bolderman nl Onbezorgd boeken met ons Garantiepakket
bolderman.nl
MEDIA CULTUUR 25
m
artijn van Dam (43) hoeft
maar naar zijn eigen kinde
ren te kijken en luisteren om
te weten dat het televisie
landschap aan het verande
ren is. Ze zijn 6 en 9 jaar en
'kijken niet wat er op dat
moment aan staat', zegt hij.
,,Dat vinden ze een stom
concept. Een nieuwe genera
tie groeit op met het idee dat
je alles kunt opzetten wan
neer je wil. Televisiekijken is
revolutionair aan het veranderen.''
Van Dam, voormalig Kamerlid van
de PvdA en oud-staatssecretaris (Eco
nomische Zaken), werd in 2017 lid van
de Raad van Bestuur van de NPO en is
verantwoordelijk voor technologie en
innovatie en dus de toekomst van de
publieke omroep. Die toekomst heeft
alles te maken met de historie van de
Nederlandse televisie, die in oktober
van dit jaar zeventig jaar bestaat. ,,Ze-
ker tot eind jaren 80, toen je Neder
land 1 en 2 had, keken miljoenen men
sen tegelijk naar hetzelfde. Dat had
een grote impact op ons wereldbeeld
en de democratie. Op televisie vond
ons maatschappelijk debat plaats. Daar
haalden we onze informatie vandaan.
Daar werd onze cultuur gevormd.''
Onder vuur
De Nederlandse Publieke Omroep
(NPO) ligt onder vuur vanwege de
plannen voor 2022. Krijgt kritiek van
wege mislukte programma's op NPO 1,
de 'verjongingskuur' en de maatrege
len om programma's in te korten of te
laten verdwijnen. ,,Tv is een massa
medium. Mensen kijken gemiddeld
drie uur per dag. Dus: we werken, we
slapen en daarnaast kijken we vooral
televisie. Sinds er zenders bij kwamen,
versnipperde het kijkerspubliek. Maar
het concept, ook toen we konden zap
pen, is hetzelfde gebleven: je keek naar
wat er geprogrammeerd werd.''
Met de komst van streamingdien-
sten zoals Netflix is de rol van het on
demand kijken belangrij
ker geworden. „Grappig
genoeg waren wij eerder
met Uitzending Gemist.
De publieke omroep was
een voorloper. Je kon kij
ken, toen nog terugkijken,
op je eigen moment. Nu
heb je Netflix, Videoland,
Amazon Prime, en wij ons
eigen NPO Start.''
NPO Start heeft qua be
kendheid nog terrein te
winnen. De publieke omroep zet er de
komende jaren flink op in. ,,De televi
siewereld gaat verschuiven. Je houdt
zenders met een programmering die
in de gids staat. Je houdt het samen
beleven, het hier en nu. Nieuws, ac
tualiteit, sport, de talkshows met het
gesprek van de dag en de familiepro
gramma's, waarover een dag later
wordt nagepraat, zoals Wie is de Mol?
en The voice of Holland. Maar we krij
gen meer streamingplatforms, meer
losse livestreams. Zoals de Formule 1,
die straks wordt gestreamd door een
Zweeds platform. Voetbalwedstrijden
zullen niet per se meer op een tv-zen-
der worden uitgezonden. Uit metin-
Meer mensen besteden
meer tijd aan on
demand. Wij veranderen
mee met ons publiek
gen blijkt dat de groep tussen de 20 en
34 jaar voor de helft live en de andere
helft on demand kijkt. Bij 35-49 zien
we hetzelfde. Meer mensen besteden
meer tijd aan on demand. Wij veran
deren mee met ons publiek.''
NPO Start moet gelijkwaardig wor
den aan de televisiezenders, stelt Van
Dam. ,,Met een eigen pro
grammering. Series die in
première gaan op Start
maar later ook op televisie
kunnen worden uitgezon
den. We hebben makers
en omroepen gevraagd na
te denken over program
ma's voor Start. Je zou
kunnen denken aan
docu's in serievorm,
nieuwe vormen voor actu
aliteiten of humor."
Consequentie: traditionele televi
sieprogramma's moeten worden inge
kort of zelfs geschrapt. Opsporing Ver
zocht, Kassa, Radar, Andere Tijden staan
onder druk. Van Dam wijst op de bud
getten: ,,We krijgen er geen geld bij,
dus moeten we dat overhevelen van de
televisieprogrammering naar Start. In
eerste instantie horen we dan: 'Goed
dat jullie dit doen'. Tot je de conse
quenties terugziet in tv-programma's.
Het kan soms niet anders. Met Andere
Tijden gaan we wel door, op tv met
specials, en online meer verdieping.
