossen en de consequenties van zijn
handelen te dragen.''
e grond
was in
twee tin
ten
zwartge
blakerd.
Eén plek
was roetzwart, de kring daarom
heen iets lichter. We zagen diepe
afdrukken van een groot voertuig,
zeker geen tractorsporen. In het
veld vonden we onder meer ge
smolten plastic flessen en onder
delen van een wapenkist'', vertelt
de Amerikaanse journalist Chris
topher Miller. ,,Ook lagen er lege
sigarettenpakjes. Met Russische
waarschuwingsteksten erop.''
Een foto op weblog Ukraine-
atwar bracht AP-journalist
Christopher Miller en Roland
Oliphant van de Britse krant The
Telegraph ertoe om vijf dagen na
de crash te zoeken naar de lan-
ceerlocatie van de raket die vlucht
MH17 uit de lucht moest hebben
geschoten. Op de foto is een
pluim van een afgevuurde raket
te zien. Door die foto te vergelij
ken met satellietbeelden hadden
burgerjournalisten het gebied
waarbinnen de raket was afge
schoten al bepaald.
Hun zoektocht in het door pro-
Russische DNR-rebellen bezette
Donetsbekken in Oekraïne leidde
naar een veld waarvan de twee
journalisten toen al 'voor 95 pro
cent zeker' wisten dat het de plek
De ligging, de
verbrande plek,
de achtergelaten
spullen. Alles klopte
was. ,,De strategische ligging, de
verbrande plek, de achtergelaten
spullen. Alles leek te kloppen.''
Nu het MH17-proces komende
week voor het eerst inhoudelijk
wordt behandeld, is de afvuur-
locatie een cruciaal geschilpunt.
Zelfs Russische experts stellen
dat de Boeing 777 door een Rus
sische BUK 9M38-raket is neerge
schoten, maar over de plek waar
die is afgeschoten is discussie.
Waar het Joint Investigation
Team MH17 'zonder enige twijfel'
wijst op een akker ten zuiden van
Snizjne, is volgens deskundigen
uit Rusland het mogelijke af-
vuurgebied groter. Dan kan in
theorie ook Oekraïne als dader
worden aangewezen.
De foto's en videobeelden die
Miller en Oliphant maakten zijn
daarom belangrijk bewijs voor
het Openbaar Ministerie. Oli-
phant is eerder dit jaar door de
rechtbank gehoord als getuige,
om journalistieke overwegingen
weigerde Miller zijn medewer
king. In deze krant wil hij wel
zijn verhaal doen.
Bekend terrein
,,We hadden vier dagen verslag
gedaan op de plek van de vlieg
tuigcrash'', vertelt Miller telefo
nisch vanuit New York. ,,In mijn
hotel zat ik die avond te appen
met Roland. Een mogelijke foto
van de lancering was online geko
men. Een weblog had die vergele
ken met satellietbeelden en een
gebied vastgesteld. Het zag er
geloofwaardig genoeg uit. We
zaterdag 5 juni 2021
GO
Onderzoek
connectie
Iran in moord
De advocaten van Naoufal
'Noffel' F. willen een onderzoek
naar de mogelijke betrokken
heid van Iran bij de liquidatie van
Ali Motamed. F. is veroordeeld
tot een levenslange celstraf
voor het organiseren van de
moord op de 56-jarige Iraniër.
Via voedsel en het drinkwater
krijgen Nederlanders te veel van
de stof PFAS binnen, zegt het
Rijksinstituut voor Volksgezond
heid en Milieu (RIVM).
ANP
Dordrecht
ournal
ten
Koen Voskuil
Schiphol-Rijk
- Christopher Miller, journalist