Prikken wat
de pot schaft:
efficiënt of
oneerlijk?
Hoopvolle
schilderijen
VACCINATIE GEEN KEUZE
ri
7
,,Yes, mijn vaccinatie-uitnodiging!",
dacht Karin de Jong (53) uit Leiden
toen ze zaterdag haar post uit de brie
venbus haalde. ,,Maar toen keek ik
nog eens goed en zag ik dat ik Janssen
zou krijgen. Dat durf ik niet. In België
en de VS zijn daar vrouwen aan over
leden. Ik heb een dochter van 11, stel
dat mij dat overkomt?'' Ze baalt. ,,Ik
wil graag gevaccineerd worden. Als ik
één jaar eerder of twee jaar later was
geboren, had ik Pfizer gekregen, net
als de meeste Nederlanders. Dat vac
cin heeft ook nog eens een hogere
beschermingsgraad.''
Helaas voor de Leidse: ze kan niet
kiezen welk merk vaccin ze krijgt.
Vanwege de efficiëntie 'prikken we
wat de pot schaft', zoals minister
Hugo de Jonge van Volksgezondheid
het zelf verwoordt. Wekelijks krijgt
ons land wisselende hoeveelheden
vaccins geleverd van vier fabrikan
ten, die volgens hem voorlopig alle
maal keihard nodig zijn om de coro-
napandemie te bestrijden.
Nu de meeste voorrangsgroe-
pen zijn ingeënt, is geboor
tejaar bepalend voor wie
welk vaccin krijgt. ,,Alle
vaccins die we in Neder
land gebruiken zijn goed en
beschermen tegen Covid'',
zegt Susan van den Hof van het
RIVM. ,,Naast het advies van de Ge
zondheidsraad kijken we vooral naar
de voorraad en wie er aan de beurt is
om gevaccineerd te worden. We vac
cineren van oud naar jong.''
Karin de Jong valt onder de eerste
leeftijdsgroep die toevallig het Jans-
sen-vaccin krijgt, omdat er net een
flinke voorraad werd geleverd toen
die aan de beurt was: de geboorteja
ren 1967 en 1968. Net zoals de leef
tijdsgroep 60 tot 64 jaar (bouwjaar
1956 tot en met 1960) door een sa
menloop van omstandigheden
AstraZeneca toebedeeld heeft gekre
gen. Voor een deel van de mensen uit
die groepen is dat toeval moeilijk te
verkroppen. Beide vaccins kwamen
Leeftijd is de belangrijkste bepaler
van het merk vaccin dat je krijgt. Dat toeval
is voor sommigen die AstraZeneca of
Janssen krijgen slecht te verkroppen.
eerder in opspraak vanwege een zeer
zeldzame maar ernstige bijwer
king, sinustrombose, die vooral
jongere vrouwen lijkt te tref
fen. Na een tijdelijke prik-
stop besloot minister De
Jonge op advies van de
Gezondheidsraad dat Astra-
Zeneca voortaan naar 60-plus-
sers ging. Voor het Janssen-vac-
cin, waarbij de bijwerking nóg zeld
zamer is, legde hij geen leeftijdsgrens
op. ,,Het risico als je corona krijgt op
gezondheidsschade, ziekenhuisop
name of zelfs de dood is vele malen
groter dan de zeer zeldzame ernstige
vorm van sinustrombose bij jongere
vrouwen'', aldus zijn woordvoerder.
Die rationele afweging kan niet ie
dereen overtuigen. Zo hebben meer
dan 15.000 60-plussers een petitie
ondertekend waarin ze het kabinet
vragen om een ander vaccin dan
AstraZeneca.
Volgens ic-arts Diederik Gommers
moet er een oplossing komen voor
'de grote groep vrouwen tussen 60 en
65 jaar die moeite heeft met het vac-
Als ik één
jaar eerder
of twee jaar
later was
geboren,
had ik Pfizer
gekregen
cin van AstraZeneca'. ,,Het is vrese
lijk dat die mensen ziek worden en
overlijden. Ik wil zo graag dat die
groep ook gevaccineerd wordt, dat ik
zou zeggen: geef die mensen een al
ternatief als ze angstig zijn'', zei hij
maandag in deze krant.
Danielle Timmermans, hoogleraar
risicocommunicatie en volksgezond
heid aan de VU in Amsterdam, is het
eens met de ic-arts. Zij vindt dat de
overheid zelf onrust heeft gezaaid
met slechte communicatie over de ri
sico's en baten van de vaccins. ,,Het is
volkomen ongeloofwaardig dat een
vaccin voor iemand van 59 niet veilig
is en vanaf 60 wel. Mensen horen bo
vendien dat buurlanden andere leef
tijdsgrenzen hanteren.''