Voor NPO Start kiezen we eerder voor
meerdere afleveringen over één ge
schiedenisthema, zoals de makers van
Andere Tijden eerder het fantastische
80 jaar oorlog maakten, een serie met
een interactieve website. Die deed het
heel goed op Start, net als Vliegende
Hollanders, Oogappels, Red Light en de
docureeks over Ruinerworld.''
Keuzevrijheid
Zorgen over de toekomst van de televi
sie zijn er ook. ,,Televisie is altijd één
van de fundamenten geweest onder
onze cultuur en democratie omdat we
samen dingen beleefden. Daar is inter
net bij gekomen. De technologie pusht
ons vooruit, geeft ons keuzevrijheid.
Maar met meer on demand kijken
gaan we ook van een massamedium
naar een individueel medium. Een van
de risico's van individueler kijkgedrag
is dat het ook individualistischer
wordt. Hoe gaan we zorgen dat we
dingen samen blijven beleven?''
Het antwoord: ,,Programma's be-
denken die aantrekkelijk zijn om op
hetzelfde moment samen te zien. Voor
jong en oud, zoals Wie is de Mol? Met
meer interactie. Meedoen met de af
standsbediening, de app of met je mo
biel. Een spel of peiling.''
Een tweede punt van zorg: hoe houd
je je brede blik op de wereld? ,,En kom
je dus niet in, wat Arjen Lubach zo
fijntjes duidelijk maakte, een Fabel
tjesfuik. Naarmate je steeds individue
ler kijkt, gaan socialemediakanalen als
YouTube en Facebook programma's
voor jou selecteren. Dat kan gevaarlijk
worden. Zie de bestorming van Het
Capitool in Amerika. Dat is geen toe
val. Mensen die in complottheorieën
geloven kwamen daar bijeen. Met
NPO Start zijn we in ontwikkeling om
aanbod op maat te maken, maar wel
aan de hand van vragen. Waar kijk je
naar? Wat zijn je interesses? We zijn
transparant en niet geïnteresseerd in
je persoonlijke data voor commerciële
doeleinden, en zorgen dat je aangeslo
ten blijft bij de wereld.''
Tot slot waarschuwt Van Dam voor
de deepfaketechnieken. Ook hier ver
wijst hij naar Zondag met Lubach dat
een filmpje uitzond van Gerri Baudet,
de (niet bestaande) broer van Thierry.
,,Een nog beter voorbeeld is de deep-
fakevideo van Tom Cruise op sociale
media. Je ziet het verschil echt niet. Er
komt een dag dat iedereen met zijn
mobiel dit soort video's kan maken.
Een groot risico, omdat je niet meer
weet wat de werkelijkheid is. Dan rijst
de vraag: kan software nog ontdekken
dat iets nep is? Wij werken samen met
dit soort bedrijven, juist om deepfakes
te kunnen detecteren.''
,,Het is'', besluit Van Dam, ,,heftig
als je alles bij elkaar optelt. Steeds min
der samen beleven, fuikwerking van
sociale media en het verspreiden van
desinformatie. Ook de politiek moet
erover nadenken. Met regelgeving,
budgetten. Ik ben niet somber. Samen
met betrouwbare andere mediabedrij
ven in ons land, zoals de kranten, RTL
en Talpa, kunnen wij die concurrentie
van de Netflixen en Amazons aan.''
V Celd-terug-garantie V Repatriëringsgarantie Zekerheid via SCR
5 dagen
Moezel en Rijn
all-inclusive
8 dagen
NaudersinTirolen
Bernina Express
10 dagen
Istrië, Opatija
10 dagen
Gardameer, Verona
en Venetië
10 dagen
Hart van Schotland,
Trossachs
12 dagen
Corsica en Sardinië
>^»j m
Bij Bolderman
aanbetalen niet verplicht!
zaterdag 5 juni 2021
GO
'Hoe we televisiekijken
verandert revolutionair'
Dennis Jansen
44
—Martijn van Dam, NPO
Enkele series
die het goed
deden op het
ondemandplat-
form NPO
Start: De kinde
ren van Ruiner-
wold, Red Light
en Vliegende
Hollanders.
FOTO'S BNNVARA,
AVROTROS, MAARTEN
DEBOUW
pliylQ
m
i
Diverse vertrekdata
Diverse vertrekdata
Diverse vertrekdata
Diverse vertrekdata
Diverse vertrekdata
Diverse vertrekdata
Drukfouten en prijswijzigingen voorbehouden.
ANVR
Brochure en (0318) 58 09 58
boekingen: www.bolderman.nl
Prijs p.p. o.b.v. 2 pers. kamer exci Calamiteitenfondsreserveringskosten SCR-bijdage
