Geef je brein een optimale stimulans door te lezen a /W» fYVW *T>rrr> Jl o>- Af aa/WO fjA Lezen is goed voor je, hoor je vaak. Maar waarom dan precies? Aan het begin van de Boekenweek legt neuropsycholoog Erik Scherder uit hoe het werkt. 27 A/^ f s Lezen houdt je hersenen in vorm „Zenuwcellen hebben het nodig om geactiveerd te worden. Als je elke dag precies dezelfde dingen doet, worden de hersenen luier, minder actief. Dan werken ze minder goed. Lezen biedt steeds weer iets nieuws aan de hersenen, iets waar ze moeite voor moeten doen. Lezen verbindt horen, zien en voelen: elke zin is anders, je moet de betekenis van de woorden begrijpen, zinnen en gro tere tekstdelen met elkaar verbin den, je hoort de klank van de woor den, de fantasie wordt geprikkeld en het verhaal roept gevoelens op. Dat activeert je hersenen en stimuleert de groei. Je wordt er dus slimmer van, in tegenstelling tot veel achter een beeldscherm zitten. Dat maakt je hersenen passief.'' Je wordt er een empathischer mens van ,,Het leren begrijpen van taal stimu leert dezelfde hersengebieden die een rol spelen bij het ontwikkelen van invoelend vermogen. Met andere woorden: hoe beter je leert lezen, hoe beter je snapt wat iemand bedoelt en hoe empathischer je wordt. Kinderen in de jeugdcrimina liteit hebben er vaak last van dat ze niet zo goed begrijpen wat een ander bedoelt en dat kan een rol gespeeld 'Lezen biedt steeds iets nieuws aan hersenen, iets waar ze moeite voor moeten doen' hebben bij het ontstaan van het delict. Bijvoorbeeld omdat een mis verstand heeft geleid tot geweld. De betekenis van taal leren is dus belangrijk voor een goede ontwikke ling van een mens. Bovendien luis tert een kind dat meer leest, beter naar iemand die een verhaal vertelt. Ook doet het het beter op school.'' Wie leest, heeft emoties beter onder controle ,,Lezen activeert netwerken in je brein, ook die het reguleren van emoties als functie hebben. Hoe meer je die gebieden traint, hoe beter je controle houdt over je emo ties en de mate waarin je in de stress schiet. Als iemand te veel alcohol drinkt, zegt of doet hij weleens iets waar hij later spijt van heeft. Lezen doet het tegenovergestelde: het geeft meer invloed op hoe je je gedraagt. Vandaar dat gedetineerden in sommige gevangenissen in Brazilië strafvermindering krijgen als ze boeken gaan lezen. Doorgaans zijn die netwerken bij gedetineerden zwakker en lezen geeft ze de kans om meer controle te krijgen over hun emoties en daarmee hun gedrag. Dat verkleint de kans op terugval als ze uit de gevangenis zijn. Daarom is het ook goed om kin deren veel te laten lezen. Kinderen zijn vaak nog heel impulsief, maar door veel te lezen gaan ze beter nadenken over wat ze doen.'' Van lezen krijg je een beter humeur ,,De emotionele netwerken spelen ook een rol bij angst, depressie en somberheid. Als je iets hoort wat je stress oplevert, word je tegelijk mis schien angstig of verdrietig. De con trolerende netwerken die door lezen beter gaan functioneren, zorgen ervoor dat die gevoelens onder con trole blijven. Om die reden, zo bleek ook uit een groot onderzoek, voel den kinderen die lazen zich tijdens de coronalockdown beter dan kinde ren die dat niet deden.'' Lezen is niet vervangbaar door iets anders ,,De verbindingen in je hersenen groeien door tot je 30ste levensjaar. Als je daar een optimale stimulans aan wilt geven, is lezen een geweldig middel, net als bewegen en muziek maken. Het is niet zomaar vervang baar door iets anders, juist omdat lezen een beroep doet op zo veel vaardigheden van je brein. Onderzoek heeft uitgewezen dat het verschil in hersenactiviteit met achter een beeldscherm zitten enorm is. Hoe meer tijd je door brengt achter een scherm, hoe zwakker de connecties tussen visu ele informatieverwerking en cogni tieve controle. Je hersenen worden er passief van. Gamen kan een goede training zijn voor je brein, maar dat moet je maar een uurtje doen, niet üren zoals veel kinderen. Het is belangrijk dat lezen, bewegen en muziek veel aandacht krijgen in het basisonderwijs.'' GO ZATERDAG 29 MEI 2021 Wie leest is slim, begripvol en vrolijk - ERIK SCHERDER VIVIAN DE GIER Hersenen t ;5, willen Kl.-z™ Hersenen willen lezen. Waarom lezen goed is voor je brein van Erik Scherder is verschenen bij Athenaeum (€7,50).

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2021 | | pagina 75