l'
s 4kI
10 ZEELAND
KEVERBANKEN ZEEUWSE BOEREN INVESTEREN IN NATUUR
Een aarden rug van zo'n 140 meter
lang, een soort dijkje in het teeltveld
met rozen. Onopvallend, maar toch
gebeurt hier, op de biologische
rozenkwekerij De Bierkreek in IJzendijke,
iets bijzonders.
et financiële steun
I van de provincie
werd in IJzendijke
de eerste keverbank
I in de Nederlandse
sierteeltsector aangelegd. Hier
kunnen insecten, vogels en kleine
zoogdieren schuilen en voedsel
vinden. Jarenlang, zonder dat de
boer hun leefgebied en levenscy
clus verstoort. Bij Zeeuwse akker
bouwers kreeg het fenomeen ke-
verbank de afgelopen jaren voet
aan de grond. Sinds 2017 zijn er
twaalf aangelegd, waarvan zes in
,,Ik zeg altijd: onze rozen kun je
gerust opeten", zegt rozenkweker
Hans van Hage lachend. De rozen
van De Bierkreek zijn namelijk
zonder kunstmest en bestrijdings
middelen gekweekt. Met de kever-
bank heeft de biologische rozen
kwekerij een nieuw wapen in
strijd tegen plaaginsecten (zie ka
der). Adjunct-directeur Brenda
Horstra van Tuinbranche Neder
land kwam speciaal naar Zeeland
om de Zeeuws-Vlaamse kwekerij
lof toe te zwaaien. De Bierkreek is
een lichtend voorbeeld in de tuin-
branche, die - zei Horstra - haar
verantwoordelijkheid moet ne
men en stap voor stap groener
worden.
Keverbanken zijn op zich niet
nieuw. Landbouwers in Engeland
weten al zo'n twintig jaar dat
beetle banks een belangrijke bij
drage leveren aan het planten- en
dierenleven. Maar een boer die
grond niet kan bebouwen, verliest
geld. Daarom krijgen akkerbou
wers financiële compensatie, on
der meer uit het Europese interreg
project PARTRIDGE. Dat is be
doeld om te laten zien dat mo
derne agrarische bedrijfsvoering
prima samengaat met maatregelen
die de biodiversiteit bevorderen.
PARTRIDGE introduceerde de ke-
verbank in 2017 in Nederland. Bin
nen PARTRIDGE werken Vogel
bescherming Nederland, Het
Zeeuwse Landschap, Brabants
Landschap en Landschapsbeheer
Zeeland samen met landbouwers,
agrarische collectieven, vogel
werkgroepen en wildbeheereen-
heden.
Agrariër Willem Smallegange in
Burghsluis was in 2017 de eerste
Zeeuwse boer met een keverbank.
Smallegange doet sinds 1999 aan
agrarisch natuurbeheer ofwel:
boeren met oog voor de natuur. In
2018 liet hij een tweede keverbank
aanleggen. ,,Het is kostendek
kend", zegt Smallegange. ,,Maar ik
doe dit niet alleen voor het geld.
Het is mooi om te zien wat het
doet voor de natuur", zegt de boer,
die biologisch teelt. De keverbank
betaalt zich terug in biodiversiteit,
en met rente. Smallegange heeft
nu luzerne staan, als voedergewas
voor de biologische melkveehou-
derij op Burghsluis. ,,Normaal ge
sproken als ik met de maaier door
de luzerne ben gegaan, zit die on
der de bladluis. Maar bij mij zit de
maaier onder de lieveheersbeest
jes!"
Het PARTRIDGE-project heeft
de patrijs als boegbeeld - een ak
kervogel die vroeger veel voor
kwam, maar het nu moeilijk heeft.
De patrijs heeft niks met strak ge
regisseerde, grootschalige land
bouw. Die voelt zich thuis op rom
melige stukjes land waar hij kan
rondscharrelen, hagen om in te
schuilen en te nestelen, zonder
angst voor landbouwmachines die
alles weer op de schop gooien.
Maar het gaat niet alleen om pa
trijzen. Uit onderzoek blijkt dat op
akkers met keverbanken en
bloemblokken na een jaar ruim
twee keer zoveel soorten insecten
zijn en drie keer zoveel individu
ele insecten. Vogels doen zich te
goed aan die insecten. Bioboer
Willem Smallegange ziet tot zijn
vreugde veel gele kwikstaarten,
veldleeuwerik en graspieper. De
fazantenjongen zijn net uit het ei
gekropen, hij heeft al vier ture
luurnesten geteld, er nestelen kie
viten en scholeksters, er zijn nes
ten van de kiekendief, kerkuil en
torenvalk. En dan zijn er nog de
kleine zoogdieren als hermelijn,
bunzings en noordse woelmuis.
En hoe zit het nu met de patrijs?
Jimmy Pijcke van Landschapsbe
heer Zeeland: „Die neemt in het
algemeen sterk af, maar is er nog
steeds en in sommige regio's in
Zeeland, zoals Zeeuws-Vlaan-
deren, nog goed aanwezig.
Wij hopen dat hun aantal
gelijk blijft of zelfs toe
neemt door de juiste
maatregelen, zoals
strokenteelt" Bioboer
Willem Smallegange
heeft dit jaar nog geen
patrijzen gezien, maar
hij is hoopvol. „Dat wil
niet zeggen dat er ze er
niet zijn. We zijn hier
in 2017 gestart met een
minimumaantal patrij
zen."
Agrariërs krijgen
steeds meer interesse
voor landbouw die ook
natuur ruimte biedt, zegt Pijcke.
Het PARTRIDGE-project is ver
lengd tot 2023. „Grondbeheerders
die interesse hebben, kunnen ons
bellen. Wij hebben nog ruimte om
dit jaar keverbanken aan te leg
gen."
Gewone
krabspin: na
tuurlijke vijand
van vliegen,
muggen en an
dere ongewen
ste insecten.
"-''"„fa*
4
iBmÈMaÉMÏÏS Si
donderdag 27 mei 2021
GO
'Mijn maaier zit nu onder
de lieveheersbeestjes'
Ondine van der Vleuten
IJzendijke
2021.
FOTO CHIEL JACO-
De driehoornmestkever
maakt balletjes van poep en
brengt die onder de grond.
Belangrijk voor bodemvrucht
baarheid, fotochieljacobusse
De larve van de rosse zweef
vlieg verslindt dagelijks zijn
eigen gewicht aan schadelijke
bladluizen. foto chiel jacobusse
Het roomvleklieve
heersbeestje eet naast
bladvlooien en spint ge
middeld 80 bladluizen
per dag. De larven wer
ken er zelfs 120 naar bin-
nen. foto chiel jacobusse
«jP 'öiéiV-Hk.'X, -
f* -.V.
V?
2* v k'AfJrS
De tijgerspin verslindt scha
delijke insecten als langpoot
muggen en wortelvliegen. foto
CHIEL JACOBUSSE
M Willem Smallegange (voor
grond) tijdens een akkervogel-
excursie met agrariërs op zijn
keverbank in Burghsluis. foto
MARIEKE MANDEMAKER