Statement Sarah Voss tegen blote turnoutfit opent discussie
16
Is het nog steeds sex se//svoor vrouwelijke
sporters? Helaas wel, zeggen experts en daar
doet dat ene statement van de Duitse turnster
Sarah Voss, die recent haar blote pakje in de
ban deed, weinig aan af.
stelde. Wij wilden af van de hob-
bezakkerige mannelijke shirts en
waren dolblij dat we vrouwelijker
kleding kregen. Voor ons was dat
juist emancipatie."
En haar eigen status als 'sport-
babe'? Moreira de Melo, die nog al
tijd veel in de media en reclames fi
gureert, heeft er nooit mee gezeten.
,,Want, ja, natuurlijk heeft mijn ui
terlijk mij mede aan deals geholpen.
Maar wat voor mij geldt, geldt ook
voor mannelijke sporters. Waarom
heeft een voetballer als Cristiano
Ronaldo meer marketingdeals dan
Messi?''
Dat mannen die voldoen aan het
courante schoonheidsideaal com
mercieel meer in trek zijn dan an
dere mannen bestrijdt Claring-
bould niet. Haar punt: bij mannen
komen looks nooit op de eerste
plaats, bij vrouwen wel. ,,De focus
ligt bij mannen op de prestatie en
daarna misschien op het uiterlijk.
Bij vrouwen is het vaak anders
om." Ook sportpsycholoog De
Bruin ziet hoe vaak het uiterlijk van
sportvrouwen over de tong gaat, en
zeker niet altijd in positieve zin. ,,Ik
was eens bij een sportevenement
voor vrouwen waar het publiek
mocht twitteren. Nou, je had het
mee moeten maken. 'Kan die met
haar dikke reet niet kappen?'
Volgens sportmarketeer Ruud
van der Knaap (TripleDouble) is de
bekendste voorbeeld is de commer
cieel zeer succesvolle tennisster
Anna Kournikova. Aan de andere
kant staat iemand als de Brits-Nige-
riaanse lesbische bokser Michele
Aboro, die weigerde haar haar te
blonderen en lippenstift op te doen
en juist deals verspeelde.''
Het verdienmodel zal hetzelfde
blijven zolang de sportwereld het
zelfde blijft, stelt Claringbould.
„Zolang heteroseksuele mannen de
dienst uitmaken in besturen, media
en sponsoring, zal het heteroseksu
ele schoonheidsideaal dominant
zijn. Zij kijken met die zogeheten
male gaze naar vrouwen en dan krijg
je zoiets expliciet seksistisch als het
swimsuit issue van Sports Illustrated,
waarin sportvrouwen in bikini po
seren, maar ook pijnlijke beelden in
de media. Natuurlijk nemen turn
sters op de balk bepaalde poses aan,
maar de manier waarop fotografen
hun billen of borsten in beeld bren
gen is vaak heel suggestief. Daarin
zit die male gaze: vrouwen worden
als erotisch object gefotografeerd,
niet als topsporter.''
Oud-international Fatima Mo-
reira de Melo, een van de boegbeel
den van dat ene beroemde hockey
team, vindt de suggestie dat man
nen bepaalden hoe zij en anderen
eruit zagen 'belachelijk'. ,,Die male
gaze is in ons geval echt bullshit.
Het was eerder het tegenoverge-
Die nauwsluitende topjes. Dat blote
middenrif. Maar bovenal die krappe
bikinibroekjes die bij elke duik in
het zand tussen de billen kruipen.
Inge Claringbould, onderzoeker
gender en diversiteit (Universiteit
Utrecht), kan er moeilijk naar kij
ken op tv. ,,Ik vind het zó stereotiep.
Dat vrouwen er zo uit moeten zien
om hun sport aan de man te bren
gen en dat hun kleding afleidt van
waar het om gaat: de prestatie."
Dat vrouwen in het beachvolley-
bal 'verseksualiseerd' worden, is
volgens Claringbould duidelijk,
maar nee, zij zijn lang de enigen
niet. ,,In sporten als zwemmen of
schaatsen is nauwsluitende kleding
functioneel, maar voor veel sporten
geldt dat niet. Toch hebben vrou
wen blote of strakke outfits aan.''
Sportpsycholoog Karin de Bruin
noemt het voorbeeld van de vrou
welijke sprinters. ,,Ze moeten me
nog altijd uitleggen waarom zij wél
blote buiken hebben en de Usain
Bolts niet.''
Dat de Duitse turnkampioene Sa
rah Voss zich tijdens de EK turnen
in Basel openlijk uitsprak tegen
deze 'verseksualisering' van haar
sport, is een belangrijke stap, stelt
De Bruin. ,,Voss gaf niet alleen aan
dat ze voortaan liever in een full
bodysuit aantreedt, maar legde ook
uit waarom. Ze voelt zich in het ver
plichte hoog opgesneden pak
kwetsbaar en bekeken en kan haar
sport zo minder goed uitoefenen."
Voss' statement, dat de wereld
rondging, is volgens Claringbould
niet los te zien van andere maat
schappelijke bewegingen. ,,Haar ver
klaring valt niet uit de lucht. We zit
ten midden in discussies over mis
standen en misbruik in het turnen
en andere sporten en zijn ook nog
lang niet klaar met het Metoo-debat.
Dus, ja, het is tijd voor verandering."
Maar of die verandering in de
sport dichtbij is? Sportsocioloog
Agnes Elling van het Mulier Insti
tuut heeft er een hard hoofd in.
,,Wat me na jaren onderzoek opvalt,
is vooral dat de sportwereld heel
traag emancipeert. En dan maakt
het niet uit of het om de positie van
de lhbt-gemeenschap gaat, om de
gelijke beloning van vrouwen, of
over kleding. In sport speelt traditie
namelijk een cruciale rol. Men zegt
al snel: 'Dat pakje hoort er nu een
maal bij'. En de commercie is be
langrijk. Dus, nee, je zegt niet zo
snel nee als je als 'sexy' sportvrouw
allerlei deals kunt binnenslepen.''
Kournikova
Er zijn volgens Claringbould legio
voorbeelden van sporten die van de
seksfactor geprofiteerd hebben.
,,Denk aan de hockeyvrouwen. Die
speelden eerst in wijde poloshirts
en plooirokken, switchten naar een
blotere outfit en kregen meer aan
dacht, deals en geld.'' Ook het aantal
individuele sportsters dat baat had
bij een 'babe-status' is groot. ,,Het
ZATERDAG 5 JUNI 2021 GO
Dat sexy
pakje, is dat
nou nodig?
EEFJE OOMEN
Boven turnster
Sanne Wevers
in een traditio
neel pakje,
daaronder
Sarah Voss, die
onlangs opzien
baarde met
haar lange turn-
broek.
FOTO'S EPA, AFP
Beachvolleybal-
ster Sanne Kei
zer en hockey-
ster Fatima Mo
reira de Melo.
FOTO'S GETTY, ANP