Waarom Arib nu
in de luwte blijft
Onderzoek onveilig klimaat
mode- en kunstopleidingen
9
Gesprekken met partijleiders duren voort
Mariëtte Hamer kreeg van de
Tweede Kamer de opdracht onder
andere te kijken naar welke par
tijen bereid zijn met elkaar te on
derhandelen over een nieuw re
geerakkoord. Dat blijkt nog niet zo
makkelijk. Elke combinatie die een
meerderheidskabinet zou kunnen
vormen, stuit op verzet van mini
maal één van de beoogde partijen.
Informateur Hamer bekijkt een
coalitie van VVD, D66, CDA, PvdA
en GroenLinks. D66-leider Sigrid
Kaag sprak eerder al een voorkeur
uit voor deze combinatie, maar
VVD en CDA willen niet met zo
wel PvdA als GroenLinks in een
kabinet stappen. Eén linkse partij
vinden zij genoeg. PvdA en Groen
Links weigeren echter zonder el
kaar iets te doen.
Een meerderheid van VVD,
D66, CDA en ChristenUnie zou
ook kunnen, maar dat stuit weer
op bezwaren van zowel D66 als de
ChristenUnie. En zo zoekt Hamer
nog even door de komende dagen.
Ondertussen blijft ze gesprekken
voeren met de betrokken partijlei
ders. Die blijven de prijs van rege
ringsdeelname echter opdrijven
door zich onwillig op te stellen.
Vorige week grapte Hamer dat
ze 'haar derde oog' zou aanzetten,
maar veel succes heeft dat nog niet
opgeleverd. Elf weken na de ver
kiezingen zijn de gesprekken over
een nieuwe regering nog altijd niet
van de grond gekomen.
D66, PvdA en GroenLinks heb
ben nu besloten gezamenlijk de
druk op het CDA op te voeren.
Gisteren openden zij alle drie de
aanval op CDA-leider Wopke
Hoekstra, die volgens hen de vor
ming van een nieuw kabinet trai
neert. Hoekstra heeft openlijk ge
zegd geen zin te hebben om met
zoveel linkse partijen formatie
besprekingen te voeren.
PvdA-leider Lilianne Ploumen
zei na een gesprek met Hamer dat
Hoekstra moet 'stoppen met al
leen maar nee zeggen'. „Blijkbaar
vindt hij de verschillen met PvdA
en GroenLinks groter dan met Fo
rum voor Democratie, waarmee
het CDA in Noord-Brabant sa
menwerkte.'' GroenLinks-voor
man Jesse Klaver vindt ook dat
Hoekstra moet inschikken: ,,Ik
zou ook het liefst zonder rechtse
partijen regeren. Maar zo komen
we niet uit de impasse.''
Haast maken
Ploumen en Klaver zeiden overi
gens tot voor kort niet met VVD-
leider Mark Rutte te willen sa
menwerken. Inmiddels willen ze
haast maken in de formatie. ,,Wij
zijn bereid met iedereen te pra
ten'', aldus Ploumen.
Kaag wees er na haar onderhoud
met Hamer op dat VVD, CDA,
PvdA en GroenLinks in onder an
dere de gemeenten Den Haag en
Eindhoven al goed hebben samen
gewerkt. ,,Ik doe een oproep aan
alle partijen: kijk naar hoe we in
het verleden en in steden en pro
vincies goed hebben samenge
werkt. De overeenkomsten zijn
groter dan de verschillen.''
Maar bij het CDA is niemand
onder de indruk. Hoekstra zal bij
zijn volgende gesprek met Hamer
nogmaals herhalen dat één linkse
partij wel genoeg is.
Gert-Jan Segers, die gisteren ook
langsging bij Hamer, is tot dusver
niet bereid te gaan formeren, al
sluit de leider van de Christen
Unie niet uit dat dat alsnog ge
beurt. ,,Ze moeten beginnen met
de grootste partijen en dan zien
we wel of ze nog bij ons uitko
men.''
,,Waar is Arib toch?'' vraagt een
politicus in de wandelgangen van
de Tweede Kamer. Sinds ze de
voorzittersverkiezing verloor, op
7 april, is ze niet meer in de ple
naire vergaderzaal gesignaleerd.
Ze stemt niet in de zaal en is lid
van slechts één, niet bepaald pro
minente Kamercommissie: de
Nederlandse Groep van de Inter
parlementaire Unie.
Op 8 april stond er al een wa
gentje voor de deur van de Kamer
voorzitter, waarop haar
schilderijen werden gela
den. Door het Kamerge
bouw wandelt ze nog even
niet. Om de haverklap
wordt Khadija Arib dan
staande gehouden door de
beveiliging of door bodes.