Ook zij pleit er daarom voor om
mensen die een bepaald vaccin écht
niet willen een alternatief aan te bie
den. ,,Anders laten zij zich misschien
helemaal niet inenten. Of zijn ze pas
veel later aan de beurt. Al die tijd lo
pen zij risico op corona. Deze men
sen mogen niet opdraaien voor fou
ten die de overheid heeft gemaakt.''
Deze mensen toch Pfizer of Mo-
derna aanbieden, hoeft volgens de
hoogleraar niet te betekenen dat an
deren daardoor langer op hun vacci
natie moeten wachten. Ze wijst erop
dat genoeg Nederlanders wèl staan te
springen om een AstraZeneca- of
Janssen-prik. Zeker als ze daarmee
eerder aan de beurt zijn. ,,Kijk naar
Prullenbakvaccin.nl, waar huisartsen
overtollige AstraZeneca-vaccins aan
bieden: daar staan mensen voor in de
rij. De overheid zou de beeldvorming
moeten omdraaien door de voorde
len te benadrukken. Als je Janssen
neemt, ben je al na één prik be
schermd. Dan kun je al in juni naar
een festival.''
Minister Hugo de Jonge stelt dat
er nog steeds een tekort is aan vac
cins. ,,Veegrondes met andere vaccins
zijn daarom nu niet aan de orde'',
laat hij weten via een woordvoerder.
Pas als alle zestigers hun tweede
dosis hebben gehad, wordt Astra-
Zeneca wellicht aangeboden aan
jongeren.
Frank
Poorthuis
IN QUARANTAINE
DAG 440
We krijgen elke dag een
stukje meer van ons leven
terug. Eind volgende week
gaan de musea weer open. Had dat
niet eerder gekund? Waarschijnlijk
wel, maar vragen naar de logica van
maatregelen tijdens deze pandemie
heeft ze nog nooit dichterbij ge
bracht. Dus laten we ons daar niet
mee bezig houden.
Ik weet niet of ik 5 juni direct naar
het museum zal rennen, maar soms
telt ook gewoon de mogelijkheid om
te kunnen. Ik loop graag door een
museum, ook met de kinderen. Maar
ik ben niet zo'n kunstbeschouwer die
voor elk schilderij of beeld een uur
staat te mijmeren. Ik heb wel geleerd
dat je keuzes moet maken, anders
draait je hoofd door. Die vier, vijf za
len met moderne kunst, een paar
heel bijzondere uit de middeleeuwen
misschien, een lekkere koffie met ap
pelgebak als pauzenummer en
daarna nog even terug om een of
twee dingen (opnieuw) te bekijken.
Heb ik het anderhalf jaar lang ge
mist? Zeker. Niet zoals de onmoge
lijkheid om de grote kinderen te om
helzen, maar ik had alle zielloze voet
bal op tv er wel voor willen inruilen.
Sinds kort heb ik een klein stukje
museum in huis, waarmee ik het ook
nog wel even langer had gered. Dat
komt: ik las een recensie over een
Toe aan schoonheid?
David Hockney!
tentoonstelling van David Hockney
in Londen (daar zijn ze al wat verder)
en zag dat er een begeleidend boek
was. Voor minder dan de prijs van
twee toegangskaartjes voor het Van
Gogh ligt dat nu op mijn tafel: het
heet The Arrival of Spring. Normandy,
2020.
Hockney (83, Engelands grootste
levende schilder) is ook een meester
lijk kunstenaar op de iPad. Hij heeft
een klein landgoed in Normandië,
waar hij vorig jaar tijdens de lock-
down zat. Een en een is twee, hè. Dit
zijn de iPad-schilderijen van de ont
luikende natuur rond zijn huis, lente
2020. Bijzonder: het boek is op iPad-
formaat. Dus je ziet de schilderijen in
de grootte waarin hij ze geschilderd
heeft. Dat gebeurt je zelden met een
kunstboek.
Belangrijk: deze schilderijen zijn
wonderen van idyllische eenvoud. Zo
mooi. Intens. Ze geven je goede zin.
Hoop. Knallende kleuren, landschap
jes om je tanden in te zetten, verge
zichten om naar te reiken. Dus als het
weer eens regent of u nog even niet
aan het museum toe bent, maar wel
aan een beetje schoonheid: David
Hockney!
vrijdag 28 mei 2021
Veelal is de leeftijd be
palend voor welk vaccin
iemand krijgt. Niet ieder
een is daar blij mee.
FOTO DENNIS WISSE/ROEL DIJKSTRA
Annemieke van Dongen
Leiden
- Karin de Jong,
Leidse
Frank Poorthuis schrijft dagelijks
over het gezinsleven tijdens co
rona.
Reageren:
frankpoorthuis@dpgmedia.nl
