7
VACCINATIESVOORZICHTIG OPTIMISME
RIVM-topman
Jaap van Dissel
voorziet een
rustige en vrije
zomer. Wel blijft hij
alert op vileine
nieuwe varianten die
onder de vaccins
uitglippen. 'Het
vaccineren van
kinderen kan voor de
winterperiode van
belang worden'.
Ook Jaap van Dissel heeft
behoefte aan vakantie
na een jaar vol restric
ties, corona-overleg,
studie, OMT's en Cats-
huis-sessies. En het kan een mooie
periode worden, is de voor zijn doen
opvallend optimistische boodschap.
,,Het aantal ziekenhuisopnames ligt
nu 70 procent lager dan op de piek
van de derde golf eind april", zegt
Van Dissel in de week dat hij de Aka-
demiepenning krijgt uitgereikt voor
zijn werk als RIVM-directeur en
voorzitter van het OMT. De versoe
pelingen van gisteren ziet hij dan ook
met 'zeer veel vertrouwen tegemoet'.
,,We verwachten op korte termijn
geen snelle toename." Dat is een we
reld van verschil met de voorzichtige
teksten bij versoepelingen vorig jaar
zomer, in het najaar of dit voorjaar,
toen scholen weer open gingen en
het OMT waarschuwde dat verrui
mingen een nieuw golfje veroorza
ken konden.
,,We zitten in een totaal andere fase
met nu bijna tien miljoen vaccina
ties. Dat is een zeer belangrijke ver
andering. Tot voor kort hadden we
alleen niet-medische maatregelen,
contactvermindering en isolatie, om
het virus te remmen. Nu hebben we
vaccins. En die lijken te doen wat ze
zouden moeten doen: ze remmen het
virus met tussen de 50 en 90 procent
volgens de laatste onderzoeken, en ze
zorgen ervoor dat - na blootstelling -
mensen veel minder vaak ziek zijn,
tot wel 90 procent. Dan zie je daarop
een afname van het aantal patiënten
zoals we die nu zien."
,,We modelleren met tal van onze
kerheden, het seizoenseffect schatten
mm
we op 10 tot 15 procent. Maar veel
groter is de rol van vaccinatie in onze
berekeningen. En het aantal zieken
huisopnames volgt vrij precies onze
eerdere prognoses, we zitten in het
scherp dalende been nu."
De boodschap is ook:
we zijn er nog niet.
Je moet de
vaccinatiecampagne
afmaken
,,Dat had een aantal oorzaken. Je zag
in het najaar een vermoeidheid op
treden met maatregelen, waardoor de
naleving minder werd en dus het ef
fect van dezelfde restricties kleiner.
Dat is logisch: mensen worden meer
berekenend, het virus is niet nieuw
meer. Dan zie je ook dat de maatrege
len uit de eerste golf niet meer ge
noeg zijn om de tweede te keren."
,,Ja, de Britse, en blijkt dat je nog
meer moet doen. Dat was eind vorig
jaar. Als we die niet hadden gehad,
zouden de maatregelen van het na
jaar genoeg geweest zijn. Maar nu
moest je eigenlijk weer opnieuw be
ginnen, een tandje erbij. Toen is voor
de feestdagen hard ingegrepen. Lan
den die dat niet of minder deden,
Portugal, het Verenigd Koninkrijk,
Ierland, die kregen later toch een erg
grote druk op de zorg."
,,Zeker niet. De boodschap is ook: we
zijn er nog niet. Als je tien miljoen
inentingen hebt gezet, zijn ook mil
joenen mensen nog niet beschermd.
Je moet de vaccinatiecampagne af
maken. Anders houd je het risico op
grote uitbraken in doelgroepen of re
gio's waar de vaccinatiegraad lager
ligt."
,,Dat is aan de politiek, de model
leurs hebben het wel alvast doorgere
kend. En dan zie je dat de reproduc-
tiewaarde in de winterperiode met
zo'n 15 procent afneemt als je kinde
ren vanaf 12 jaar ook hebt ingeënt.
Dat kan van belang zijn om de ver
spreiding ook in die periode laag te
houden. Er zijn landen - neem
Frankrijk - waar het al gebeurt, dus
daar hoop je ook het nodige van te le
ren. De Gezondheidsraad adviseert
hier binnenkort nog over, maar vol
gens onze prognoses heeft het ef
fect."
,,Dat hangt dus af van veel factoren,
zoals bijvoorbeeld de vaccinatie
graad, de duur van immuniteit. En
nieuwe varianten kunnen roet in het
eten gooien. Nu zie je dat de be
staande vaccins een goede bescher
ming bieden tegen de bekende vari
anten. Ik ben niet pessimistisch over
de komende periode, maar er is altijd
een mogelijkheid dat er een 'escape
variant' komt, een mutant van het vi
rus die onder de vaccins uit glipt. Let
wel: die is er nu nog niet, maar hij
zou kunnen komen. Dat zou een ga-
mechanger zijn die je niet wil."
,,Snel vaccineren helpt. Het virus ver
meerdert zich in de gastheer, als je
snel veel mensen inent, verklein je de
kans dat het virus zich vermeerdert
en verklein je dus de kans op varian
ten. Daarbij moeten we ook wel ver
der kijken dan onze landsgrens. We
hebben het - en dat is logisch hoor -
heel veel over Nederland en de situa
tie hier. Maar als veel landen op de
wereld erg ver achterlopen met vacci
neren houd je daar dus steeds een ri
sico dat er wel nieuwe varianten blij
ven opkomen. Dat moet je ook mee
wegen in je beleid, bijvoorbeeld door
vaccins te leveren aan andere lan
den."
zaterdag 5 juni 2021
GO
Blije Jaap van Dissel haalt
voet nog niet van de rem
Niels Klaassen
Den Haag/Bilthoven
Wat is er zo anders nu?
Speelt het mooie weer niet ook een
rol?
- Jaap van Dissel, voorman RIVM
Waarom waren dit jaar zoveel
zwaardere restricties nodig dan
vorig jaar?
En toen kwam er ook nog een
nieuwe variant bij.
Van Dissel: ,,Als je
snel veel mensen
inent, verklein je de
kans dat het virus zich
vermeerdert en ver
klein je dus de kans
op varianten.'' foto anp
Vorig jaar was een van de lessen: we
moeten niet te snel versoepelen.
Zijn we dat weer vergeten?
Volgens uw modellen kan het coro
navirus nog verder geremd worden
als kinderen gevaccineerd worden.
Moet Nederland daarvoor kiezen?
Moeten we rekening houden met
een najaarsgolf?
Hoe voorkomen we dat?