Ze is geen voorzitter
meer - dat is nu Vera Berg
kamp (D66) - en ze is geen
woordvoerder op een be
paald beleidsterrein. Arib
doet geen interviews en
verkiest even de luwte na
vijf jaar Kamervoorzitter
schap. In de coronacrisis
was ze dagelijks op het
Binnenhof. Als 'gewoon'
Kamerlid is ze in elk geval
op dinsdag bij de fractievergade
ring.
Toch lijkt het er niet op dat het
lot van partijgenoot Jeroen Dijs-
selbloem haar zal treffen. Hij
bracht het, na jarenlang Kamerlid
en vervolgens minister van Finan
ciën te zijn geweest, uiteindelijk
niet meer op om zich weer op te
laden als gewoon parlementariër.
Zoals een van de griffiers van de
Tweede Kamer onlangs van PvdA-
Kamerlid Henk Nijboer wilde we
ten: ,,Wat doet Khadija Arib, heeft
ze een portefeuille?'' Waarop Nij-
boer zei: ,,Tja, dat is precies het
probleem. Ze heeft geen porte
feuille. Ze bemoeit zich met alles!"
Partijgenoot Attje Kuiken zegt
daarover: ,,Het is heel plezierig om
iemand te hebben die een geschie
denis heeft met alle onderwerpen
hier. Khadija helpt ons met de
kabinetsformatie en staat ter be
schikking van de vier nieuwe Ka
merleden.'' Een medewerker zegt:
,,Ze leest al onze nota's en noti
ties.''
Op de tafel van Arib liggen sta
pels brieven van kiezers, ze ont
vangt veel mails en kleine presen
tjes. Volgens collega's zag ze aan
komen dat ze de strijd om het
voorzitterschap ging verliezen. Ze
ontving waarschuwingen dat er
krachten bezig waren haar van de
voorzittersstoel te krijgen. Dat
culmineerde in een stuk op de site
van RTL Nieuws. 'Fluistercam
pagne', karakteriseerde Renske
Leijten (SP) het offensief.
Duidelijk is dat Arib niet alleen
vrienden heeft gemaakt. Haar
strijd omtrent de renovatie van de
Tweede Kamer, het uitstel van de
verhuizing naar het nieuwe pand
en de heisa om digitaal of fysiek
aanwezig zijn voor stemmingen in
de Tweede Kamer: dat alles hielp
haar niet. En VVD en D66 hadden
zich in overleg de vraag gesteld of
ze iemand anders konden leveren.
Dat werd dus uiteindelijk voorma
lig personeelswerker Vera Berg
kamp. Arib was een goed boeg
beeld, maar een deel van de amb
tenaren was niet gelukkig met
haar.
Aan het einde van het zomerre
ces wordt besloten welke porte
feuille Arib krijgt. ,,Iets met
rechtsstaat en democratie, dat
heeft haar belangstelling'', zegt
een medewerker. Een collega: ,,Ze
kan alles krijgen wat ze wil.''
DEN HAAG De Inspectie van
het Onderwijs stelt een onder
zoek in naar de sociale veilig
heid van studenten op kunst
en mode-opleidingen in het ho
ger onderwijs. Aanleiding zijn
de vele meldingen van studen
ten over onder meer grensover
schrijdend gedrag.
Volgens de inspectie kan onvei
ligheid bijvoorbeeld ontstaan
doordat studenten 'tijdens het
onderwijs worden afgebrand',
of door een 'veel te hoge studie
belasting en grensoverschrij
dend (seksueel) gedrag'. Daar
naast is er angst om misstanden
te melden, omdat bij kleine op
leidingen 'iedereen elkaar kent'.
Onlangs trokken studenten van
de Amsterdamse mode-oplei
ding AMFI aan de bel over de
hoge werkdruk en een onveilige
sfeer.
vrijdag 4 juni 2021
GO
Kabinetsformatie
verder vertraagd
De Tweede Kamer legde infor
mateur Mariëtte Hamer een
deadline op, die komende zon
dag afloopt, maar ze heeft vol
gens ingewijden 'nog zeker
dagen extra nodig'. Daarmee
loopt de vorming van een nieuw
kabinet weer vertraging op.
Hanneke Keultjes
Hans van Soest
Den Haag
Op bezoek bij de informateur: van boven af Sigrid Kaag, Jesse
Klaver, Lilianne Ploumen en Gert-Jan Segers. fotos anp
Voor velen was het een verras
sing dat Khadija Arib niet werd
herkozen als Kamervoorzitter.
Vervolgens leek ze van de radar
verdwenen. Maar achter de
schermen speelt de PvdA-poli-
tica wel degelijk een rol, zeggen
partijgenoten.
Jan Hoedeman
Den Haag
Khadija Arib (links) en opvolgster
Vera Bergkamp, op 7 april. foto anp
